In de hervormde pastorie aan de Boulevard in Katwijk aan Zee, pal naast de Oude of Andreaskerk, buitelen de verhalen over elkaar heen. Moeiteloos verbindt ds. Heutink (58) flarden van recente preken over de herders en de wijzen uit het oosten met herinneringen aan zijn jeugd en de gemeenten die hij heeft gediend.

Midden in de coronacrisis deed hij in juni 2020 intrede in de hervormde gemeente in Katwijk (wijk Andreas). „Het gebeurde in een lege kerk. De kerkenraad zat in de rouwkamer, waar de broeders meer afstand konden houden dan in de kerkenraadsbank.”

Hoewel corona de afgelopen anderhalf jaar veel beperkingen meebracht, deed de jubilerende predikant in zijn nieuwe gemeente meer dan eens een bijzondere ervaring op. Zo is er op Kerstavond 2021 in de Oude Kerk een kerstnachtdienst, die via een livestream te volgen is. Een uur voordat de dienst begint, ziet ds. Heutink een vrouw de kerk in lopen. Hij denkt dat het een van de medewerkers is. Even later blijkt ze alleen in een kerkbank te zitten.

„Ze had veel moeilijkheden meegemaakt. Toen ze langs de kerk reed, dacht ze: Hier moet ik zijn, en liep ze naar binnen, op zoek naar God. Als een huilende Hanna zat ze in de bank. Ik heb een poosje met haar gepraat, en gebeden. Het onderstreept voor mij het belang van de openstelling van kerken, zodat mensen daar terechtkunnen, niet alleen op zondag.”

Demonstratie

Zijn familie komt uit Genemuiden, maar Jan Sander Heutink groeit met een broer en twee zussen op in Huizen, waar zijn vader een baan in het voortgezet onderwijs heeft. Een „Schriftgebonden bevindelijkheid” kenmerkt het geestelijke klimaat. „De boodschap van zonde en genade klonk radicaal.”

Hoewel Huizen in die tijd volle kerken kent, is de invloed van de secularisatie er al merkbaar. „Ik was een jaar of acht toen er een demonstratie was voor de opening van het zwembad op zondag.”

In de hervormde gemeente gaat hij met plezier naar de knapenvereniging en wordt hij actief in het open jeugdwerk. Catechisatie krijgt hij van ds. L. van Nieuwpoort. „Hij schreef een wedstrijd uit waarbij we een verhaal moesten schrijven over een van de koningen van Israël. Met mijn verhaal over koning Asa won ik de eerste prijs: een Kosmos-reisgids Israël.”

Heutink volgt een opleiding bouwkunde en gaat bij een aannemer aan de slag. Gaandeweg voelt hij zich steeds sterker geroepen tot het ambt van predikant. „De Geest was al langer in mij aan het werk. Ik heb geen late roeping, maar ben een late gehoorzamer.” In 1989 begint hij in Utrecht aan de studie theologie. „Op 31 augustus deed ik de deur van het kantoor dicht en op 1 september zwenkte de deur van de collegezaal open.”

Zijn vicariaat doet hij in de Noorderkerk in de hoofdstad, waar ds. C. Blenk op dat moment predikant is. „De kerk werd gerestaureerd en op maandag zat ik met ds. Blenk en evangelist Ad Verwijs in een bouwkeet voor werkoverleg. Ik leerde er hoe je met het Woord present kunt zijn in een volstrekt geseculariseerde omgeving.”

Op 5 januari 1997 wordt kandidaat Heutink door ds. Blenk bevestigd in de hervormde gemeente Besoyen (Waalwijk-West). „De maandag daarna zei de koster tegen me: „Nu moet je Amsterdam maar vergeten, want hier leiden we dominees op.” Het was een echte kandidaatsgemeente met een wijze kerkenraad. In de jaren dat ik daar stond, leerde ik dat je aansluiting moet zoeken bij de cultuur van een gemeente. Die is in het Brabantse Waalwijk anders dan op de Veluwe.”

Bijbelkring

Als consulent van de hervormde gemeente Sprang raakt hij betrokken bij pastoraat tijdens de MKZ-crisis. „Bedrijven werden geruimd. Drama’s waren dat.”

In 2001 neemt ds. Heutink een beroep aan van de hervormde gemeente Ede (wijk Veldhuizen), die hij dient tot zijn vertrek naar Katwijk. Terugblikkend noemt hij „de bediening van het Woord” de rode draad in 25 jaar ambtelijk werk. „Dan gaat het allereerst om de verkondiging op zondag, maar ik leid ook graag een Bijbelkring. In Ede ben ik begonnen met een zogeheten masterclass Bijbellezen. We behandelden het Johannesevangelie vers voor vers, mede vanuit de grondtekst. In Katwijk ben ik daar ook mee begonnen. Ik merk dat er belangstelling voor is en geniet van de vragen van de deelnemers die me uitnodigen tot verdere studie.”

In de loop der jaren kreeg de predikant meer oog voor de betekenis van de kerk voor de buurt. „In Ede zijn we begonnen kerkgebouw De Ark door de week open te stellen. Samen met de kerkenraad denk ik er nu over na hoe we daar met de Oude Kerk in Katwijk ook meer invulling aan kunnen geven.”

Kijkend naar de toekomst, is ds. Heutink „hoopvol gestemd.” „We kunnen praten over de coronacrisis en de secularisatie, maar het loopt de Heere niet uit de hand. We hebben een Woord voor de wereld en dat mogen we blijven uitdragen. Nee, ik moet het anders zeggen. In de Bijbel lees je bij Ezechiël, bij Jeremia en bij Johannes de Doper: het woord geschiedde. De Heere Zelf baant wegen voor Zijn Woord. Laat de Geest Zijn werk maar doen. Daar mogen we veel van verwachten.”