Van de 1500 ondervraagde rokers vond een derde het geen probleem om 6 euro per sigaret of 4 euro per gram shag te betalen. Volgens de onderzoekers geeft dat niet alleen aan hoe verslavend sigaretten zijn, maar vooral ook hoe betaalbaar. Uit cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) blijkt dat sigaretten in Nederland bijna twee keer zo betaalbaar zijn als in het Verenigd Koninkrijk.

Accijnsverhogingen sorteren volgens UM-onderzoekster Cloé Geboers het grootste effect. „Mensen passen hun consumptie aan wanneer ze het verschil in prijs merken in hun portemonnee, dus als iets meer of juist minder betaalbaar wordt. Als het gaat om het ontmoedigen van roken zijn flinke accijnsverhogingen, zoals de verhoging met 1 euro in 2020, dan ook zeer wenselijk,” oordeelt ze.

Na de accijnsverhoging van april 2020 ligt de gemiddelde prijs van een sigaret in Nederland op 36 cent en die van een shagje op 22 cent. De gemiddelde prijs waarbij dagelijkse rokers zeiden te stoppen of te minderen, ligt tussen de 2 en 3,50 euro per sigaret of shagje. Shagrokers hebben meer moeite met prijsverhogingen dan mensen die sigaretten roken.

KWF, de Hartstichting en het Longfonds roepen de politiek op om een accijnsverhoging op tabak door te voeren in 2022. Als er voor 31 december geen wijziging van het Belastingplan 2022 wordt voorgesteld, betekent dit dat de in het Preventieakkoord afgesproken accijnsverhoging niet plaatsvindt. In dat akkoord staat dat de prijs van een pakje sigaretten via accijnsverhoging verder verhoogd kan worden tot 10 euro in 2023.

Uit cijfers van het het RIVM blijkt dat 11 procent van de ondervraagde rokers is gestopt na de accijnsverhoging van 2020. Dat is meer dan de circa 3 procent rokers die gemiddeld per jaar stoppen. Daarnaast is 25 procent van de ondervraagde rokers minder gaan roken.