‘Kasteel in Heemskerk veel groter dan gedacht’
Het verwoeste kasteel Oud Haerlem in Heemskerk (Noord-Holland) was veel groter dan gedacht. Dat wijst veldonderzoek naar het bouwwerk uit de dertiende eeuw uit. Naast het al bekende voorkasteel blijkt er ook een hoofdkasteel te hebben gestaan. Ook vonden onderzoekers afdrukken van een schuur, een molen en verdedigingsmuren in de grond.
Het kasteelterrein dat is onderzocht is 90.000 vierkante meter groot. Dankzij bovengrondse metingen werden ondergrondse overblijfselen van het verwoeste complex zichtbaar. In het voorkasteel woonden vroeger de medewerkers. In het hoofdkasteel huisde de eigenaar.
„Je kan Oud Haerlem, samen met alle bebouwing op het terrein, bestempelen als het grootste en meest moderne kasteelterrein van Nederland uit die periode”, vertelt bouwhistoricus en expert in kastelen Rob Gruben. „Het kasteel stamt uit ongeveer 1250. In deze tijd werden alleen ronde kastelen gebouwd. Een vierkant kasteel zoals Oud Haerlem kwam eigenlijk niet voor. En al helemaal niet met deze enorme grootte.”
Archeoloog Jean Roefstra noemt het resultaat van het onderzoek „adembenemend”. „Het meest bijzondere is dat het kasteel maar honderd jaar heeft bestaan. In 1351 werd het kasteel verwoest en de gehele bezetting uitgemoord. De aanleiding was een binnenlandse oorlog die woedde tussen 1350 en 1352.”
Op het kasteelterrein is na de verwoesting nooit meer gebouwd, waardoor alle resten in de bodem intact zijn.