Het wetsvoorstel was bedoeld om de prolifewetten van individuele staten te blokkeren. Alle Republikeinse senatoren en de Democraat Joe Manchin stemden maandag tegen de verdere behandeling van de wet.

De Democraten hoopten voldoende senatoren te vinden die zouden voorkomen dat verdere behandeling zou worden verhinderd door een zogenoemde filibuster. Dat is het eindeloos vertragen van een wetsvoorstel. Voor een verbod op een filibuster is de steun van zestig senatoren nodig. Dat lukte niet. Gevolg is dat verdere behandeling van de wet onmogelijk is geworden.

In een toelichting op het wetsvoorstel schreef de regering-Biden dat de nieuwe wet ten doel heeft „zorgverleners in staat te stellen abortusdiensten te verlenen zonder beperkingen of aparte regels.”

Als de wet was aangenomen, zou die hebben gegarandeerd dat abortus legaal blijft, zelfs als het hooggerechtshof het ”Roe versus Wade-arrest” zou vernietigen. Met die uitspraak van het hoogste Amerikaanse rechtscollege uit 1973 werd abortus in de VS gelegaliseerd.

Momenteel lopen er in Amerika diverse beroepszaken tegen deze uitspraak. Vooral Democraten vrezen dat de opperrechters gaan besluiten om dat arrest te vernietigen. Reden is dat het hooggerechtshof momenteel een conservatieve meerderheid heeft.

Onder vuur

Het wetsvoorstel zegt expliciet dat het alle staatswetten „vervangt.” Volgens het ontwerp zijn abortuswetten en -voorschriften illegaal als ze „de reproductieve gezondheid of de veiligheid van abortusdiensten niet aanzienlijk bevorderen.” Het wetsvoorstel merkt op dat „sinds 2011 staten en lokale overheden bijna 500 beperkingen hebben aangenomen.” Momenteel lopen er in diverse staten procedures om nieuwe, strengere abortuswetten aan te nemen. Daar wil de regering-Biden een stokje voor steken.

President Joe Biden zei dinsdagavond nog in de State of the Union zich zorgen te maken over de aanvallen op het recht van vrouwen om te kiezen voor het afbreken van zwangerschap. „Het Roe versus Wade-arrest ligt onder vuur als nooit tevoren. Als we vooruit willen gaan –en niet achteruit– moeten we de toegang tot gezondheidszorg beschermen, het recht van een vrouw om te kiezen behouden en doorgaan met het bevorderen van de gezondheidszorg voor moeders voor heel Amerika.”

Blokkeren

Prolifegroepen vierden het verwerpen van de wet door de Senaat. „We bedanken al onze prolife bondgenoten in de Senaat die zich hebben uitgesproken over het extremisme van dit afschuwelijke wetsvoorstel en hebben geholpen het te verwerpen”, zei Marjorie Dannenfelser, voorzitter van de organisatie Susan B. Anthony List.

Het wetsvoorstel, zei Dannenfelser, zou „een onbeperkt abortusrecht in de federale wet verankeren en gemeenschappelijke prolifewetten in het hele land blokkeren, inclusief beperkingen op late abortussen wanneer ongeboren baby’s pijn voelen.”

Prioriteit

Democraten zeggen nimmer te hebben verwacht dat de wet door de Senaat zou komen. Toch vonden ze de stemming van belang. Daardoor werd volgens hen duidelijk hoezeer het recht op abortus voor hun partij prioriteit heeft.

Daarnaast stellen de Democraten dat door de hoofdelijke stemming voor de kiezer duidelijk is geworden hoe elk van de Republikeinse senatoren denkt over abortus. Met het oog op de komende Senaatsverkiezingen komend najaar is dat van belang.