Hoekstra zegt vrijdag in die krant dat voor zijn partij een vermindering van de stikstofuitstoot in 2030 „niet heilig” meer is. Die deadline staat wel in het regeerakkoord van het kabinet, waarin Hoekstra minister en vicepremier is. Daarmee doorbreekt de CDA’er dus de eenheid in het kabinet in de harde onderhandelingen met onder meer boeren over het terugdringen van de stikstof. Boerenactieclub Agractie noemde de uitspraken van Hoekstra vrijdag „een stap in de goede richting”.

Van Ruitenbeek is ook een van de boerenvertegenwoordigers die een aantal weken geleden met stikstofbemiddelaar Johan Remkes en het kabinet aan tafel zaten. Zijn stichting is een van de initiatiefnemers van het zogenoemde Groeneboerenplan. Daarin doen de boeren voorstellen voor het verduurzamen van de landbouwsector.

Volgens Van Ruitenbeek zijn de ministers met wie hij een paar weken geleden sprak (onder meer Natuur- en Stikstofminister Christianne van der Wal) „erg vastberaden” om de plannen van het kabinet door te voeren. „Zij weten: dit mogen we niet laten gaan.”

En toch: het op tijd behalen van de stikstofdoelen is zo’n ingewikkelde klus, „het is als overheid wel heel belangrijk dat je bij elkaar blijft”. Het hele landbouwsysteem is onhoudbaar, zegt Van Ruitenbeek. „Dat weten we. We kunnen het niet meer met lapmiddelen oplossen.” Dat betekent dat er harde maatregelen nodig zijn. „Terwijl er vanuit de agro-industrie grote druk op het kabinet wordt gezet. Er is een enorme lobby gaande om het systeem in stand te houden. Om door te gaan op een weg die afgesloten is.”

Van Ruitenbeek noemt het zonde dat de aandacht zich door de uitspraken van Hoekstra verplaatst naar de tegenstellingen binnen het kabinet, in plaats van naar de vraag hoe de doelen behaald kunnen worden. „Er is nog steeds veel onduidelijkheid voor boeren, terwijl ze perspectief nodig hebben.”

Het kabinet kan wel onderling onenigheid hebben over de stikstofaanpak, maar dat zou niet via de media moeten worden gespeeld, meent de Demeter-directeur. „Dat geeft een slecht signaal. Wellicht denken mensen hierdoor: de soep zal wel niet zo heet gegeten worden.”