Maar nu gaat het echt gebeuren. Dat is althans het voornemen van de rechtse coalitie die zich opmaakt om de parlementsverkiezingen van 25 september te winnen. In haar ontwerpverkiezingsprogramma is naast voor de hand liggende thema’s als veiligheid, migratie, defensie en fiscus ook ruimte gemaakt voor de brug over de Straat van Messina. Dat is niet voor het eerst. De brug is een regelmatig terugkerend thema in de Italiaanse politiek, vooral als er gestemd moet worden.

Veel kiezers in het zuiden kijken reikhalzend uit naar de overspanning, die de huidige tijdrovende verbinding per veerboot overbodig moet maken en goed zou zijn voor duizenden banen in een door hoge werkloosheid geteisterd gebied. Daarnaast is de brug ook een prestigeobject, een wonder van Italiaans vernuft dat de Kanaaltunnel nog zou overstijgen. Maar de technische en financiële problemen zijn daarmee nog niet opgelost.

Ontwerpen

De Straat tussen Messina op Sicilië en Reggio di Calabria op de teen van de Italiaanse laars is op zijn smalst maar drie kilometer breed. De gedachte om daar een permanente verbinding aan te leggen, is daarom al eeuwen oud. Al in het jaar 251 v. Chr. liet de Romeinse consul Lucius Caecilius Metellus een drijvende brug maken van aan elkaar verbonden schepen.

Sinds de 19e eeuw zijn legio plannen ontwikkeld voor een vaste overspanning, die de scheepvaart niet zou belemmeren, maar allesbehalve gemakkelijk te realiseren bleek. De bodem is onregelmatig en in het midden minstens honderd meter diep. De Straat heeft de vorm van een trechter, wat leidt tot sterke stromingen en harde wind. Bovendien ligt zij in een gebied, waar in 1908 circa 100.000 doden vielen bij een aardbeving die zowel Reggio als Messina verwoestte.

Niettemin zijn na de Tweede Wereldoorlog honderden ontwerpen gemaakt in alle mogelijke varianten: een enkele overkapping; een brug met één, twee of drie pilaren in zee; een onderzeese tunnel; een overdekte weg op de zeebodem; een in zee hangende buis op 20 meter diepte; en zelfs een dam van Sicilië naar Calabrië.

Opeenvolgende premiers kondigden aan, dat de aanleg in 1980, 1995 of kort na 2000 voltooid zou zijn. Berlusconi gaf in 2006 het bouwconcern Impregilo opdracht voor de aanleg van een brug met één enkele overspanning van 3300 meter.

Vijf jaar later werd de eerste steen gelegd van de 399 meter hoge pijlers aan beide zijden van de Straat, maar in 2012 verwees premier Monti het hele project naar de prullenmand bij gebrek aan financiële dekking.

Betalen

Nu is de brug weer terug en „wordt na jaren van kletspraat realiteit”, verklaarde de leider van de Lega, Matteo Salvini, op 4 augustus. Maar wie zal dat betalen? De kosten zijn begroot op 7 tot 9 miljard euro en pogingen om die onder te brengen in het EU Herstelfonds zijn mislukt omdat de brug in 2026 niet klaar kan zijn en in strijd zou zijn met de Europese milieuvoorschriften. Bovendien is het een hoge prijs voor een megaproject dat niet van Londen naar Parijs voert maar van Sicilië naar Calabrië. „Nutteloos, zo niet schadelijk”, sneerde daarom de burgemeester van Milaan, Beppe Sala, die daarmee de gramschap van de rechtse partijen over zich afriep.