Mattarella had voorafgaand aan de verkiezingen, waaraan ruim duizend parlementariërs en regiobestuurders deelnamen, nadrukkelijk uitgesloten voor een tweede termijn beschikbaar te zijn. Die keus werd vorige week nog benadrukt door gepubliceerde foto’s van verhuiswagens voor Mattarella’s huis en het inpakken van dozen door zijn medewerkers. Maar de politici hadden na vijf dagen van vruchteloos stemmen aan die hint geen boodschap.

De impasse in het Huis van Afgevaardigden was het gevolg van onenigheid tussen de politieke blokken, die elk geen meerderheid hebben. Men kon het niet eens worden over een gemeenschappelijke kandidaat. De enige optie die openbleef, was Mattarella, die het de afgelopen zeven jaar goed heeft gedaan, maar weer te vragen.

Na weer een mislukte stemronde op zaterdagochtend gingen de fractieleiders van de coalitiepartijen naar het paleis op het Quirinaal, de ambtswoning van de president, om Mattarella op andere gedachten te brengen.

Zwaktebod

„Ik had andere plannen, maar ik ben er als dat nodig is”, antwoordde hij. Bij de volgende ronde, op zaterdagmiddag, kreeg Mattarella de overgrote meerderheid achter zich. Hij is op een na de president met de meeste stemmen achter zich in de geschiedenis van de Italiaanse republiek.

De keus voor Mattarella is een zwaktebod van de politieke partijen. De grote kanshebber vooraf was Mario Draghi, de huidige premier. De partijloze Draghi voert voortvarend een kabinet van nationale eenheid aan, waarin alle partijen op een na vertegenwoordigd zijn. Dat leek voldoende voor de zege. Maar om tal van redenen strandde het schip.

Getouwtrek

Een aantal partijen vreesde voor het voortbestaan van de regering, mocht de chef verdwijnen. Er zou een getouwtrek komen over de keus van een nieuwe premier. Anderen waren bang dat het zou leiden tot nieuwe verkiezingen. Een deel had er ook moeite als een niet-beroepspoliticus als Draghi zeven jaar lang het land zou leiden. Een sterke president, wat Draghi vermoedelijk zou zijn, kan een regering het vuur na aan de schenen leggen.

Eind goed al goed. „Verander nooit een winnend team”, zei oud-premier Matteo Renzi treffend. De Amerikaanse president Joe Biden, voorzitter van de Europese Commissie Ursula Von der Leyen en andere wereldleiders reageerden verheugd om de Italiaanse keus voor stabiliteit. Mattarella wordt donderdag beëdigd.