’Meeste criminele illegalen zitten straf niet uit’
Ruim tweederde van de criminele illegalen in vreemdelingenbewaring zit de opgelegde celstraf niet uit. Dat komt doordat zij veelal geen papieren hebben en dus niet worden herkend als crimineel. Dat is donderdag gebleken uit onderzoek van het Schoordijk instituut van de Universiteit van Tilburg.
De criminele illegalen maken de helft uit van de bevolking van de centra voor vreemdelingendetentie in Ter Apel en Tilburg. Het merendeel daarvan (70 procent) beging kleine vergrijpen zoals winkeldiefstal en gebruik van valse papieren. Bij 8 procent van de strafbare feiten ging het om een ernstig misdrijf en 6 procent was gerelateerd aan drugs. Meer dan de helft van de illegalen in vreemdelingenbewaring komt uiteindelijk weer op vrije voeten, zo blijkt uit het onderzoek.
Onderzoeksleider Van Kalmthout doet in zijn rapport de aanbeveling om een betere koppeling te maken tussen instanties die vingerafdrukken verzamelen. Daardoor kunnen illegalen zonder documenten wel worden herkend als criminelen die nog een straf moeten uitzitten.
Het onderzoek laat verder zien dat bijna de helft van de illegalen die in Ter Apel en Tilburg in vreemdelingenbewaring zitten, voormalige asielzoekers zijn. Tot nu toe ging Justitie ervan uit dat dit minder was.
Van Kalmthout gaf eerder zijn conclusie al prijs dat het aantal succesvolle uitzettingen vanuit vreemdelingendetentie in Ter Apel en Tilburg de afgelopen jaren is gedaald van 50 procent naar 35 procent. Volgens minister Verdonk (Vreemdelingenzaken) komt dat doordat de makkelijk uit te zetten illegalen nu naar het centrum in Schiphol gaan.
Illegalen die zijn opgepakt en van wie het moeilijk is hun identiteit vast te stellen komen in vreemdelingenbewaring terecht. Dit duurt hoogstens zes maanden. In die periode moet de identiteit en de terugkeer van de illegaal geregeld zijn, anders wordt hij weer op straat gezet. Ook uitgeprocedeerde asielzoekers die niet willen meewerken aan hun terugkeer kunnen in vreemdelingenbewaring terechtkomen. Illegaliteit op zich is in Nederland niet strafbaar.
Een woordvoerster van minister Verdonk (Vreemdelingenzaken en Integratie) stelt dat bij elke illegaal die in vreemdelingendetentie gaat, wordt gekeken of die persoon eerder strafbare feiten heeft gepleegd. Is dat het geval, dan gaat hij of zij de cel in. Volgende week stuurt Verdonk een uitgebreide reactie op het gehele rapport van Van Kalmthout naar de Tweede Kamer.