Schermen lijken ons hele leven te beheersen: overdag en (zelfs wel) in de nacht zijn we eraan gekluisterd. Als partners van Onderwijs van Waarde komen wij ze ook overal tegen: op scholen, in woningen, op onze eigen werkplekken.

Omdat wij gezinnen als cruciaal onderdeel van de gemeenschap rond christelijk-reformatorische scholen een warm hart toedragen, voelen wij ons aangesproken door het thema van de Week van het Gezin: ”Scherm uit, gezin aan”. Vanuit ons eigen (jaar)thema ”Integriteit” denken we daarover graag mee.

Zijn we vooral alleen met onze eigen mobiel bezig of ontmoeten we elkaar fysiek rond Gods Woord?

Integriteit vatten wij op drie manieren op: 1. eenheid tussen leer en leven, ofwel: doen waar je voor staat; 2. doen wat juist is; 3. moedig zijn, tegen de stroom in durven gaan. Alle drie de aspecten zijn van belang bij schermgebruik. Hoe kunnen wij als opvoeders, onderwijzers en leerlingen langs deze lijnen onze verantwoordelijkheid nemen, een waardenvol leven leiden?

Genadetijd

Gods Woord reikt ons het antwoord aan: „Waarmede zal de jongeling zijn pad zuiver houden? Als hij dat houdt naar Uw woord” (Psalm 119:9). Waar komt schermgebruik naar Bijbelse maatstaven dan concreet op neer? Enkele gedachten:

• Hém te kennen is het eeuwige leven: gebruiken wij onze mobiele apparaten om God en het goede te zoeken? Besteden we onze genadetijd tot Gods eer en tot heil van onze naaste? Beoefenen we stille tijd?

• Zijn we vooral alleen met onze eigen mobiel bezig of ontmoeten we elkaar fysiek rond Gods Woord?

• Belijden we elkaar de zonden, erkennen we onze eigen kwetsbaarheid en gevoeligheid voor verleidingen als het gaat om onze smartphone? Pas als de balk uit ons oog is, kunnen we ons werkelijk bekommeren om de splinter in andermans oog.

Regels

God gaf ons Zijn goede geboden om ernaar te leven. Een christen houdt die uit liefde tot en in dankbaarheid aan de Heere. Zo leren we ook onze kinderen juist om te gaan met mobiele apparatuur. Daar horen regels bij, die we dan wel goed moeten uitleggen: daarmee willen we voorkomen dat ze de Heere verdriet doen door te zondigen.

Domweg schermtijden afbakenen en die als een politieman bewaken heeft weinig zin

Doseren is ook verstandig. Autorijden mogen jongelui pas aan het einde van hun puberteit, wanneer ze rijp genoeg zijn om te dealen met verkeersgevaren. Zo moeten we kinderen ook niet te jong en niet te lang laten lopen op een digitale snelweg boordevol risico’s en verleidingen.

Tegelijkertijd heeft domweg schermtijden afbakenen en die als een politieman bewaken weinig zin. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat het probleem niet zozeer zit in de frequentie van het telefoongebruik: je kunt er veel goede dingen mee doen, zoals sociale contacten onderhouden. Problematisch wordt het pas als kinderen eraan verslaafd raken of belangrijke zaken (Bijbellezen, huiswerk) gaan verwaarlozen.

Geestelijke strijd

Integer schermgebruik vraagt dus om congruentie (overeenkomst met de levensdoelen die Gods Woord ons voorhoudt) en consistentie (overeenkomst met Gods geboden). Maar het vergt ook moed. Om onze kinderen woedt een geestelijke strijd: de duivel laat alles samenspannen om hen af te trekken van God en Zijn dienst.

Als ouders en onderwijsgevenden alleen de strijd daartegen aangaan, lukt die strijd niet. We kunnen slechts effectief zijn in het richting geven aan schermgebruik als gezinnen, scholen en kerken hun krachten bundelen. Daarom is het toe te juichen dat Yona en de ROV ouders stimuleren om een community te vormen. Niet alleen ouders onderling, maar ook ouders, onderwijsgevenden en ambtsdragers zouden elkaar op dit punt veel meer moeten opzoeken. Mediaopvoeding op school moet niet op zichzelf staan, maar aansluiten bij de aanpak thuis en in het catechisatielokaal.

Mediaopvoeding moet daarnaast niet louter negatief zijn (mobieltjesverbod), maar ook positief: hoe kunnen we digitale apparaten zinvol gebruiken?

Goede hoop

Als we kijken naar de machtige techbedrijven met hun geraffineerde algoritmes enerzijds en onze zwakten en beperkingen anderzijds zouden we bij voorbaat de moed kunnen verliezen. Dat overkwam ook eens koning Josafat toen veel vijanden Juda belaagden: „In ons is geen kracht tegen deze grote menigte die tegen ons komt” (2 Kronieken 20:12). Laten we, net als Josafat, naar Boven zien: „Onze ogen zijn op U.” De Schepper van hemel en aarde heeft bij de doop Zijn Naam aan onze kinderen verbonden. Hij heeft de kop van de duivel vermorzeld.

Als de mediaopvoeding van onze kinderen is ingebed in een bredere persoonsvorming die is gericht op de vreze des Heeren, dan mogen we goede hoop hebben. Zijn kracht wordt in zwakheid volbracht. In het houden van Zijn geboden is, om Jezus’ wil, groot loon.

Dit artikel is geschreven vanuit Onderwijs van Waarde, een initiatief van de VGS, samen met de ROV, Driestar educatief en de RMU. Het initiatief is bedoeld om opvoeders, onderwijzers en leerlingen te inspireren en te activeren de identiteit van het christelijk-reformatorisch onderwijs positief uit te dragen.