De korpsen registreerden van mei tot en met augustus het aantal gevallen van huiselijk geweld. Omgerekend naar een jaar gaat het om 56.000 incidenten. Onderzoek wijst echter uit dat slechts 12 procent van alle gevallen van huiselijk geweld bij de politie terechtkomt.

Het is voor het eerst dat de politie met dergelijke gedetailleerde informatie over dit onderwerp komt. Ruim 80 procent van de slachtoffers is vrouw; 18,5 procent is man. De meeste vrouwen zijn tussen de 25 en 45 jaar. Bij seksueel geweld zijn vooral kinderen en jongeren het slachtoffer.

Per jaar worden ongeveer 22.000 jongeren slachtoffer van huiselijk geweld. Volgens de politie is extra aandacht nodig voor deze groep, ook als zij getuige zijn, omdat zij in de pubertijd op straat in hetzelfde gedrag kunnen vervallen.

Niet alleen geweld en misbruik vallen onder huiselijk geweld. Ook pesten, treiteren en bedreiging worden ertoe gerekend.

De politie zegt dat de cijfers een „niet te miskennen signaal afgeven over de ernst van dit grote maatschappelijke probleem.” Zij kan dit zelf niet oplossen, hooguit optreden tegen excessen. De politie ziet een taak voor gemeenten en hulpverlenende instanties, zeker als er geen strafbare feiten zijn gepleegd.

Uit de nu bekende politiecijfers blijkt dat in slechts 33,6 procent van de gevallen aangifte volgde. Dat heeft te maken met de afhankelijke positie waarin slachtoffers vaak zitten. In 58 procent van de aangiften kon de politie een dader aanhouden. Nu valt nog niet na te gaan in hoeveel gevallen er op een andere manier, bijvoorbeeld door bemiddeling, aandacht voor het probleem was. Volgend jaar is deze mogelijkheid er wel.

Twee op de drie Nederlanders stappen niet naar een officiële instantie als ze weet hebben van kindermishandeling, zo bleek maandag uit een enquête van onderzoeksbureau Interview/NSS. Vier op de tien Nederlanders gaan in zo’n geval eerst praten met de ouders van het kind of met het kind zelf. De helft van de Nederlanders die bij instanties melding maken van kindermishandeling, vindt dat er niet goed wordt gereageerd door de hulpverlening.

De zogeheten ”opvoedkundige tik” valt volgens de helft van de ondervraagde Nederlanders niet onder de definitie voor kindermishandeling. Een meerderheid vindt dat een verbod op geweld bij de opvoeding in een wet moet worden vastgelegd.

De politiek verwaarloost het probleem van kindermishandeling, zei PvdA-Tweede-Kamerlid Arib maandag in Amsterdam. De politiek komt vaak pas in actie als een probleem overlast veroorzaakt. Arib sprak op een bijeenkomst die Radio Nederland Wereldomroep had georganiseerd in het kader van het project ”Geheim geweld”, waarin de Wereldomroep en de publieke omroepen in Nederland deze week veel aandacht aan kindermishandeling besteden.

Kindermishandeling is vaak niet zichtbaar, volgens Arib. „Alleen het kind is slachtoffer en niet de samenleving. Nederland heeft zich gecommitteerd aan de Internationale Rechten van het Kind. Daarom heeft de overheid hier het kind te beschermen. Maar vaak is het ingrijpen te laat. De vraag moet veel eerder worden gesteld: Waarom is een kind op het criminele pad terechtgekomen?”

Oud-hoogleraar psychiatrie dr. A. van Dantzig onderstreepte de woorden van Arib. „Het grootste probleem is kindermishandeling op de politieke agenda te krijgen.” Van Dantzig is voorzitter van de Stichting RAAK, die strijdt voor een hardere aanpak van kindermishandeling. Het is volgens hem dweilen met de kraan open zolang er geen aandacht voor de oorzaken is.

Buiten Nederland blijken maatschappelijke problemen vaak de oorzaak van dit misbruik te zijn, zoals armoede en corruptie. Ook in Nederland komt kindermishandeling gemiddeld vaker in de laagste sociale klasse voor. Dat laten we hier onveranderd, laat staan dat we daar in de rest van de wereld wat aan doen, aldus Van Dantzig.

Zoals de liefdadigheid in de 19e eeuw niet heeft geleid tot opheffing van de armoede, zo leidt de hulp aan individuele mishandelde kinderen niet tot beëindiging van dit probleem, zei Van Dantzig. „De enige remedie is de structurele aanpak van de oorzaken in die landen. Maar zo’n aanpak ontmoet veel weerstand, omdat het kapitalistische systeem niet in de underdog is geïnteresseerd.”

Uit een peiling die de Wereldomroep onder negentig partneromroepen in ruim dertig landen heeft gehouden, blijkt dat een grote meerderheid (85 procent) van de radiostations in niet-westerse landen armoede als de belangrijkste oorzaak van kindermishandeling beschouwt. In westerse landen zijn volgens de radiostations alcoholisme en andere vormen van verslaving de belangrijkste oorzaken.

Mondiaal wordt verwaarlozing als de meest voorkomende vorm van kindermishandeling gezien (78 procent). Vervolgens komen kinderarbeid (53 procent), psychische mishandeling, incest en seksueel misbruik binnen het gezin.