Vrienden van Kees Huizinga, een grote boer in Kischenci –zo’n twee uur rijden ten zuiden van de Oekraïense hoofdstad Kiev–, hebben een grootscheepse hulpactie op touw gezet. In Groningen kunnen spullen worden ingeleverd, in Bennekom, Mijnsheerenland, Hardenberg en Sint Annaland.

Van Dijke vangt de vrachtauto’s in Polen op. „Vandaag waren het er negen. Daarvan zijn er zeven inmiddels op weg naar Oekraïne. Hier worden de spullen overgeladen. Een deel gaat naar Huizinga, een deel naar de stad Zhitomir, de rest naar andere delen van Oekraïne.”

De transporten bevatten conserven, medische artikelen, slaapzakken, matrassen, warme kleding, maar ook spullen voor het leger: helmen, verrekijkers, kogelwerende vesten en EHBO-kisten. Tussen de bedrijven door is Van Dijke bezig om dingen te regelen voor bekenden die Oekraïne ook ontvluchten. „Vandaag zijn er wel zo’n 150 kennissen de grens overgekomen. Mijn schoonfamilie staat nog voor de grens. Als die erover zijn, laat ik hen naar Sint Annaland brengen.”

Zijn familie is nauw bij de gebeurtenissen betrokken. Vijf Van Dijkes –broers, neven– trouwden met een Oekraïense. Sommigen wonen in Nederland, anderen daarginds. Neef Pieter, aanvankelijk niet van plan om weg te gaan, is Oekraïne nu toch uit. „Het werd echt te gevaarlijk. Je zit ook voortdurend in spanning”, zegt Evert.

Zelf werd hij vorige week donderdag rond vijf uur ’s morgens wakker toen het coördinatiecentrum van een vliegbasis, op ongeveer een kilometer afstand van zijn huis, werd gebombardeerd. „Ik keek gelijk op internet en zag dat het oorlog was. Toen ik naar buiten ging, zag ik rook opstijgen, ik zag in de verte nieuwe explosies en vanaf het vliegveld stegen straaljagers op. Ik dacht: We gaan weg.”

Later hoorde hij dat er na zijn vertrek twee raketten in het dorp zijn neergekomen. Ook een stad zo’n zes kilometer verderop is gebombardeerd. In nabijgelegen bossen werden Russische parachutisten gevangen genomen.

Klemrijden

Van Dijke deed er twee dagen over om het land uit te komen. „Bij de eerste grensovergang was paniek. Mensen stonden te dringen of reden elkaar klem. Ik dacht: Straks overkomt ons wat en kunnen we niet weg. Dus ik ben omgedraaid en richting een andere grensovergang gegaan. Inmiddels werd echter een avondklok afgekondigd, dus we mochten niet doorrijden. In een onverwarmd hotelkamertje hebben we twee uurtjes geslapen. Maar dat was vlakbij een vliegbasis, dus dat vond mijn vrouw geen veilig idee. We zijn toch maar weer gaan rijden, door de bergen, naar onderin Oekraïne.”

Via Hongarije kwamen ze uiteindelijk bij een Nederlandse vriend in de Poolse stad Wroclaw terecht, op vijf uur afstand van de Oekraïense grens. Van Dijke is er de hele dag in touw. En ’s avonds om negen uur is hij nog niet klaar: „Ik moet afbreken; er staan een paar vrachtwagenchauffeurs op me te wachten.”