„Sjoemelen met wetenschap komt vaak voor in Nederland”
Een op de twee wetenschappers in Nederland heeft wel eens gesjoemeld met onderzoeksresultaten. Dat zegt Lex Bouter, hoogleraar methodologie en integriteit aan de Vrije Universiteit en het Amsterdam UMC tegen NRC.
Uit onderzoek onder zijn leiding met de titel National Survey on Research Integrity, blijkt dat ruim de helft van de wetenschappers in Nederland regelmatig zondigt tegen wetenschappelijke regels door onwelgevallige onderzoeksresultaten weg te laten, problemen met de methodiek van een studie te verzwijgen of selectief te citeren uit de beschikbare literatuur.
Ruim 8 procent heeft de afgelopen drie jaar zelfs onderzoeksresultaten verzonnen of vervalst. De resultaten zijn dinsdag gepubliceerd in een tweetal artikelen, maar de publicatie is nog niet beoordeeld door vakgenoten.
Het project moet de kwaliteit en betrouwbaarheid van het wetenschappelijk onderzoek in Nederland verbeteren, zegt Bouter. „Het komend jaar gaan we met universiteiten praten over hoe zij de studie-uitkomsten kunnen gebruiken.”
Mannen van alle leeftijden en wetenschappers aan het begin van hun loopbaan gingen relatief vaker in de fout bekenden ze. „Misschien allemaal niet heel opvallend, maar het is voor het eerst dat het zo wordt vastgesteld. Let wel: het gaat hier om associaties. Ons onderzoek toont niet keihard oorzaak en gevolg aan. Het is dus ook niet gezegd dat als je aan de knop draait van de publicatiedruk zoals mensen die ervaren, dit gedrag meteen minder wordt. De invloed van zulke fenomenen is complex”, zegt Bouter.