Kunstwerk verhaalt Rhenense historie van de zeventiende eeuw
Stadsmuseum Rhenen spaart voor de aankoop van een kunstwerk dat de zeventiende-eeuwse geschiedenis van de stad toont. Vijf vragen aan museumdirecteur Maike Woldring.
De Nachtwacht van Rhenen, zo wordt het schilderij van Jan Goyen –officieel ”Gezicht op Rhenen” geheten– ook wel genoemd. „Je krijgt als museum maar één keer de kans om zo’n topstuk te kunnen kopen.”
Waarom is dit schilderij uniek?
„Het laat zowel de omgeving van Rhenen zien als de stad zelf. Veel schilders in de zeventiende eeuw kozen ervoor om óf delen van de stad óf vooral de prachtige ligging van Rhenen aan de Rijn vast te leggen. Zo tekende Rembrandt vooral de stadsmuren en -poorten.
Op Gezicht op Rhenen staat een aantal markante gebouwen geschilderd, zoals de Cunerakerk en het verdwenen Zomerpaleis van keurvorst Frederick van de Palts en zijn vrouw, maar ook de Rijn is goed te zien; inclusief vissers, schepen en een vol beladen pont met een koets en paarden.”
Hoe komen jullie aan het werk?
„Toen het museum door de coronacrisis sloot, maakten we een promotiefilmpje. Daarin vertelden we dat we de kunstcollectie wilden uitbreiden, omdat het museum maar drie jaar oud is.
In Duitsland was een familie die Gezicht op Rhenen zichtbaar wilde maken voor publiek, het liefst in een museum in Rhenen. Die familie zag het promotiefilmpje en nam contact met ons op. We bereikten een bruikleenovereenkomst om het schilderij vanaf 13 november te tonen.
Recent hoorden we van de eigenaars dat we het schilderij mochten kopen. We hebben tot eind 2022 om de koopsom van 350.000 euro in te zamelen.”
Is zo’n schilderij niet te duur voor een jong museum?
„De kans om zo’n uniek schilderij te kopen, krijgt een museum maar één keer. We willen dolgraag dit werk behouden voor het publiek en werken daarvoor samen met fondsen en de Rhenense gemeenschap.
We zijn dolenthousiast en doen er alles aan om deze kans te verzilveren. We willen met dit schilderij op de lange termijn meer kunst uit de zeventiende tot negentiende eeuw naar het museum halen en Rhenen presenteren als de lievelingsplek van kunstenaars, als Van Goyen en Rembrandt.
Er is een kans dat we te weinig geld bijeen krijgen. Dan gaan we met de verkopers overleggen wat de mogelijkheden zijn om het schilderij tóch te krijgen. Maar we hebben goede hoop dat het lukt.”
Hoe krijgt het museum geld?
„We moeten het van donaties hebben. Daarom hebben we de campagne ”Geef Rhenen een groots gezicht” gestart. Mensen kunnen geld doneren via onze website of via de QR-codes die in het museum hangen.
Ook vragen we fondsen, zoals Vereniging Rembrandt, om mee te betalen. Daarnaast denken we na over activiteiten waarmee we de campagne onder de aandacht kunnen brengen. Zo hopen we dat ook bedrijven en stichtingen geld doneren. We hebben de eerste 25.000 euro al binnen.”
Wat wilt u met de expositie bereiken?
„We willen Rhenen presenteren als de lievelingsplek van schilders en daarnaast laten zien dat de stad barst van de geschiedenis. Tijdens onder andere de Tweede Wereldoorlog zijn veel oude gebouwen verwoest. Maar er hangt nog steeds een historische sfeer in de stad, maar je hebt net wat extra kennis nodig om het verleden op straat te herkennen.
Het schilderij vertelt woordeloos de historie van Rhenen. Als mensen het museum weer verlaten, kijken ze anders tegen het verleden van de stad aan dan toen ze binnenkwamen. Het verrast ze.”