De dagen en weken die volgden stonden in het teken van de invasie: er volgden sancties en tegenmaatregelen, de luchtruimen werden door zowel het Westen en Rusland gesloten voor elkaar en tientallen grote multinationals sloten hun vestigingen in Rusland. Ook in de financiële sector trok men een virtueel IJzeren Gordijn op.

Half maart stopten VISA en MasterCard met hun internationaal geldverkeer. Mijn bankpas deed het van de ene op de andere dag niet meer. Diverse banken werden ontkoppeld van SWIFT en dus ook transacties tussen Nederland en Rusland zijn niet mogelijk. Gelukkig kon ik geld wisselen met een Nederlander die het omgekeerde probleem had.

Begin maart nam de Doema een strenge wet aan die kritiek op de speciale militaire operatie in Oekraïne bestraft met hoge boetes en in sommige gevallen met drie tot –bij herhaling– wel vijftien jaar strafkolonie. Journalisten die in Rusland wonen, mochten het woord oorlog niet langer in de mond nemen en de speciale militaire operatie niet veroordelen. Paniek. Halsoverkop trokken veel buitenlandse correspondenten het land uit, bang voor de Russische repressie.

Maar ik bleef. Daar waren diverse redenen voor. Ten eerste werd mijn dochtertje geboren, twee weken voor de speciale operatie. Ze heeft nog geen paspoort. Ik kon natuurlijk mijn vrouw niet achterlaten met twee kinderen. Ten tweede, hoe kan ik vrienden en kennissen, nu zij het moeilijk krijgen, geraakt worden door sancties en prijsstijgingen, achterlaten?

Het is niet makkelijk om te leven in twee werelden. Aan de ene kant zie ik familieleden die in de rats zitten om neef Ivan die vecht in de Donbass. Of een vriendin met gezondheidsproblemen, die al haar gespaarde geld verloor door de sancties, en nu niet meer naar de dokter kan. Vanuit Nederland hoor ik verhalen van mijn moeder –ze spreekt Russisch– die getraumatiseerde Oekraïners helpt met vertalen. Tranen aan beide kanten. Deze speciale militaire operatie, zoals de Russen het noemen, kent alleen maar verliezers.

Bijna tegelijkertijd met het begin van de invasie van Oekraïne, kwam ook mijn tweede boek –De Ladarijder– uit, met daarin verhalen over de avonturen die ik beleefde op de Russische wegen in mijn Lada. Volgens een Twitteraar het „slechts getimede boek ooit.” Want ja, eigenlijk alles wat met Rusland te maken heeft, is nu uit den boze.

Het is enorm jammer dat Rusland en het Westen zo slecht met elkaar overweg kunnen. Rusland heeft veel baat bij goede relaties. Behalve de inkomsten uit gas en olie, is Europa een prachtige afzetmarkt voor Russische boeren, industrie en grondstoffen. Andersom heeft het Westen ook veel te winnen: een goede relatie betekent goedkope gas- en oliecontracten, maar ook op cultureel gebied is Rusland een parel.

Ik bid en hoop dat zowel Moskou als Kiev en bondgenoten Washington en Brussel er spoedig uit komen.