Goede radiateur steeds belangrijker
Het belang van een kwalitatief goede radiateuren in auto’s neemt toe. Oververhitting van brandstofmotoren leidt meestal niet tot ernstige ongelukken, maar een kleine lekkage in het koelsysteem van een elektrische auto kan grote gevolgen hebben. Er zou een reservesysteem moeten worden ingebouwd, vindt specialist Teunis van Nes uit Kloetinge.
De ontvangstruimte van de groothandelaar en reparateur laat geen alledaagse indruk achter. Aan het plafond hangt een Canadese kajak, langs een van de wanden staan rotan zitbaken- en stoelen.
Op de werkbank in de aangrenzende werkplaats bevindt zich een radiateur uit 1925 met het logo van Rolls Royce. Al meer dan 45 jaar repareert en vernieuwt Van Nes radiateuren. Hij leeft tussen onderdelen van koelsystemen van motoren van auto’s, tractoren, bulldozers en grote aggregaten. De nu 70-jarige belandt na zijn opleiding als werktuigbouwkundige bij een radiateurbedrijf in Klaaswaal. „In 1978 werd de eigenaar gebeld dat een Haags bedrijf zijn filiaal in radiateuren in Goes te koop aanbood. Zo kwam ik in Kloetinge.”
Aanvankelijk legt hij zich toe op het reviseren van radiateuren. „Dat was in de tijd dat ook accu’s en uitlaten regelmatig moesten worden vernieuwd of vervangen. Later bleek het goedkoper om een nieuwe radiateur te plaatsen. Zo ben ik gaan importeren.”
Sleutelaars
De speciale reparaties en zelfbouw bleven. „Ik heb de beschikking over een eigen werkplaats en een monteur met veel ervaring. Dat is mijn toegevoegde waarde. Daardoor ben ik in staat om allerlei noodzakelijke aanpassingen te verrichtten. Overal is een groot gebrek aan sleutelaars. Dit werk kunnen maar weinigen meer”, meent de techneut, die schat dat er in Nederland nog maar een vijftal bedrijven is overgebleven die in staat zijn om radiateuren te vernieuwen of naar eigen ontwerp te leveren.
Moeilijke klussen hebben zijn voorkeur. „Het gaat me niet om de centen, maar om de uitdaging en het helpen van anderen. Dat is leuk. Onze klantenkring is daardoor anders en breder geworden. Pas hebben we een koelunit gerepareerd die gebruikt wordt om een offshore-eiland van stroom te voorzien. Dan hebben we het over 1250 Kilowattuur. Geen kleine jongen dus. Hij moest met een oplegger worden gebracht. Het type was nergens meer te koop. Er waren constructiefouten als gevolg van miscommunicatie. De unit was getekend in Engeland en gebouwd in China. Gietijzeren huizen zijn onder meer vervangen door massief staal. Prachtig.”
Daarnaast blijft de groothandel belangrijk voor de omzet, die soms piekt als vrije garages en dealers hun onderdelen voor radiateuren en condensors niet op peil krijgen. „Als grote toeleveranciers van automaterialenketens moeite hebben hun afspraken na te komen, bellen ze mij. Daardoor is de omzet heel grillig. Gemiddeld schommelt die rond de 1 miljoen euro per jaar.”
Elektrische auto
Radiateuren worden gebruikt in alle door brandstof aangedreven motoren. Met een pompje wordt de koelvloeistof door de motor heen gestuwd. De oprukkende elektrificering van motoren brengt daarin geen grote veranderingen, verwacht Van Nes. „Voor zwaardere elektrische motoren is koeling minstens zo belangrijk als voor brandstofmotoren. Als er dan een schakelaartje, pompje of sensor niet goed functioneert, kan dat grote gevolgen hebben. Zeker bij bussen, waar het accupakket in het dak is aangebracht. Een kleine lekkage leidt al snel tot oververhitting en brand. Een brandstofmotor kun je stoppen, maar als de accu’s heet worden, is er meestal geen redden meer aan. Dat vraagt om een hoogwaardige koeler/radiateur. Nog beter is een back-up-systeem, net als bij vliegtuigen. Tot op heden blijft dat achterwege.”
Van Nes verwacht geen grote veranderingen binnen de markt voor radiateuren. Een opvolger heeft hij nog niet. „Ik kijk daar wel naar uit. Het lijkt me spannend om iemand in te werken.”