Koning: Intens dankbaar dat we dit in vrede kunnen vieren
Vandaag viert de koning zijn 55e verjaardag in Maastricht. Volg het nieuws in deze liveblog.
Advertentie
Zo’n 40.000 mensen hebben woensdag een bezoek gebracht aan Koningsdag in Maastricht. Het was er volgens burgemeester Annemarie Penn zo druk dat al vlak na de middag het Vrijthof moest worden afgesloten. „Het plein was te vol”, zei de burgemeester na afloop van het bezoek.
De politie heeft woensdag niet hoeven uitrukken voor „noemenswaardige incidenten” tijdens het bezoek van koning Willem-Alexander en zijn familie aan Maastricht. Volgens een woordvoerder waren er alleen wat mensen onwel geworden, bijvoorbeeld door warmte. „Het is een groot feestje geweest.”
De politie heeft opgeroepen niet meer naar Amsterdam te komen met de boot, omdat het te druk is op het water. Vanwege Koningsdag loopt het sinds ongeveer 11.00 uur vol in de stad. „En vermijd de drukke grachtengordel”, meldt de politie.
Op een aantal locaties is eenrichtingsverkeer ingevoerd, om opstoppingen te voorkomen. „Een behouden vaart!”, geeft de politie iedereen mee.
Een woordvoerder van de gemeente zei rond 13.00 uur dat het „gezellig druk is” in de stad.
Het programma in Maastricht is afgelopen.
Koning Willem-Alexander heeft iedereen in Limburg bedankt voor een „onvergetelijke” Koningsdag. Rond 13.15 uur zat het programma voor de koninklijke familie in Maastricht er na ruim twee uur op. In zijn woord van dank schonk de koning ook kort aandacht aan de coronacrisis, de overstroming in Limburg en de situatie in Oekraïne.
„Twee jaar lang heeft dit in het vat gezeten. Wat in het vat zit, is niet verzuurd”, begint de koning zijn verhaal. „Twee lange jaren van individueel coronaleed en collectief chagrijn. Twee lange jaren waarin Limburg keihard geraakt is door de coronacrisis en ook nog een watersnoodramp over zich heen kreeg.”
De koning besluit zijn verhaal met een woord van dank. „Wij zijn intens dankbaar dat we dit in vrede kunnen vieren, in de wetenschap dat een paar honderd kilometer verderop in Oekraïne die arme mensen vrijheid niet gegeven is.”
Kroonprinses Amalia hoopt dat ze „de komende maanden” meer bekend kan maken over de studie die ze gaat volgen. „Het is nog een beetje spannend”, vertelt de 18-jarige prinses tijdens Koningsdag in Maastricht.
Op de vraag of ze wellicht in Maastricht komt te studeren, heeft Amalia nog geen antwoord. „Nou, dat weten we nog niet, het is nog een beetje spannend. Ik hoop de volgende maanden iets te kunnen zeggen en een keuze te kunnen maken.” „Maar”, moet de prinses toevoegen, „het is een prachtige stad”.
Het afgelopen jaar heeft Amalia een tussenjaar ingelast waarin ze zich vooral richt op vrijwilligerswerk, bijvoorbeeld bij het Oranje Fonds. „Vooral dingen die mij echt hebben geholpen een stapje verder te komen, creatieve en leerzame dingen”, zegt ze daarover.
Afgelopen zomer behaalde de kroonprinses haar gymnasiumdiploma. Ze is blij dat ze in haar tussenjaar de nodige privacy heeft gekregen, omdat ze in de toekomst behoorlijk in de spotlight zal komen te staan. „Ik zal eraan moeten wennen.”
Koning Willem-Alexander is blij met de opbouwende kritiek die hij krijgt. „Peilingen doen me niet zo veel”, zei de koning woensdag tijdens Koningsdag in Maastricht. Woensdagochtend publiceerde de NOS een peiling waaruit bleek dat het vertrouwen in de koning steeds meer daalt.
„Wat ik wel goed vindt, is opbouwende kritiek”, zegt de koning. „Als je dat niet hebt, kun je eindigen als Poetin. En dat wil niemand.”
Koning Willem-Alexander benadrukt wederom het belang van vrijheid op een dag als Koningsdag, vooral nadat de feestdag vanwege corona twee jaar niet door kon gaan met publiek. „We zien in Oekraïne wat dit betekent”, zegt hij ook over het belang van vrijheid. „We genieten van het feit dat we het weer samen kunnen vieren. Koningin Máxima heeft vooral „het gevoel van verbondenheid” en het „samen genieten” gemist.
De sfeer zat er bij de koninklijke familie goed in tijdens het concert van André Rieu. De violist en dirigent speelde met zijn orkest verscheidene nummers voor koning Willem-Alexander en zijn gezin.
De koning zong luidkeels mee met de muziek van Rieu. Ook werden de armen in elkaar gehaakt - Willem-Alexander zat naast de Maastrichtse burgemeester Annemarie Penn-te Strake - en werd er meegedeind op de muziek. Tot slot speelde Rieu nog een nummer uit Zuid-Amerika, speciaal voor koningin Máxima.
Rieu zei eerder dat hij hoopte het koningspaar nog een wals zou doen, maar dat gebeurde niet. De familie moest na afloop snel weer door met de route.
Het is „heel erg druk” in Maastricht, de stad die koning Willem-Alexander bezoekt tijdens Koningsdag dit jaar. Problemen levert dat volgens een woordvoerder van de gemeente nog niet op.
Ook een verslaggever van het ANP, die vlak achter het koninklijk paar loopt, beschrijft dat het behoorlijk druk is. „Achter de hekken is het enorm vol.” De sfeer is wel goed. Zo juicht iedereen bij het passeren van de koninklijke familie. „En mensen zingen verjaardagsliedjes.” Volgens de gemeente is er langs de route plek voor 23.000 mensen.
Een veertigtal aanhangers van Republiek (voorheen Republikeins Genootschap) hebben betoogd langs de route die koning Willem-Alexander en zijn gevolg liepen in Maastricht. Ze riepen leuzen als ‘Willem de Laatste’ en ‘Leve de republiek’ en zongen ‘Dag koning Willem, dag monarchie’ op de wijs van Dag Sinterklaasje.
Voorman Floris Müller was maar ten dele tevreden over het verloop van de demonstratie. Hij vindt dat hij door de gemeente Maastricht en de organisatie van Koningsdag is tegengewerkt: „Ze hebben geprobeerd ons driehoog achter weg te zetten. En op weg hiernaartoe ben ik door de politie meegenomen naar het Vrijthof, waar ik werd gefouilleerd en mijn mededemonstranten ook.” Een deel van de 130 betogers die zich volgens de Republiek-voorzitter hadden aangemeld, kon het niet redden om op tijd op de demonstratieplek te zijn.
Müller zegt donderdag een klacht te zullen indienen bij de gemeente Maastricht. „Want demonstratierecht gaat boven de Algemene Plaatselijke Verordening of het draaiboek van het feestcomité”, zegt hij.
Maastricht liet eerder al weten niet gevoelig te zijn voor de kritiek van de anti-monarchisten. „De plek die de gemeente hen biedt voldoet in alle opzichten aan wetgeving en jurisprudentie, zodat het recht op demonstratie op passende wijze ten volle kan worden uitgeoefend”, zei een woordvoerster dinsdag.
Republiek heeft naar eigen zeggen 25.000 volgers. Die willen af van „een ongekozen, onvrij en onverantwoordelijk staatshoofd”, omdat dat volgens hen niet past bij democratie. Ze zijn voor een parlementaire republiek, naar voorbeeld van onder meer Duitsland.
Bij aankomst werd de jarige Willem-Alexander toegesproken door de Maastrichtse burgemeester Annemarie Penn-te Strake, die hem allereerst feliciteerde met zijn verjaardag. Toen het getal ’55’ viel, begon de koning enigszins ongemakkelijk te lachen. „Het is niet leuk”, beaamde de 68-jarige Penn-te Strake lachend.
De koninklijke familie is woensdagochtend aangekomen in Maastricht. De bus kwam om 11.00 uur aan op de Sint Servaasbrug, waar harmonieën en schoolkinderen met bloemen de familie stonden op te wachten.
De koninklijke familie reist woensdag niet met de trein, maar met de bus naar Maastricht vanwege „efficiëntie, doelmatigheid en kosten”. Dat laat de Rijksvoorlichtingsdienst desgevraagd weten.
In zijn kersttoespraak afgelopen jaar sprak de koning over klimaatproblemen. „Die hebben we zelf gecreëerd en daarvan ondervinden we nu aan den lijve de gevolgen”, zei hij. Hij benoemde dan ook dat het oplossen ervan „ons verhaal” kan zijn. De Rijksvoorlichtingsdienst liet daarop weten dat „afhankelijk van de aard van de reis, de bestemming, de doelmatigheid en de veiligheid” een „overwogen beslissing” wordt genomen over de inzet van het vervoersmiddel.
In 2017 reisde de koning wel per koninklijke trein. Toen was Koningsdag in Tilburg. Ook prinses Beatrix neemt regelmatige de koninklijke trein. De afgelopen jaren heeft de Tweede Kamer de koning ook regelmatig opgeroepen om vaker de milieuvriendelijkere trein te pakken.
De treinen richting Maastricht zijn woensdagochtend „wat drukker”, meldt een woordvoerder van de NS. Omdat koning Willem-Alexander zijn 55e verjaardag in de hoofdstad van Limburg viert, zijn mensen met Maastricht als eindbestemming volgens de NS wat eerder op de been dan reizigers richting andere steden.
Voor de treinreizigers naar Maastricht is het station versierd. Zo staat er op het plein voor het station een troon opgesteld waar mensen zich kunnen laten fotograferen. „We hebben positieve reacties ontvangen”, aldus de woordvoerder.
In de treinen richting Amsterdam „komt het rustig op gang”. De grootste drukte wordt na 11.00 uur verwacht. „De sfeer is goed”, volgens de NS.
Prinses Alexia is woensdag ook aanwezig op Koningsdag in Maastricht. Dat meldt de Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) aan het ANP. De prinses gaat naar school en woont in Wales, maar is overgekomen voor de 55e verjaardag van haar vader koning Willem-Alexander.
Alexia heeft in principe geen vakantie. Daarom was het onduidelijk of zij een dag of meerdere dagen vrij kon krijgen van de United World College of the Atlantic. De prinses studeert sinds september aan de school. Daar zal ze opgaan voor haar Internationaal Baccalaureaat.
Ook kroonprinses Amalia en prinses Ariane zijn woensdag van de partij. Amalia heeft momenteel een tussenjaar, nadat ze afgelopen zomer haar diploma op het gymnasium behaalde. Ze vult haar tussenjaar met vrijwilligerswerk bij onder meer het Oranje Fonds. De verdere invulling van het jaar is privé en werd vooraf niet openbaar gemaakt. Eerder liet Amalia weten dat ze een stage bij een Amerikaans bedrijf ook wel interessant zou vinden.
Koningsdag begint in Amsterdam woensdag rustig. Op het centraal station is rond 9.00 uur nog vooral veel politie te vinden. Op de Haarlemmerdijk struinen de eerste in oranje gestoken mensen over de vrijmarkt.
Er wordt oude kleding verkocht, maar ook spellen, zonnebrillen en oranje tompoucen. Hier en daar klinkt muziek. Een jongen van een jaar of tien oefent op een hoekje van de lange straat op zijn viool. Te zien aan de open koffer aan zijn voeten hoopt hij er woensdag een centje aan te verdienen. Na de laatste noot van zijn stuk krijgt hij applaus van het kraampje op de tegenover liggende stoep.
De eerste oranjefans uit heel Nederland en zelfs Wallonië stonden woensdagochtend vroeg om 08.00 uur al achter de dranghekken langs de koninklijke route in Maastricht. Zo was Marjan van Ginkel uit Barneveld samen met zes anderen al om half drie uit bed gekomen om de reis naar Maastricht te maken, zodat het gezelschap een mooi plekje kon veroveren. „We hopen de koning van dichtbij te zien”, zei de met oranje strik in de haren uitgedoste oranjefan.
Isabelle Tinter is met haar man in alle vroegte vanuit het Waalse stadje Binche naar Maastricht afgereisd. „Zeven jaar geleden waren we bij het koninklijk bezoek in Dordrecht”, zegt ze van achter een dranghek langs de route. „Ik heb de koningin toen de hand geschud. Ik houd van jullie koningspaar, dat is beter dan het onze. Menselijker, natuurlijker!”
Jessie van Attekum en Ilonka Biesman uit Maastricht stonden naar eigen zeggen als eerste in alle vroegte voor de Servaesbrug, waar het koninklijk echtpaar om 11.00 uur arriveert. „Het is onze eerste keer”, zegt Jessie. „Omdat het in Maastricht is.”
Op de Servaesbrug staat in vol oranje ornaat superfan Bjorn Hoex uit Susteren. Ook hij houdt vol als eerste op de route te zijn aangekomen. In alle vroegte twitterde hij al „een hartelijke gelukwens aan Zijne Majesteit de Koning”.
Niek en Derk Schonenberg uit Heijen waren dinsdagavond naar Maastricht gekomen, om er met een vriendengroep alvast te gaan feesten. Om 07.30 uur stonden ze aan een dranghek voor het Easy Hotel, waar ze overnachtten. Ze hopen vurig op een boks van de koning, aldus Derk. „Of nog liever van de dochters”, voegt hij daaraan toe.
Minder fortuinlijk waren vier in Oranje uitgedoste oranjefans uit Kerkrade. Ze wilden richting de Servaesbrug lopen maar werden door de politie tegengehouden. De binnenstad van Maastricht zit potdicht, mensen moeten vaak ver omlopen om een plek te vinden. Er is veel politie en handhaving aanwezig. Volgens de gemeenten is er langs de route plek voor 23.000 mensen.
Het vertrouwen in koning Willem-Alexander is opnieuw gedaald ten opzichte van een jaar eerder. Op dit moment heeft iets minder dan de helft van de bevolking (47 procent) vertrouwen in de koning, zo komt naar voren uit een peiling van Ipsos in opdracht van de NOS onder duizend mensen. Een jaar eerder was dat ruim driekwart van de Nederlanders.
Moet koning Willem-Alexander Hertog van Limburg worden? Zo’n titel kan helpen om zijn populariteit op te krikken, zegt het CDJA. Zeker in het niet zo Oranjegezinde zuiden.
Na twee stille coronajaren vieren Nederlanders woensdag weer als vanouds Koningsdag. Overal in het land zijn er vrijmarkten, festivals en andere feestelijke activiteiten.
De nationale viering staat dit jaar in het teken van vrijheid en verbondenheid en vindt plaats in Maastricht, waar koning Willem-Alexander en zijn familie in 2020 al heen zouden gaan.
De NS rijdt op Koningsdag op sommige trajecten met langere en extra treinen vanwege de verwachte drukte, zoals bijvoorbeeld van en naar Amsterdam. Maar ook in andere steden met Koningsdagfeesten worden extra of langere treinen ingezet.
Overdag worden er redelijk aangename temperaturen verwacht, van zo’n 13 graden in het noorden tot 17 graden in het zuiden. Ook gaat de zon flink schijnen en blijft het droog.
Een op de drie Nederlanders heeft elke verjaardag van koning Willem-Alexander meegemaakt, zo blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Het gaat om zo’n 5,7 miljoen Nederlanders. Woensdag viert hij zijn 55e verjaardag.
Vanaf zijn 40e verjaardag in 2007 zijn de Nederlanders die jonger zijn dan de koning in de meerderheid. Nu zijn twee op de drie inwoners na zijn geboortejaar 1967 ter wereld gekomen. Willem-Alexander viert Koningsdag dit jaar in Maastricht, waar 70 procent van de inwoners jonger is dan het staatshoofd.
Dat zoveel inwoners jonger zijn dan de Nederlandse koning valt vergeleken met andere landen nog mee. Slechts een kleine groep Britten is ouder dan hun koningin Elizabeth. Naar schatting is 99,8 procent van de bevolking in het Verenigd Koninkrijk jonger dan de 96-jarige Elizabeth.
Willem-Alexander is de afgelopen jaren van steeds meer Nederlanders koning geworden. Toen de eerste zoon van prinses Beatrix werd geboren, woonden er 12,5 miljoen mensen in Nederland. Nu is de koning staatshoofd van ruim 17,5 miljoen inwoners.
Willem-Alexander viert woensdag zijn 55e verjaardag. Voor het eerst in twee jaar staan er weer festiviteiten op het programma waarbij ook publiek welkom is. Maastricht is deze keer de stad die de koning en zijn gezin feestelijk mag ontvangen.
Voor Willem-Alexander wordt het zijn negende Koningsdag. Sinds 2014, bijna een jaar na zijn inhuldiging, wordt die jaarlijks op 27 april gevierd. Onder het bewind van zijn moeder Beatrix vond de landelijke feestdag, toen nog Koninginnedag, plaats op 30 april.
Koningsdag zal er weer als vanouds uitzien. De afgelopen twee verjaardagen van Willem-Alexander waren vanwege de coronacrisis een bescheiden aangelegenheid. In 2020 vierden de koning, koningin Máxima en hun dochters Amalia, Alexia en Ariane zijn verjaardag, destijds ‘Woningsdag’ genoemd, digitaal vanuit Paleis Huis ten Bosch. Vorig jaar was het gezin in Eindhoven, maar daar mocht geen publiek bij zijn.
Programma
In Maastricht hebben de Oranjes een vol programma. Het gezin begint op de Sint Servaasbrug in de Limburgse stad. Daarna wandelen ze ongeveer een kilometer via Vissersmaas en Het Bat, Graanmarkt, Onze Lieve Vrouweplein en Bredestraat naar het Vrijthof, waar de finale is. De wandeling duurt ongeveer twee uur.
De koning, koningin, hun dochters en andere leden van de koninklijke familie zouden eigenlijk al in 2020 naar Maastricht komen, maar door de coronapandemie ging dat niet door.
Advertentie
