Iets dergelijks is aan de orde met het graanakkoord dat Turkije met Oekraïne en Rusland tot stand bracht. Erdogan kreeg daarvoor terecht veel lof. Sinds een paar weken varen er weer schepen met Oekraïens graan door de Bosporus en kan de honger in tal van landen worden verlicht.

Achter het graanakkoord lijkt Turks eigenbelang schuil te gaan. In de buitenlandse media verschenen de afgelopen dagen berichten die erop wijzen dat Ankara de economische banden met Moskou aanhaalt. Twee weken na de graanovereenkomst ontmoetten Erdogan en de Russische president Vladimir Poetin elkaar in de Russische stad Sotsji. Na afloop van hun ontmoeting tekenden de twee leiders een intentieverklaring waarover niets naar buiten is gebracht.

Volgens regeringskringen in Turkije gaat het slechts om de uitbouw van bestaande handels- en verkeersbetrekkingen. Toch moet worden gezegd dat het wegnemen van handelsbelemmeringen haaks staat op de westerse sancties.

Deskundigen veronderstellen dat Erdogan uit nood handelt. Door de economische crisis is het water de Turkse burger tot aan de lippen gestegen. Om uit de misère te komen heeft de Turkse president dringend geld nodig. Russische investeerders kunnen niet meer in het Westen investeren en zoeken elders mogelijkheden. Miljarden dollars zouden in Istanbul en Antalya in onroerend goed zijn gestoken. Het aantal firma’s van Russische staatsburgers is in Turkije in een paar maanden tijd verveelvoudigd.

Ook als het om toerisme gaat, doet Turkije goede zaken met Rusland. Terwijl de Europese Unie en de Verenigde Staten hun luchtruim voor Russische vliegtuigen hebben gesloten en alle vluchten naar Rusland hebben geschrapt, breidt Turkije de luchtverbindingen met Rusland uit.

Washington heeft Ankara gewaarschuwd met zogenaamde secundaire sancties tegen Turkse banken en ondernemingen. Het is de vraag of Erdogan zich hieraan iets gelegen laat liggen. Hij is vastbesloten de verkiezingen van 2023 te winnen. Daarvoor wil hij het zelfs op een akkoordje gooien met de Syrische president Bashar al-Assad. Elf jaar lang heeft hij zich afgezet van Assad en nu zei Erdogan vorige week dat hij niet van plan is Assad te verslaan. Sluit hij een deal met Assad om de strijd met de Koerden aan te gaan? Door de economische crisis heeft de Turkse president veel kiezers verloren. Met een oorlog hoopt hij die direct weer achter zich te scharen.

Turkije is vanwege zijn ligging voor de NAVO van groot belang. De cruciale vraag is of Turkije onder Erdogan nog wel betrouwbaar is.