PvdA en GroenLinks zullen geconsulteerd worden over de plannen van de vier partijen (VVD, D66, CDA en ChristenUnie) die een kabinet willen gaan vormen. „Zij kunnen inbreng leveren”, zei Remkes. Daarmee willen de informateurs ook „uitstralen dat het proces open is”. Maar het is aan de partijen om op de uitnodiging in te gaan. „We hebben die fracties niet aan touwtjes.”

Eerder gaven beide linkse partijen aan geen afspraken te willen maken met de vier onderhandelende partijen. „We gaan daar vooraf geen afspraken over maken, maar wachten keurig tot de voorstellen van het kabinet naar de Kamer komen”, zei Jesse Klaver (GroenLinks) dinsdag. En Lilianne Ploumen (PvdA) zei toen tegen Remkes dat haar partij „geen intentie heeft om nog nader met u in gesprek te gaan”.

„Het wordt ongetwijfeld pionieren”, denkt Remkes. Collega-informateur Wouter Koolmees spreekt van een „experiment”. De partijen willen een beknopt regeerakkoord waardoor er meer ruimte komt voor inbreng van de Tweede Kamer. Dat moet leiden tot een nieuwe bestuurscultuur. Dat gaat veel van de partijen vragen.

Deze fase van de kabinetsformatie wordt volgens Remkes dan ook „geen eenvoudige klus”. Want de verleiding om een dik regeerakkoord te maken zal groot zijn, denkt hij. Vooral als het over moeilijke onderwerpen gaat waarover de partijen flink van mening verschillen, zoals medisch ethische kwesties en de landbouw. Remkes verwacht wel dat als het gaat om de gaswinning in Groningen en de toeslagenaffaire het akkoord wat „specifieker” zal zijn.

De onderhandelingen zijn woensdag begonnen met een eerste ontmoeting met CDA-leider Wopke Hoekstra. De andere (waarnemende) fractieleiders komen ook nog langs en in de avond is er nog een gezamenlijke bijeenkomst. Er worden deze dag vooral werkafspraken gemaakt. Dinsdag werden informateurs VVD’er Remkes en Koolmees (D66) aangesteld door de Tweede Kamer.

De onderhandelingen zullen mogelijk niet steeds in het Logement in Den Haag plaatsvinden, verklaarde Koolmees. Soms zullen er ook sessies ergens anders zijn. Dat kan een „zetje en diepgang geven” aan de onderhandelingen, aldus Koolmees. Hoeveel tijd de informateurs de vier partijen geven om tot een kabinet te komen, wilde hij niet zeggen. In coalitiekringen klinkt de hoop eind dit jaar toch een kabinet te hebben.