De Jonge hoopt dat het advies van het OMT donderdag aan het eind van de dag klaar is. Hij wil weten of deze stijging binnen de verwachtingen valt. Ook wil hij duidelijkheid of de doelen van het kabinet, zoals het beschermen van kwetsbare mensen en het laag houden van het aantal bezette ziekenhuisbedden, op de korte termijn in gevaar komen. Als het OMT donderdag extra maatregelen adviseert, besluit het kabinet waarschijnlijk vrijdag nog of het maatregelen gaat nemen en zo ja welke.

Veruit de meeste positieve tests komen van jongeren, zo zei De Jonge voorafgaand aan een overleg in de Tweede Kamer. Het is daarom niet aannemelijk dat ze zullen leiden tot een grote stijging van het aantal ziekenhuisopnames. Volgens de minister zijn veel besmettingen terug te leiden tot horeca, bijvoorbeeld in steden als Amsterdam, Groningen en Enschede.

Er zijn ook meer testen afgenomen in het kader van toegangstesten of testen voor een reis, maar die kunnen de stijging niet verklaren. Die zijn goed voor zo’n 10 procent van alle positieve coronatests.

Eerder op de dag was OMT-voorzitter Jaap van Dissel van het RIVM in de Tweede Kamer voor een technische briefing. D66-Kamerlid Jan Paternotte vroeg hem daar al of het OMT gezien het stijgende aantal besmettingen geen tussentijds advies zou moeten uitbrengen. „Ik wil toch even de verwachtingen weer wat temperen”, zei Van Dissel daarop.

De duiding van de stijgingen zal volgens de infectieziektendeskundige waarschijnlijk niet veranderen: jongeren worden vooral besmet en dat gebeurt onder meer in studentenhuizen en de horeca en op feesten. Volgens Van Dissel zijn nieuwe sluitingen niet nodig als bestaande, gerichte maatregelen zoals toegangstesten beter worden nageleefd, of eventueel wat worden aangescherpt. Bovendien: jongeren worden sowieso minder ziek van het virus. „Het is niet het doel van het OMT om elke milde ziekte en neusverkoudheid te voorkomen. Absoluut niet.”

Veel mensen hebben nu ten minste één prik gehad of zijn al volledig gevaccineerd. Ook dat kan ziekenhuisopnames voorkomen, zoals nu blijkt in Groot-Brittannië. Daar stijgt het aantal besmettingen hard door de nieuwe, besmettelijkere Delta-variant van het virus, maar de druk in de zorg valt nog mee.

Wel stijgen de cijfers in Nederland nu veel harder dan vorig jaar september. Toen namen de cijfers ook weer snel toe na een zomer met relatief weinig besmettingen. Desondanks staat de minister achter de keuze van onlangs om vrijwel alle coronamaatregelen los te laten. „Die is in de context genomen van enorm dalende besmettingscijfers en ziekenhuisopnames.”