Premier Bennett moet kiezen: wat te doen met Iran?
Israëls Iranbeleid is mislukt. De bedoeling was dat Iran door sancties gedwongen zou worden voorgoed af te zien van zijn nucleaire ambities.
Maar Iran komt steeds dichter bij het punt waarop het een kernbom kan produceren. Als de islamitische republiek die krijgt en de capaciteit heeft die met een ballistische raket in westelijke richting te schieten, wordt Israël mogelijk in zijn bestaan bedreigd. Wat moet het doen?
Even terug in de geschiedenis. In 2015 sloten de P5+1 (de vijf permanente leden van de Veiligheidsraad en Duitsland) en Iran een akkoord om de nucleaire ambities van Iran af te remmen. Teheran zou in ruil voor opheffing van sancties voorlopig geen nucleaire wapens kunnen maken.
De vorige Israëlische regering van Benjamin Netanyahu stelde dat de deal Iran juist de kans bood om op termijn de Bom te maken. Bovendien zou Teheran meer dollars bezitten om terreurgroepen te sponsoren.
Israël was dan ook blij met het besluit van de Amerikaanse president Donald Trump in 2018 om zijn land terug te trekken uit de overeenkomst. De bedoeling was dat Iran een beter, waterdicht akkoord zou sluiten. Maar Trumps stap had een averechts effect: Teheran voelde zich niet langer geroepen zich aan restricties te houden. Het voerde de verrijking van uranium op van 3,67 tot 60 procent.
President Joe Biden zou graag de Irandeal vernieuwen. Maar ook al zou Iran de gesprekken willen hervatten, dan zal het nog geen nieuwe concessies willen doen. Met andere woorden: als het zo doorgaat krijgt Iran op termijn hoogstwaarschijnlijk een nucleair wapen.
Professor Benny Morris voorspelde in de Israëlische krant Ha’aretz dat Israël voor een keuze staat. Israël gaat leven met een nucleair Iran of het gaat de nucleaire installaties van dat land aanvallen. Kleine acties, zoals een liquidatie van een Iraanse atoomwetenschapper of het saboteren van een installatie, zullen dat land niet tegenhouden.
Van de VS hoeft Israël niets te verwachten. Ook de Israëlische premiers Ehud Olmert, Ariël Sharon en de welbespraakte Benjamin Netanyahu durfden niets te doen. En het is te begrijpen waarom: Iran en zijn bondgenoten zullen terugslaan. Die oorlog kan hevig en langdurig zijn en andere landen zullen het Israël kwalijk nemen dat het de vrede verstoort.
Als Israël met een nucleair bewapend Iran gaat leven, zal dat in de ogen van tallozen een grote overwinning zijn voor de islam. De ontwikkeling zal andere niet-westerse landen aanmoedigen atoomwapens te maken. Israël neemt het risico dat Iran een nucleaire aanval uitvoert. Israëliërs zullen en masse vertrekken naar veiliger landen en immigranten zullen zich bedenken.
Het kan zijn dat Naftali Bennett een beslissing moet nemen. Premier zijn in Israël in deze tijd is geen benijdenswaardige positie.