Emiraten worstelen met loyaliteit in Golf
De Verenigde Arabische Emiraten (VAE) worden beschouwd als een baken van stabiliteit in de vaak roerige Golfregio. Dit stelde de heersers van deze zeven emiraten in staat om de VAE tot een mondiaal financieel centrum te ontwikkelen. Dat beeld ging op 17 januari aan diggelen toen vijf ballistische raketten en een groot aantal drones op Abu Dhabi werden afgevuurd.
De Huthirebellen in Jemen waren er als de kippen bij om de verantwoordelijkheid op te eisen. Een woordvoerder van de Huthi’s noemde de VAE „een land dat van glas en karton is gemaakt.” Hij sprak tevens de hoop uit dat „de VAE een les zouden trekken uit het voorval.” Een verkapt dreigement dus.
De aanval op Abu Dhabi is raadselachtig. Het leiderschap van de VAE is al geruime tijd bezig met het doorvoeren van diplomatieke en politieke veranderingen. Het verbeteren van de relaties met Iran vormt hierbij een speerpunt. Ongeveer een maand geleden werd de Iraanse president Ebrahim Raisi uitgenodigd om een officieel staatsbezoek aan de VAE te brengen. Een geste die bepaald niet welwillend werd ontvangen in buurland Saudi-Arabië.
Onenigheid tussen Arabische Golfstaten wordt in Iran altijd als goed nieuws beschouwd. De Jemenitische Huthirebellen worden bewapend en gesteund door Iran. De VAE hadden zich al in 2019 grotendeels teruggetrokken uit de door Saudi-Arabië aangevoerde coalitie die in Jemen vecht tegen de Huthi’s. Dit moest de weg openen naar Teheran.
De aanval van de Huthi’s op Abu Dhabi zorgde echter voor een ongekende eensgezindheid tussen de Arabische Golfstaten. Onder leiding van het Saudische koninkrijk werden de Huthi’s én Iran krachtig veroordeeld. De VAE zaten ondertussen met een dilemma. Want hoe moest men reageren? Men zou de oorlog in Jemen weer kunnen hervatten. Dat zou de recente dialoog met Iran echter zeer waarschijnlijk tenietdoen. Een andere optie is dat de VAE ervan uitgaan dat de Huthi’s op eigen houtje handelden, zonder medeweten van Teheran. Dit zou Teheran echter zien als teken van zwakte.
De vraag luidt dus wat Iran achter de schermen beoogde met de aanval op Abu Dhabi? Het lijkt geen toeval dat de Huthi’s raketten op de VAE afschoten precies op het moment dat Rusland, China en Iran een gezamenlijke militaire maritieme oefening hielden. De VAE zijn altijd een loyale en trouwe Amerikaanse bondgenoot geweest, maar vooral na de Amerikaanse afgang in Afghanistan weten veel Arabische landen niet meer waar ze aan toe zijn.
Een van de eerste daden van president Joe Biden was bijvoorbeeld om de Huthi’s te schrappen van de lijst van terroristische organisaties. Dat stuitte op onbegrip en zelfs ongeloof in de Arabische Golfstaten, net als het Amerikaanse streven om weer met Iran te gaan onderhandelen in Wenen.
Iran voelt zich ondertussen gesterkt door Rusland en China en lijkt zich niet te bekommeren om Amerikaanse reacties. De les die de VAE volgens de Huthi’s zouden moeten trekken is inderdaad duidelijk. Om hun land tegen toekomstige aanvallen te beschermen moeten ze niet naar Washington, maar naar Teheran kijken om te bemiddelen. Dat zal op zijn beurt de Iraanse relaties met de VAE weer versterken.