Stembureaus gesloten na rustige dag
Het is de tweede dag waarop mensen een stem kunnen uitbrengen voor de gemeenteraadsverkiezingen. Op dinsdag kunnen kiezers uit 334 gemeenten terecht bij ongeveer 1700 stembureaus. Volg de laatste ontwikkelingen in dit liveblog.
Advertentie
De stembureaus zijn, op de tweede dag dat mensen konden stemmen voor de gemeenteraadsverkiezingen, om 21.00 uur gesloten. Woensdagochtend gaan de stemlocaties weer open op de ‘echte’ verkiezingsdag.
Van de vier grote steden had Den Haag tot dusver de grootste opkomst met 8,5 procent van de stemgerechtigden. In Utrecht is 6,8 procent komen stemmen, in Amsterdam 6,2 procent en in Rotterdam 5,1 procent.
Woensdag zal de redactie ook een liveblog bijhouden over de verkiezingen. Dan tot middernacht.
Het is dinsdag opnieuw rustig op meerdere stembureaus die op stations zijn ingericht voor de gemeenteraadsverkiezingen. Het was net als op maandag een „rustige, gemoedelijk verlopen dag”, zegt een woordvoerster van de NS.
De gemeenteraadsverkiezingen zijn deze keer verspreid over drie dagen, 14, 15 en 16 maart. Op de stations in kwestie kan maandag en dinsdag vervroegd worden gestemd. Onder meer op of bij stations Maastricht, Haarlem, Baarn en Alkmaar zijn stembureaus opgetrokken.
De opkomst voor de gemeenteraadsverkiezingen is in de grote steden rond 18.30 uur iets toegenomen. Zo heeft in Den Haag inmiddels 7,5 procent van de inwoners sinds maandag een stem uitgebracht, dat was rond 13.30 uur 5,1 procent.
In Utrecht is de opkomst 5,7 procent, in de middag lag dat op 3,8 procent. In Rotterdam gaat het om 4,5 procent tegenover 3,2 procent rond 13.30 uur. In Amsterdam heeft sinds maandagochtend tot dinsdagavond 18.00 uur 5,2 procent van de mensen gestemd. Dat komt neer op 36.675 Amsterdammers.
Richard de Mos, lijsttrekker van de lokale partij Hart voor Den Haag/Groep de Mos, heeft dinsdagmiddag zijn stem uitgebracht voor de gemeenteraadsverkiezingen. Hij deed dat bij het Roemer Visscher College in het Haagse Moerwijk. Zijn stem ging naar zijn runningmate Rita Verdonk, is te zien op een foto op Twitter.
Bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen werd de partij van De Mos met acht zetels de grootste in Den Haag. Ook nu is de partij de virtuele koploper in de hofstad, zo blijkt uit meerdere peilingen. In het verleden zat De Mos in de Tweede Kamer voor de PVV. Hij was in Den Haag een jaar lang wethouder, maar hij trad af na een inval van de Rijksrecherche in het stadhuis. De Mos wordt verdacht van ambtelijke corruptie, hij zou bevriende ondernemers hebben geholpen met vergunningen. Dat onderzoek loopt nog.
De opkomst voor de gemeenteraadsverkiezingen in de grote steden is rond 13.30 uur iets verder opgelopen. In Den Haag heeft sinds maandagochtend 5,1 procent van de kiezers zijn stem uitgebracht. In Utrecht is dat 3,8 procent, in Amsterdam 3,5 procent en in Rotterdam 3,2 procent.
Elders loopt het wat harder. In Harderwijk heeft al 10,3 procent van de kiesgerechtigden gestemd, in Nijmegen 8 procent.
Kopstukken van landelijke politieke partijen dienen zich verre te houden van gemeenteraadsverkiezingen, luidt een bekend verwijt. De twee hebben immers niets met elkaar te maken. Waar of onwaar?
Lokale verkiezingen worden niet zelden overschaduwd door de landelijke politiek. Dat probleem speelt anno 2022 sterker dan ooit, nadat een allesbeheersende coronapandemie gevolgd werd door een even indringende Oekraïnecrisis. Moet de kiezer zich nú druk maken over losliggende stoeptegels?
Het is prima weer tijdens de gemeenteraadsverkiezingen. Vooral woensdag kan het kwik flink oplopen. Volgens weer.nl kunnen deze verkiezingen de warmste en zonnigste verkiezingen in maart ooit worden. Bij droog, zonnig en warm weer is de opkomst vaak een paar procent hoger dan op een regenachtige dag.
Advertentie
Lijsttrekker Cees Bos van Stadsbelang Utrecht zou op een voorbedrukt verkiezingsbord een eigen poster hebben geplakt. Een kandidaat-raadslid van GroenLinks maakte foto’s van de actie. Bos ontkent in alle toonaarden. „Het is iemand die op mij lijkt”, zei hij maandag in het AD.
Op de eerste dag van de gemeenteraadsverkiezingen zijn maandag de onlinestemhulpen druk geraadpleegd. Op MijnStem, een stemhulp die in 253 gemeenten online staat, hadden sinds maandagochtend 10.00 uur een kleine 68.000 mensen de vragenlijst ingevuld om uit te vinden welke partij hun het beste past. Ook StemWijzer meldde een grote toename van het aantal invullers. Daar stond de teller maandagochtend om 9.00 uur op 915.000, en kort voor 16.00 uur was dat aantal opgelopen naar 982.000. StemWijzer is beschikbaar in 55 gemeenten. Kieskompas, online in 35 gemeenten, zag eveneens een stijging. Zondag vulden al 40.000 mensen gedurende de hele dag de stemhulp in, maandag was dat aantal al rond 16.00 uur bereikt.
Het kabinet moet opnieuw gaan nadenken over de overheveling van taken naar de gemeenten, die in 2015 is ingevoerd. Dat vindt het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). Het onderzoeksinstituut ziet dat het kabinet-Rutte IV net als zijn voorgangers een „groot beroep doet op zelf- en samenredzaamheid van burgers in het sociaal domein”, maar dat dit lang niet altijd goed werkt.
„Bij de overheveling van taken naar gemeenten in 2015 werd verwacht dat zij die goedkoper en beter konden uitvoeren, mede door van mensen zelf te vragen meer voor elkaar te zorgen. Uit eerder SCP-onderzoek blijkt dat dit lang niet altijd mogelijk is”, schrijft het planbureau.
Op deze tweede dag dat er vervroegd kan worden gestemd voor de gemeenteraadsverkiezingen, begint de opkomst in de grote steden licht op te lopen.
Om 09.00 uur had in Rotterdam 2,1 procent zijn stem uitgebracht, in Den Haag 3,5 procent en in Utrecht 2,7 procent. Dat is inclusief de opkomst van maandag. Als die ervan wordt afgetrokken geldt voor Rotterdam een opkomst van 0,1 procent en voor Den Haag en Utrecht 0,2 procent. Dat is iets lager dan maandagochtend om 09.00 uur.
Amsterdam geeft het eerste opkomstcijfer van dinsdag pas rond 13.00 uur. De meeste stembureaus zijn om 07.30 uur opengegaan.
De grootste opkomst wordt woensdag verwacht, op de ‘echte’ verkiezingsdag. Dan zijn ook veel meer stembureaus open.
58.000 leerlingen en studenten van 132 scholen voor voortgezet onderwijs en mbo kunnen dit jaar op hun school meedoen aan de zogeheten scholierenverkiezingen. De afgelopen twee weken kon er op de scholen al gestemd worden. Op dinsdag kan dat nog tot 16.00 uur, en dan wordt om 17.00 uur de uitslag bekendgemaakt op het Albeda College in Rotterdam.
De scholierenverkiezingen zijn een initiatief van ProDemos, een instituut dat scholieren voorlicht over de democratie en de rechtsstaat. De directeur van ProDemos, Eric Stokkink, presenteert de uitslagen samen met presentatrice, columnist en radio-dj Hila Noorzai. De bekendmaking wordt voorafgegaan door een debat met kandidaat-raadsleden uit Rotterdam en studenten van het Albeda College.
Bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen in 2018 werden er ook schaduwverkiezingen gehouden. Daar deden 98 scholen aan mee en toen brachten 28.138 scholieren hun stem uit. De VVD bleek toen bij hen de populairste partij, gevolgd door lokale partijen en GroenLinks. „De Scholierenverkiezingen blijken de afgelopen jaren een verrassend goede voorspellende waarde te hebben voor de uitslag van de echte verkiezingen een dag later”, aldus ProDemos.
Bij de stembureaus in en bij NS-stations was het dinsdagochtend in de spits nog rustig.
Het stemlokaal op Rotterdam Centraal zag nog niet veel kiezers, maar verwacht er wel meer dan maandag. Ook het mobiele stembureau bij station Den Bosch meldt nog geen grote toeloop. Wel hebben daar nu de servicemedewerkers zelf hun stem uitgebracht, profiterend van de rust. Ook vanuit station Leiden Centraal komt de melding ‘rustig’.
Deze dinsdag is de tweede dag dat er vervroegd kan worden gestemd voor de gemeenteraadsverkiezingen. Dat kan momenteel op elf NS-stations. Woensdag zijn het er veel meer. Dan kunnen mensen op of bij veertig stations hun stem uitbrengen. Op de stations Hilversum en Utrecht zijn er twee stembureaus.
Fractieleider Gert-Jan Segers van de ChristenUnie heeft in zijn woonplaats Amersfoort zijn stem uitgebracht voor de gemeenteraadsverkiezingen. Hij deed dat in het oude stadhuis. Het pand herbergt nu een stemlokaal, maar is doorgaans vooral in gebruik als trouwlocatie.
Voor de tweede dag op rij zijn de stembureaus open waar vervroegd kan worden gestemd voor de gemeenteraadsverkiezingen. Dat is in alle gemeenten mogelijk, maar niet in alle stembureaus. Het grootste deel gaat pas open op woensdag, de ‘echte’ verkiezingsdag.
Vervroegd stemmen op de maandag en dinsdag is mogelijk gemaakt in verband met corona. Mensen met een kwetsbare gezondheid kunnen ervoor kiezen op een van deze dagen hun stem uit te brengen, omdat die veel rustiger verlopen dan de woensdag.
Sommige stembureaus zijn deze ochtend al wat eerder opengegaan dan 07.30 uur. Dat mag. Ze mogen echter niet later sluiten dan 21.00 uur.
Het is de tweede dag waarop mensen een stem kunnen uitbrengen voor de gemeenteraadsverkiezingen. Op dinsdag kunnen kiezers uit 334 gemeenten terecht bij ongeveer 1700 stembureaus.
Op maandag kon er ook al op zo’n 1700 plekken vervroegd gestemd worden. Om de spreiding van kiezers te bevorderen zijn de stemlokalen drie dagen open. Op woensdag zijn de meeste stembureaus open, zo’n 8800, en brengen naar verwachting ook de meeste mensen hun stem uit.
Stemmen kan met een geldige stempas en een geldig identiteitsbewijs, dat niet langer dan 5 jaar verlopen mag zijn. Het eerste stembureau gaat dinsdag om 06.00 uur open en is te vinden op het station van Harderwijk. De meeste reguliere stemlokalen gaan pas om 07.30 open. Om 21.00 uur sluiten ze weer.
Advertentie
