In 1839 zonden de Britten vanuit hun Indische kroonkolonie een leger van 20.000 soldaten naar Afghanistan. De Britten maakten zich namelijk ongerust over de groeiende Russische invloed in de regio. Het Britse leger slaagde erin om de Afghaanse hoofdstad Kabul te bereiken.

Een langdurig succes was het echter niet. De Britten konden zich niet handhaven in Kabul en begin januari 1842 begon hun evacuatie. Op hun weg terug werden ze vanuit de bergen aangevallen door Afghaanse strijders. Het volledige Britse leger werd daarbij in één nacht afgeslacht.

Enkele weken later zagen de inwoners van de Afghaanse stad Jalalabad een man voor de poorten van hun stad verschijnen. Hij was doordrenkt met bloed en zijn schedel was half open gespleten. Het bleek William Brydon te zijn, die als arts dienst had gedaan in het Britse leger. Hij was de enige overlevende van dat trotse leger van 20.000 manschappen dat drie jaar eerder naar Kabul was vertrokken.

In 1842 vluchtten de Britten op paarden uit Kabul, terwijl westerlingen anno 2021 in vliegtuigen worden geëvacueerd.

Het is interessant om de verslaggeving over de val van Kabul in westerse media te vergelijken met die van Arabische journalisten. Het publieke debat in het westen wordt vooral gedomineerd door de vluchtelingenproblematiek en onze verantwoordelijkheid voor Afghaanse asielzoekers. Dat is een probleem dat vooral op de korte termijn gaat spelen.

In Arabische media maakte men zich vooral zorgen over wat de overwinning van de taliban op langere termijn gaat betekenen. De algemene teneur is dan dat het Midden-Oosten zich dient voor te bereiden op een nieuw tijdperk van islamitisch extremisme. Tekenend was de grote vreugde van de Palestijnse Hamas over de overwinning van de taliban. De leiders van Hamas feliciteerden de taliban uitbundig en zagen in hun overwinning „het verzet van een onderdrukt volk.”

Ismael Haniyah van Hamas had vorig jaar een ontmoeting met leiders van de taliban in Qatar. Het was toen al duidelijk dat de Amerikanen uit Afghanistan zouden vertrekken. Talibanleider Abdul Ghani Barader had de Palestijnse Haniyah bij die gelegenheid verzekerd dat „jullie eveneens in staat zullen zijn om Israël te dwingen zich uit Palestina terug te trekken.”

De Saudische analist Abdullah al-Utaibi schreef dat „de heropleving van het terrorisme in de hele islamitische wereld een belangrijk aspect zal gaan vormen van het komende tijdperk. Afghanistan zal opnieuw een veilig thuisland worden voor alle soorten fundamentalisten en terroristen. Van de moslimbroeders tot al-Qaida.” Volgens hem moeten de Arabische landen zich daarom voorbereiden op het ergste.

Van de Amerikaanse president Joe Biden is bekend dat hij niet erg enthousiast is over de Abrahamakkoorden die Israël sloot met een aantal Arabische staten. Het besluit om Afghanistan te verlaten zal deze Israëlisch-Arabische samenwerking zeer waarschijnlijk echter juist gaan versterken. Daaronder ligt het gedeelde besef van Amerikaans onvermogen en onbetrouwbaarheid.