Haar uiterlijk verraadt niets. Met haar blozende wangen en vrolijke lach ziet Mieneke van Hattem (47) er opgewekt uit. Van Hattem, die graag in een park wil afspreken, „laadt op in de natuur.” De Apeldoornse probeert positief te blijven. „Maar de situatie voelt vaak uitzichtloos.”

Van Hattem, docent wiskunde op de Jacobus Fruytier scholengemeenschap, heeft de laatste zes jaar steeds meer last van zware bloedingen en pijn gedurende haar menstruatiecyclus. Vaak is ze vermoeid. De pijn en vermoeidheid wijt ze voornamelijk aan fibromyalgie, een vorm van reuma in de weke delen. Ze tobt al jaren met die ziekte.

In 2016 komt ze bij de huisarts terecht, en blijken haar bloedwaardes veel te laag. Die zijn net boven de 4, terwijl dit gewoonlijk bij vrouwen tussen de 7,5 en 10 is. Van Hattem krijgt medicatie tegen het ijzertekort. Deze medicijnen verhelpen de klachten. De jaren erna gaat het redelijk goed, en het schooljaar 2019/2020 begint ze „helemaal fit.”

Vleesbomen

Totdat in maart 2020 het hele land in lockdown gaat vanwege de coronapandemie. „Voor ons als docenten had dit een enorme impact. Je moest alle lessen digitaal op gaan zetten. Een videoprogramma zoals Zoom hadden we bijvoorbeeld toen nog niet, dus je stond niet live in contact met je leerlingen. Iedereen ervoer extra druk. Daarbij bracht het niet naar school gaan me in een sociaal isolement.” Door alle stress gaat het snel bergafwaarts met Van Hattem. „Ik was uitgeput. Maar tegelijkertijd dacht ik: het zal na de zomervakantie vast beter gaan.”

Dat blijkt niet zo te zijn. Van Hattem heeft weinig energie, vaak is ze na 10 uur ’s morgens helemaal afgemat. Ze besluit weer naar de huisarts te gaan. Opnieuw zijn haar bloedwaardes rond de 4 – zo laag dat een bloedtransfusie dreigt.

De huisarts stuurt Van Hattem in oktober door naar de gynaecoloog. Onderzoek wijst uit dat er verschillende myomen, oftewel vleesbomen, in haar baarmoeder zitten. Deze veroorzaken het extreme bloedverlies.

Ze krijgt de verschillende behandelmogelijkheden te horen. Eén daarvan is het operatief verwijderen van de baarmoeder en de myomen, maar het ziekenhuis geeft direct aan dat dit bij haar ingewikkeld is en dat er „op het moment toch geen ruimte is in het Gelre ziekenhuis in Apeldoorn vanwege de coronadrukte.”

Daarom krijgt ze medicatie die het bloedverlies tijdens de menstruatie moet verminderen. Dat biedt maar een tijdje soelaas.

Daarom volgt, in januari 2021, hormoonmedicatie. Dit blijkt „volledig averechts” te werken: de klachten worden juist veel erger. Van Hattem kampt met vreselijke buikpijn. In april krijgt ze andere medicijnen, die haar menstruatiecyclus stopzetten. „Dit was een grote opluchting, want ik was nu de pijn en de bloedingen kwijt.” Helaas blijkt de verbetering van korte duur; binnen twee maanden keert de buikpijn terug.

In juni zien artsen nog maar één uitweg: verwijdering van de baarmoeder. De operatie wordt gepland en half oktober krijgt ze te horen dat er 27 oktober plek voor haar is.

Aftellen

Van Hattem zit dan inmiddels een maand thuis. De arboarts verklaart haar in september volledig arbeidsongeschikt vanwege de enorme pijn. „Ik kreeg steeds meer klachten en steeds minder energie. Ik was de dagen tot de operatie echt aan het aftellen. Op 18 oktober kreeg ik te horen dat de operatie niet door kon gaan vanwege ziekte onder het personeel van de operatiekamer. Ik voelde de grond onder mijn voeten wegzakken.”

Weken heeft ze het er moeilijk mee. Er komt weinig uit haar handen. Haar familie brengt twee weken lang dagelijks eten. „Koken lukte niet meer, terwijl ik dat normaal gesproken graag doe.”

Van Hattem krijgt wel een nieuwe datum mee: 1 december. Maar met het verstrijken van de weken lopen de coronacijfers in heel het land op. En daarmee groeit de onrust bij Van Hattem. „Ik was zwaar geïrriteerd toen ik hoorde dat er in Amsterdam een evenement werd gehouden waar duizend mensen besmet zijn. Maar ook heb ik me verbaasd over bijeenkomsten in reformatorische kring die tot aan november gewoon doorgingen. En ik kan boos worden op mensen die zich expres laten besmetten om aan een QR-code te komen. Zo ga je niet met ziekte om.”

Op 16 november belt ze het ziekenhuis over de stand van zaken. Ze krijgt te horen dat er erg weinig kans is dat ze daadwerkelijk op 1 december geholpen zal worden.

Een dag later wordt Van Hattems operatie definitief afgezegd. Diezelfde dag doet het Gelre ziekenhuis een noodkreet. Alle twaalf ic-bedden liggen vol, en het aantal Covidpatiënten op de verpleegafdeling is in een week tijd gestegen van 18 naar 54.

„Ik was de tweede keer beter voorbereid op de teleurstelling, maar tegelijkertijd is de situatie ook uitzichtlozer geworden. Ik heb geen nieuwe datum gekregen. Het voelt als een open eind.”

Bed opmaken

De pijn wordt erger en Van Hattem merkt dat ze steeds minder kan. Waar ze in september nog 30 kilometer per dag kon fietsen, houdt ze het nu bij kleine rondjes. Autorijden en wandelen gaat bijna niet meer. Hurken, bukken en rechtop zitten ook niet, en daarom maakt ze inmiddels dankbaar gebruik van vrienden en familie die voor haar schoonmaken en boodschappen doen. „Verleden week lukte het me voor het eerst niet meer om mijn bed op te maken. Aan zulke dingen merk ik dat ik langzaam maar zeker achteruit ga.”

Naast acht paracetamols per dag slikt Van Hattem inmiddels ook zwaardere pijnstillers. „Als ik om 22.00 uur de laatste twee pijnstillers genomen heb, mag ik er na zes uur, om 4.00 uur, officieel weer twee. Maar daar hoef ik de wekker niet voor te zetten, rond 2.00 uur lig ik al wakker van de pijn.” Al met al brengt Van Hattem inmiddels 70 procent van een etmaal liggend door. „De pijn maakt je hondsmoe.”

Zicht op een nieuwe datum voor de ingreep heeft Van Hattem niet meer en door de stijgende besmettingscijfers verwacht ze ook niet snel geholpen te worden. Opstandig maakt het haar niet. Eerder berustend. Ze kijkt naar wat ze nog wel heeft en put troost uit het feit dat God met alles een bedoeling heeft, ook als wij die niet zien. Ze doet een oproep: „Laten we niet opstandig worden over de beperkingen die de overheid ons oplegt of wijzen naar wat die anders had kunnen doen. Iedereen zou nu zorg moeten dragen voor elkaar.”