Hoes bracht vrijdag zijn advies uit. Hij stelt voor een formateur te benoemen die het gesprek aangaat met VVD, CDA, GroenLinks, PvdA, Samen voor Limburg, D66, Lokaal-Limburg en 50PLUS. De partijen hebben samen 31 van de 47 zetels in de Staten. De acht moeten gaan bepalen uit hoeveel gedeputeerden het nieuwe college zal bestaan en hoe de portefeuilles worden verdeeld. De kandidaten mogen dan niet komen uit de Staten zelf of uit de directe omgeving daarvan.

„Ik concludeer dat de opdracht van het brede draagvlak zoeken gecombineerd met voldoende vertrouwen in de gewenste stabiliteit alleen kan worden opgebouwd vanuit het ‘politieke midden’. De uiterste flanken - PVV, FVD enerzijds en SP en PvdD anderzijds - worden door te veel partijen gezien als instabiele componenten in een extraparlementair college voor de komende tijd”, vat Hoes samen.

Het nieuwe bestuur moet extraparlementair zijn, waarbij er geen coalitieprogramma is maar wordt gezocht naar wisselende meerderheden. Forum voor Democratie en PVV blijven buiten de deelnemende partijen, omdat de meeste fracties niet door een deur met deze partijen kunnen of willen om principieel-ideologische redenen, aldus Hoes.

Bovendien eist de PVV twee plekken op binnen GS en dat is voor enkele andere partijen onverteerbaar. Ter linkerzijde gaf de SP eerder al aan niet mee te willen doen. Ook de Partij voor de Dieren valt wat Hoes betreft als te links buiten de boot wegens hun opvattingen over de stikstof-aanpak.

De Staten proberen uiterlijk 25 juni een nieuw college van GS te vormen. In april viel het vorige college van GS door een integriteitskwestie rond CDA-bestuurders. Ook gouverneur Theo Bovens stapte daarbij op. VVD-er Johan Remkes trad vervolgens aan als waarnemend gouverneur, die orde op zaken moet stellen in de Limburgse bestuurscultuur. Hij laat inmiddels een onderzoek uitvoeren naar die cultuur de afgelopen tien jaar.