Experts PBL: wereldwijde klimaatdoelen schieten nog flink tekort
De beloften die landen tot nog toe hebben gedaan om hun uitstoot van broeikasgassen te verminderen, zijn bij lange na nog niet genoeg om de opwarming van de aarde binnen de perken te houden. Klimaatdeskundigen van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) zeggen eensgezind dat de ambities omhoog moeten.
„Er zal echt een ommezwaai moeten plaatsvinden. Wat er op dit moment op tafel ligt is onvoldoende”, zegt PBL-onderzoeker Michel den Elzen. „Ik hoop dat daar druk op zal komen.” Zijn collega Detlef van Vuuren ziet naast het ‘ambitiegat’ ook een ‘implementatiegat’. Beloftes die zijn gedaan, worden in de praktijk nog te weinig waargemaakt.
Volgens Van Vuuren zijn we beland op een „uniek moment in de tijd”. De wereld „eet met grote happen het resterende koolstofbudget op”. Dat maakt de klimaattop in Glasgow, de COP26 die op 31 oktober begint, wat hem betreft heel belangrijk. Met de term koolstofbudget wordt de hoeveelheid koolstofdioxide bedoeld waarvan de mensheid zich nog de uitstoot kan permitteren om binnen de grenzen te blijven in het Klimaatakkoord van Parijs hebben afgesproken.
Van Vuuren becijfert dat de wereld in 2030 ongeveer 40 procent minder CO2 zou moeten uitstoten om de opwarming te beperken tot 2 graden ten opzichte van de pre-industriële tijd. Om het ambitieuzere streven, een opwarming van maximaal 1,5 graad, waar te maken moet de uitstoot in 2030 zelfs met 60 procent zijn verlaagd. Met alle beloften die landen tot nog toe hebben gedaan, komt de wereld echter niet verder dan een reductie van 17 procent.
De aangescherpte doelstelling van de EU, 55 procent minder uitstoot in 2030 dan in 1990, kan wel op goedkeuring van de onderzoekers rekenen. Den Elzen schetst hoe de EU tot dit tussendoel kwam door eerst vast te stellen dat de uitstoot in 2050 netto nul moet zijn. Zulk langetermijndenken is verstandig, vindt Den Elzen.
In totaal hebben zeventig landen hun doelen aangescherpt. Nog eens 45 landen hebben aangekondigd dat te doen. Een belangrijke speler die zijn plannen formeel nog moet indienen is China, de wereldwijde koploper qua CO2-uitstoot. De Chinese regering heeft wel onlangs laten weten dat het land erop mikt de uitstoot, die nu nog stijgt, voor 2030 te laten pieken. In 2060 wil China geen broeikasgassen meer uitstoten. „Je kunt je afvragen of ze dat gaan halen, maar het is een bijzondere stap”, vindt Van Vuuren.
Den Elzen wijst erop dat steeds meer landen ‘netto-nul-doelen’ opstellen. Als die realiteit worden, kan de temperatuurstijging beperkt blijven tot 2 tot 2,5 graden in het jaar 2100. Dat geeft hoop, vindt hij, ook al is het nog altijd meer dan het afgesproken maximum van 2 graden.