„Het is een beleidsprobleem dat het Rijk niet mag doorschuiven naar de veiligheidsregio’s. Ik wil niet als voorzitter van een veiligheidsregio’s andere gemeenten onder druk zetten. Dat zet de verhoudingen op scherp, terwijl wij altijd heel goed samenwerken. Het Rijk moet maar zelf afspraken maken met gemeenten”, zegt burgemeester Femke Halsema van Amsterdam.

„We zijn vergeten met elkaar lessen te leren uit 2015. Dit konden we zeven jaar geleden zien aankomen”, zegt Wouter Kolff van Dordrecht, verwijzend naar de meest recente asielcrisis. „Toen hebben heel veel gemeenten draagvlak gecreëerd voor azc’s, die zijn er toen niet gekomen.” Ook hij wil collega’s als Veiligheidsberaad niet dwingen. „Ik voel me niet helemaal bevoegd om alle gemeenten te vertegenwoordigen.”

Voorzitter Hubert Bruls laat voorafgaand aan het beraad al wel weten dat er opnieuw „een fors beroep op gemeenten” wordt gedaan. „Ook al is dat niet onze taak”, aldus de burgemeester van Nijmegen. Samen met het Rijk en de Vereniging Nederlandse Gemeenten probeert het Veiligheidsberaad de „vastgelopen kar” uit het zand te trekken, zegt hij.

Desnoods moeten „onwillige gemeenten” worden gedwongen om mensen op te nemen. „Het is nu echt crisis. Dan moet je met onorthodoxe middelen kunnen ingrijpen”, vindt Bruls. Andere bestuurders vinden juist dat gemeenten eensgezind moeten optrekken. „Elkaar dwingen is het laatste dat we moeten doen”, aldus burgemeester Jan Hamming van Zaanstad.