live
Binnenland

Ziekenhuizen nemen meer jongere coronapatiënten op

De wereld is in de greep van de coronacrisis. Na een lockdown van enkele maanden zette Nederland woensdag 28 april de eerste stap in het openingsplan. Volg in dit liveblog de laatste ontwikkelingen rondom het coronanieuws.

Webredactie 4 May 2021 07:16

Advertentie

Ook Rutte blijft thuis van EU-top in Portugal
ANP-430862590.jpg
beeld ANP, Bart Maat

Na de Duitse bondskanselier Angela Merkel reist ook premier Mark Rutte niet af naar de EU-top van vrijdag en zaterdag in Portugal. De stand van de corona-epidemie laat dat niet toe, vinden ze. De beide regeringsleiders bellen zaterdag wel in en nemen zo deel aan de top.

De EU-leiders worden vrijdag in Porto verwacht voor onder meer topoverleg over een socialer Europa en een ontmoeting met de Indiase premier Modi. Die laatste liet al eerder weten dat hij niet zou komen en in plaats daarvan zou inbellen.

De ‘sociale top’ van vrijdag is een langgekoesterde wens van Portugal, dat dit halfjaar voorzitter is van de EU. Duitsland en Nederland hebben er minder mee op, omdat ze vinden dat de inrichting van de verzorgingsstaat vooral een zaak is van elk EU-land zelf.

Nederland bekijkt of er in plaats van Rutte bijvoorbeeld een andere bewindspersoon of topambtenaar aan de sociale top kan deelnemen. De premier doet zaterdag waarschijnlijk wel mee aan het overleg van de EU-leiders over een actieplan voor een socialer Europa.

Prognose De Jonge: deze week 815.000 prikken
ANP-430990501.jpg
beeld ANP, Jeroen Jumelet

Deze week worden naar verwachting 815.000 mensen gevaccineerd tegen het coronavirus. Dat zijn er flink meer dan de 658.000 mensen die de afgelopen week een prik kregen. Zorgminister Hugo de Jonge twitterde de nieuwe prognose dinsdagavond. De week loopt van maandag tot en met zondag. Het prikken gaat steeds sneller, stelt hij.

Vanaf donderdag kunnen mensen onder de 60 jaar met een medische aandoening een uitnodiging tegemoetzien voor een inenting, meldt een woordvoerster van zijn ministerie. Ze krijgen het vaccin van Pfizer of Moderna. Voor hen was aanvankelijk het AstraZeneca-vaccin bestemd. Maar vanwege zeldzame bijwerkingen heeft het kabinet besloten dit vaccin alleen aan 60-plussers te verstrekken.

De nieuwe doelgroep bestaat uit ongeveer 1,5 miljoen mensen, die zijn geboren tussen 1961 en 2003. Zij lopen vanwege een medische aandoening meer risico op een ernstig ziekteverloop met corona. Het gaan om de mensen die jaarlijks in aanmerking komen voor een griepvaccin. Huisartsen maken een selectie waarna de GGD de prikken zal zetten. Waarschijnlijk gebeurt dat vanaf begin volgende week.

Volgens de minister wordt deze groep mensen nu twee weken eerder uitgenodigd dan gepland en krijgen ze acht weken eerder hun tweede prik. Bij de nu toe te dienen vaccins is de tijd tussen de twee prikken korter dan bij AstraZeneca.

Anders dan in Denemarken wordt in Nederland doorgeprikt met het Janssen-vaccin. Ook bij dit vaccin zijn zeldzame bijwerkingen geconstateerd die vergelijkbaar zijn met AstraZeneca.

Biden wil 70 procent Amerikanen gevaccineerd op 4 juli
ANP-430986935.jpg
beeld AFP, Mandel Ngan

Als het aan president Joe Biden ligt zijn zeven op de tien Amerikaanse volwassenen op 4 juli gevaccineerd met minstens een dosis tegen het coronavirus. Op die feestdag vieren de VS elk jaar de onafhankelijkheid.

Het doel is dat dan 160 miljoen Amerikanen volledig zijn ingeënt, zodat het leven snel weer zijn normale gang kan nemen. Dat zijn er nu 105 miljoen. Van de Amerikanen hebben er 145 miljoen (56 procent) inmiddels één prik gehad.

Het Witte Huis wil dat coronavaccins terechtkomen op plekken waar ze ook daadwerkelijk worden gebruikt. Vaccins die bedoeld zijn voor staten waar blijkt dat minder wordt geprikt, worden doorgesluisd naar staten waar mensen wel hun mouw willen opstropen.

De vaccinatiegraad in de Verenigde Staten verschilt per staat, terwijl de voorraad wordt verdeeld op basis van het aantal volwassenen dat daar woont. Daardoor blijven er flesjes liggen. Biden heeft de gouverneurs van de staten dinsdag verteld dat die vaccins worden herverdeeld. Staten waar de vraag weer aantrekt, kunnen meer bestellen als ze dat willen en verliezen dus niet hun rechten.

Gemiddeld worden in de VS dagelijks 2,3 miljoen prikken gezet, terwijl dat er een paar weken terug nog 3,4 miljoen waren. Maandag waren het er slechts 1,2 miljoen, het laagste aantal sinds februari. Maar Bidens doel is al haalbaar als grofweg de helft van het gemiddelde tempo van de afgelopen maand wordt gehaald.

De Jonge: zorgen over versloffen gedrag na eerste versoepelingen
ANP-431009671.jpg
Demissionair minister Hugo de Jonge Volksgezondheid, Welzijn en Sport tijdens een werkbezoek aan Zuyderland Medisch Centrum. beeld ANP, Marcel van Hoorn

Zorgminister Hugo de Jonge waarschuwt dat „de eerste voorzichtige versoepelingen” ertoe leiden dat mensen het niet meer zo nauw nemen met de coronamaatregelen. Daardoor duurt het volgens hem veel langer voordat het aantal coronapatiënten in ziekenhuizen daalt. „We moeten eerst een daling zien en als we die willen bewerkstelligen zullen we ervoor moeten zorgen dat ons gedrag niet gaat versloffen”, zei De Jonge dinsdag in Sittard, waar hij een bezoek bracht aan het Zuyderland-ziekenhuis.

De minister zei dat het nog „helemaal niet goed gaat. We raken wel over de piek in de ziekenhuizen heen, maar ze liggen nu nog hartstikke vol”. Hij wees daarbij op de ruim 170.000 besmettelijke personen in Nederland. De kans dat je iemand tegen het lijf loopt die ziek is, is volgens De Jonge „fors aanwezig. Daarom moeten we voorzichtig zijn”. Wat hij zag op Koningsdag en in de volle winkelstraten hoort daar niet bij. „Versoepelen is versloffen aan het worden en het risico daarvan is dat het langer duurt voordat we terug kunnen gaan naar het oude normaal.”

De Jonge ontving vorige maand een brandbrief van het Zuyderland-ziekenhuis over het vaccinatiebeleid. Dat ging niet snel genoeg, vond het ziekenhuis. Hij heeft aan de medici toegelicht dat de snelheid van de inentingen niet is afgenomen doordat werd besloten om het AstraZeneca-vaccin alleen toe te dienen aan mensen tussen de 60 en 64 jaar.

Vorige week 660.000 mensen gevaccineerd
ANP-430494096.jpg
beeld ANP, Jeroen Jumelet

Het vaccinatieprogramma krijgt weer meer tempo. Vorige week zijn 660.040 mensen gevaccineerd, aldus de gegevens van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Dat is meer dan in de weken ervoor. Het komt neer op ruim 92.000 prikken per dag.

Alleen in de week van 5 tot en met 11 april kregen nog meer mensen een prik dan vorige week. Toen werden in zeven dagen tijd bijna 920.000 mensen gevaccineerd.

Bijna 570.000 mensen kregen vorige week een eerste prik. In totaal hebben nu ruim 4,4 miljoen een eerste vaccindosis toegediend gekregen. Verder kregen vorige week bijna 92.000 mensen een tweede inenting. In totaal hebben nu iets meer 1,2 miljoen mensen een herhaalprik gekregen, waarmee ze in elk geval voorlopig beschermd zouden moeten zijn tegen het coronavirus.

Thuiswonende 55-plussers vormen de grootste groep gevaccineerden. In die groep hebben tot nu toe 2,4 miljoen mensen een eerste prik gekregen en van hen hebben bijna 800.000 ook al de herhaalprik gekregen.

7830 nieuwe coronagevallen, boven het weekgemiddelde

Het aantal nieuwe coronagevallen is afgelopen etmaal uitgekomen op 7830, meldt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Dat is boven het gemiddelde van de afgelopen zeven dagen. In de afgelopen week registreerde het RIVM gemiddeld 7441 besmettingen per etmaal.

Vergeleken met maandag daalde het aantal geturfde positieve tests wel fors, met bijna 1400. Het cijfer van maandag viel echter veel hoger uit doordat in de voorgaande dagen minder meldingen konden worden doorgegeven door een technische storing.

Het aantal sterfgevallen door corona steeg het afgelopen etmaal met 32. Dat wil niet zeggen dat al deze mensen in de afgelopen 24 uur zijn overleden. Als een coronapatiënt overlijdt, wordt dit soms pas na een tijdje doorgegeven. Maandag werden 17 overlijdens geregistreerd.

In Rotterdam en Amsterdam werden de afgelopen 24 uur de meeste besmettingen vastgesteld, respectievelijk 495 en 388. In Den Haag kregen 235 inwoners een positieve testuitslag. In
Utrecht (137) en Haarlemmermeer (67) werden ook relatief veel nieuwe coronagevallen vastgesteld.

Sinds het begin van de uitbraak zijn ruim 1,5 miljoen mensen in Nederland positief getest. Van meer dan 17.000 mensen is zeker dat ze aan het coronavirus zijn overleden.

Minder coronatests uitgevoerd, percentage positieve tests stijgt

Door de meivakantie hebben minder mensen zich laten testen op het coronavirus. Daardoor valt het aantal nieuwe gevallen iets lager uit. Maar dat geeft een vertekend beeld, want het percentage positieve tests stijgt.

Tussen vorige week maandag en zondag hebben 410.855 mensen een coronatest laten doen, meldt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Dat is 16 procent minder dan de week ervoor. Vooral jongeren lieten zich minder testen. Van al die tests was 11,7 procent positief, tegen 10,6 procent in de week ervoor.

Uiteindelijk werden 52.087 besmettingen vastgesteld. Dat is 6 procent minder dan de week ervoor, toen 55.097 mensen positief testten.

Lichte daling aantal opgenomen coronapatiënten in ziekenhuizen

Het aantal mensen met Covid-19 dat ligt opgenomen in Nederlandse ziekenhuizen is licht gedaald. Op dit moment verblijven 2613 coronapatiënten op de verpleegafdelingen en de intensive cares, meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) dinsdag. Maandag waren dat er nog 2642.

Maandag steeg het totale aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen, na twee dagen van daling. Vorige week nam het aantal iedere dag toe.

Op de ic’s liggen nu 818 coronapatiënten. Er werden in totaal 47 nieuwe coronapatiënten op de ic’s opgenomen. Dat zijn evenveel nieuwe opnames als maandag. Daar staat tegenover dat 54 mensen de ic’s hebben verlaten, waardoor er 7 patiënten minder op de ic’s liggen dan maandag.

Op de verpleegafdelingen is iets vergelijkbaars te zien. Daar liggen op dit moment 1795 coronapatiënten, 22 minder dan maandag. Afgelopen etmaal zijn er 272 nieuwe mensen met Covid-19 op de verpleegafdelingen opgenomen.

BioNTech-baas rekent op productie 3 miljard doses coronavaccin
ANP-430887728.jpg
beeld EPA, Sedat Suna

Pfizer en BioNTech kunnen dit jaar bijna 3 miljard doses van hun coronavaccin produceren. Topman Uğur Şahin van het Duitse biotechbedrijf BioNTech heeft dat dinsdag gezegd. Eerder gingen de twee bedrijven nog uit van 2,5 miljard doses, maar sindsdien is de productie verder opgeschaald.

Şahin deed zijn uitspraken bij een digitaal evenement van de Britse zakenkrant Financial Times. Volgens de directeur van het bedrijf uit Mainz verliep de uitbreiding „zonder al te veel technische problemen”. Daardoor konden Pfizer en BioNTech ook blijven voldoen aan hun eerder afgesproken leveringsschema’s. Door de grotere productie leveren de bedrijven vaccins voor de Verenigde Staten en de Europese Unie zelfs iets eerder dan was afgesproken.

Şahin zei verder dat de koeling van het vaccin makkelijker wordt. In eerste instantie moest het vaccin in heel koude vriezers worden bewaard en kon het daarna maar beperkt bewaard worden. Inmiddels verwacht Sahin dat de vaccins tot zes maanden houdbaar worden als ze op normale koelkasttemperaturen bewaard worden. Dat zou de vaccins van Pfizer beter inzetbaar maken in dunner bevolkte gebieden en landen waar geen of niet veel geschikte speciale vriesinstallaties zijn.

Toen BioNTech en Pfizer vorige maand hun productiedoel verhoogden naar 2,5 miljard vaccins, zeiden ze dat er 1,4 miljard van verkocht waren. Pfizer maakte eveneens dinsdag bij zijn kwartaalcijfers bekend te verwachten dit jaar 1,6 miljard doses van het coronavaccin af te leveren.

Advertentie

Ziekenhuizen nemen meer jongere coronapatiënten op

De gemiddelde leeftijd van coronapatiënten in ziekenhuizen is gedaald in maart en april. Zowel op verpleegafdelingen als op intensive cares werden relatief minder ouderen opgenomen. Dat meldt Stichting Nationale Intensive Care Evaluatie (NICE), die deze cijfers landelijk bijhoudt.

In maart en april was de gemiddelde patiënt met Covid-19 op een verpleegafdeling van een ziekenhuis ruim 63 jaar. In januari en februari was dit nog ruim 68 jaar. Op de intensive cares is een minder grote verschuiving te zien. De gemiddelde ic-patiënt met het virus was bijna 63 jaar in de eerste twee maanden van het jaar. In maart en april was dit gemiddeld tegen de 62 jaar.

Vooral op de verpleegafdelingen is duidelijk te zien dat er relatief minder 80-plussers met corona worden behandeld. Het percentage patiënten van 30 tot 70 jaar groeide juist van ruim 43 procent in januari en februari naar meer dan 56 procent in maart en april. Sinds het begin van de coronacrisis is dit percentage niet zo hoog geweest.

Op de intensivecareafdelingen lagen de afgelopen twee maanden ook relatief meer coronapatiënten van tussen de 30 en 70 jaar. Maar deze verschuiving is minder sterk. Dit percentage is eerder ook wel hoger geweest.

Volgens ic-arts Diederik Gommers is in de nieuwe cijfers heel duidelijk het effect van vaccinaties terug te zien. „De 80-plussers zijn procentueel flink gedaald, de groep daaronder is ook aan het dalen. Maar je ziet nog wel dat het percentage van de groep tussen de 60 en de 70 het hoogst is en de groep 55 tot 60 zie je wat toenemen”, aldus Gommers in een toelichting.

Het percentage jongeren op intensive cares is volgens hem nog steeds heel erg laag. „Natuurlijk ligt er af en toe iemand van onder de 40 op de ic, maar dit staat niet in verhouding tot mensen van rond de 60 jaar”, zegt de arts. Dat mensen onder de 30 op de ic belanden met Covid komt volgens hem sporadisch voor.

De gemiddelde ligduur van zeventien dagen op de ic en de sterfte van patiënten namen volgens Gommers de afgelopen maanden nauwelijks af. „Je hoopt dat je een verlaging ziet, maar dat gebeurt nog niet.”

Pfizer: coronavaccin levert 26 miljard dollar op

Farmaceut Pfizer denkt dit jaar 26 miljard dollar (21,7 miljard euro) te verdienen aan de verkoop van het coronavaccin dat het bedrijf samen met biotechbedrijf BioNTech op de markt heeft gezet. Daarmee is dat vaccin alleen al goed voor ruim een derde van de omzet die het Amerikaanse bedrijf dit jaar verwacht te behalen. Wel staan er hogere onderzoeks- en ontwikkelingskosten tegenover.

Voor dit jaar rekent Pfizer erop 1,6 miljard doses van het coronavaccin af te leveren. Daarnaast is het bedrijf al met landen aan het onderhandelen over deals voor na dit jaar. Zo zijn die al gesloten met Israël en Canada en lopen er gesprekken met andere landen.

Pfizer verwacht heel dit jaar een omzet van tussen de 70,5 miljard dollar en 72,5 miljard dollar te behalen. Dat is ruim 10 miljard dollar hoger dan de eerdere verwachting van het bedrijf. Ook het deel van de omzet buiten het coronavaccin om ging iets omhoog, met 200 miljoen dollar. Dat komt volgens het bedrijf omdat de omzet van andere geneesmiddelen groeit.

In de afgelopen periode was die groei 8 procent, waarbij alle deelgebieden zoals kankerbehandelingen en medicijnen tegen ontstekingen meer verkochten. De groei bij de vaccintak was echter het sterkst. Waar vorig jaar in het eerste kwartaal voor 1,6 miljard dollar aan vaccins werd verkocht, ging het dit jaar om haast 4,9 miljard dollar. De winst kwam uit op ongeveer 4,9 miljard dollar, tegen 3,4 miljard dollar vorig jaar.

Golf van coronageweld in Duitsland

De Duitse autoriteiten hebben vorig jaar een golf van ‘coronageweld’ in Duitsland vastgesteld. Het ging om politiek gemotiveerde delicten tegen de politie, de Staat, gezondheidsinstanties en anderen. Daarbij raakten mensen gewond. De daders overtraden onder meer regels voor bijeenkomsten of deden aan opruiing. Zij uitten daarmee hun onvrede over de coronamaatregelen, melden Duitse media.

431005508.jpg
Seehofer. beeld EPA, MAJA HITIJ

De autoriteiten registreerden in totaal 3559 van dergelijke incidenten. Mede door deze coronaprotesten steeg het totaal aantal misdrijven met een politieke achtergrond in Duitsland fors. Minister Seehofer (Binnenlandse Zaken) toonde zich bezorgd over de cijfers. Hij sprak over een duidelijke tendens dat Duitsland gewelddadiger wordt.

RvS adviseert kabinet: geef geen valse hoop over versoepelingen

Het kabinet moet niet te hoge verwachtingen wekken over versoepelingen van de coronamaatregelen, want als versoepelingen toch niet kunnen doorgaan kan dat de „geloofwaardigheid en effectiviteit” van de coronaregels aantasten. Dat stelt de Raad van State (RvS) in haar advies over de tweede verlenging van de Tijdelijke wet maatregelen covid-19, waarin de coronamaatregelen zijn opgenomen.

Volgens de belangrijkste juridische adviseur van het kabinet zorgt „een zo consistent en coherent mogelijk beleid” ervoor dat burgers en bedrijven de coronaregels blijven naleven. „De overheid moet hierover duidelijk communiceren”, aldus de RvS. De raad wijst wel op het „spanningsveld” tussen het hoge aantal ziekenhuisopnames en de toenemende sociale en economische noodzaak van versoepelingen.

De noodzaak voor de tijdelijke coronawet is er volgens de RvS nog steeds en verlenging van de wet tot 1 september dit jaar ligt volgens de raad dan ook „voor de hand”. Bovendien is de tijdelijke coronawet niet alleen bedoeld voor het opschalen van de coronaregels, maar ook voor het „gefaseerd afschalen daarvan”. In de wet staat immers dat een maatregel die niet langer nodig is zo snel mogelijk moet worden aangepast of ingetrokken. Daarom kan de wet „in deze fase niet worden gemist”, vindt de RvS.

De wet kan telkens met drie maanden worden verlengd en geldt sinds 1 december 2020. In februari werd al besloten dat de tijdelijke coronawet nog nodig was tot zeker 1 juni. Inmiddels heeft demissionair minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) het voorstel voor de volgende verlenging tot september naar de Tweede Kamer gestuurd. Zowel de Eerste als de Tweede Kamer hebben een week de tijd om erover te debatteren met het kabinet. Als zij dat niet binnen een week doen, dan gaat de verlenging automatisch in.

Mensen uit nieuwe medische risicogroepen aan de beurt voor prik

Een nieuwe groep mensen met medische risico’s komt in aanmerking voor vaccinatie tegen het coronavirus. Het gaat om mensen met bijvoorbeeld diabetes mellitus, mensen met een afweerstoornis en mensen met problemen aan luchtwegen, longen, hart of nieren. Deze mensen worden vanwege hun medische toestand elk jaar ook al uitgenodigd voor de griepprik.

ANP-430548710.jpg
beeld AFP, GUILLAUME SOUVANT

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) schat dat het om ongeveer 1,5 miljoen mensen gaat. De uitnodigingen worden in de komende drie weken verstuurd, te beginnen op donderdag. De groep bestaat uit mensen die tussen 1961 en 2003 zijn geboren. Zij krijgen het vaccin van Pfizer/BioNTech of van Moderna. De mensen zijn geselecteerd door hun huisartsen en kunnen voor de prik terecht bij de GGD’en.

Het kan zijn dat sommige mensen in de groep eerder al uitgenodigd en gevaccineerd zijn, zegt het RIVM. Bijvoorbeeld de mensen die in 1961 of 1962 geboren zijn, of mensen die in de zorg werken. Zij hoeven geen nieuwe afspraak te maken. „Wie al gevaccineerd is, mag de tweede uitnodiging weggooien.”

50 miljoen coronaprikken gezet in het Verenigd Koninkrijk

In het Verenigd Koninkrijk zijn meer dan 50 miljoen coronaprikken gezet sinds de vaccinatiecampagne begin december begon. De regering meldt dat ruim een kwart van de volwassen bevolking volledig ingeënt is.

AFP_98X3VB.jpg
beeld AFP, Kirsty Wigglesworth

Zo’n 34 miljoen mensen hebben hun eerste vaccinatie gehad, 15 miljoen hebben ook hun tweede dosis toegediend gekregen. Dit heeft volgens de regering al een „aanzienlijke impact” gehad op het Verenigd Koninkrijk, dat eerder zwaar werd getroffen door de pandemie. Het aantal positieve testen en sterfgevallen door Covid-19 is dit jaar exponentieel afgenomen.

De regering wil eind juli alle volwassenen een coronavaccin aanbieden. Volgens de minister van Volksgezondheid, Matt Hancock, lijkt het erop dat dit gaat lukken. Vaccinatieminister Nadhim Zahawi noemt het vaccinatieprogramma tot dusver een groot succes.

Net als zijn collega wijst Zahawi erop dat het werk er nog niet op zit. „Elke prik brengt ons een stap dichter bij het beëindigen van deze pandemie”, benadrukt hij. Beide ministers vragen Britten zich te laten inenten zodra ze uitgenodigd worden.

EMA kijkt met versnelde procedure naar Sinovac-vaccin

Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) kijkt met een versnelde procedure naar het coronavaccin van Sinovac. Op deze manier kan het middel sneller worden beoordeeld zodra het onderzoeksdossier compleet is.

Bij deze zogeheten rolling review sturen de Chinese makers hun onderzoeksresultaten op zodra ze beschikbaar zijn. De experts van het EMA zijn daardoor al ingelezen als ze een besluit moeten maken over de toelating van het vaccin in de Europese Unie.

Het EMA heeft besloten om dit proces te starten op basis van voorlopige onderzoeksresultaten. „Deze suggereren dat het vaccin de productie van antilichamen op gang brengt die gericht zijn op het coronavirus en kan helpen beschermen tegen de ziekte”, aldus de Europese toezichthouder.

Er worden momenteel meerdere coronavaccins via een versnelde procedure behandeld. Dat gebeurde eerder ook al bij de vaccins van Pfizer/BioNTech, Moderna, AstraZeneca en Janssen. Die zijn inmiddels goedgekeurd voor gebruik in de Europese Unie.

Covid-19 blijkt bloedvatziekte en geen ademhalingsziekte

Covid-19 tast bij sommige patiënten niet alleen de longen, maar ook de hersenen aan. Het blijkt dan ook geen ademhalingsziekte te zijn, maar een ziekte die lekkende en ontstoken bloedvaten veroorzaakt.

Kiezers Madrid vellen oordeel over versoepeld coronabeleid

Kiezers in de Spaanse hoofdstad Madrid en omgeving gaan dinsdag naar de stembus om het parlement in de rijkste regio van Spanje te kiezen in een verkiezing die het politieke landschap van het land zou kunnen veranderen.

De rechts-conservatieve Partido Popular (PP) is met leider Isabel Diaz Ayuso favoriet om terug te keren als regionaal leider. De 42-jarige Ayuso heeft de steun van veel inwoners van Madrid gewonnen door de linkse regering van Spanje te trotseren, die haar onder druk zette om bars en restaurants te sluiten om zo de coronapandemie in te dammen.

In plaats daarvan gaf ze voorrang aan de economie en het sociale leven, wat veel bareigenaars en restauranthouders tevreden stelde. Ook veel Madrilenen die bekend staan veelvuldig gebruik te maken van het bruisende nachtleven waren blij met dit beleid. Critici beschuldigen Ayuso ervan daardoor de gezondheidszorg te hebben verwaarloosd.

De regio Madrid, waar ongeveer zeven van de 47 miljoen Spanjaarden wonen, registreerde maandag 369 gevallen van Covid-19 per 100.000 inwoners in de afgelopen 14 dagen, tegen een landelijk gemiddelde van 223. De bezetting van intensive care-afdelingen is ook het hoogst in Spanje, met bijna 45 procent.

De PP heeft het regiobestuur de afgelopen 26 jaar bestuurd en een overtuigende overwinning op dinsdag zou de partij waarschijnlijk een impuls geven op nationaal niveau, waar de Socialistische Arbeiderspartij van Pedro Sanchez regeert.

De PP zal naar verwachting meer dan 40 procent van de stemmen winnen, waardoor het aantal zetels in de assemblee mogelijk verdubbelt ten opzichte van de verkiezingen van 2019. Maar Ayuso heeft mogelijk de hulp van de extreemrechtse Vox-partij nodig om te regeren.

Dodenherdenking roept ook coronapijn op

Voor het tweede jaar op rij zal vanavond de Nationale Dodenherdenking op de Dam in Amsterdam gehouden worden zonder publiek. Normaal gesproken staan bij het nationaal monument vele duizenden mensen om met elkaar de slachtoffers te herdenken die gevallen zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog en in vredesoperaties daarna. Verleden jaar accentueerde het lege plein de bijzondere en sombere tijd waarin ons land verkeerde.

Aantal teststraten uit voorzorg dicht vanwege harde wind

Een aantal coronateststraten van de GGD is dinsdag uit voorzorg gesloten vanwege de harde wind. Het KNMI waarschuwt voor zware windstoten en heeft code geel afgegeven. Langs de westkust, in het Waddengebied en in Zuid-Limburg komen zware windstoten voor van 75 tot 90 kilometer per uur.

De teststraat in Zuidland is gesloten vanwege de kans op zware windstoten, meldt de GGD Rotterdam-Rijnmond. De afspraken die al waren gemaakt, worden verzet.

De GGD Kennemerland meldt dat de teststraat in Beverwijk vanwege harde wind dicht is. Mensen kunnen voor een coronatest een afspraak maken op een van de andere locaties van de GGD.

De teststraat in Vlissingen is uit voorzorg eveneens gesloten, meldt Omroep Zeeland. De GGD Zeeland laat aan de omroep weten dat het in verband met de harde wind niet verantwoord is de testlocatie open te houden.

India passeert de grens van 20 miljoen coronabesmettingen

Het aantal mensen in India dat sinds de uitbraak van het coronavirus is besmetgeraakt is dinsdag boven de 20 miljoen gestegen. Het afgelopen etmaal zijn 357.229 nieuwe gevallen gemeld. Het aantal coronadoden bedroeg in diezelfde periode 3449 en komt in totaal uit op ten minste 222.408, blijkt uit gegevens van het ministerie van Volksgezondheid.

430983111.jpg
Bangalore, India. beeld EPA, JAGADEESH

India is na de Verenigde Staten het tweede land ter wereld dat meer dan 20 miljoen infecties heeft geregistreerd. Het Zuid-Aziatische land noteerde de afgelopen vier maanden 10 miljoen besmettingen, terwijl het land meer dan tien maanden deed over de eerste 10 miljoen gevallen.

Commissie in Canada wil Janssenvaccin alleen voor 30-plussers

De wetenschappelijke commissie die de Canadese regering adviseert over het vaccinatiebeleid, heeft maandag aangeraden het coronavaccin Janssen (Johnson & Johnson) alleen te gebruiken bij mensen van 30 jaar en ouder.

„Gezien de huidige gegevens beveelt de nationale adviescommissie voor immunisatie (NACI) aan het vaccin van Janssen, net als het vaccin van AstraZeneca, aan te bieden aan mensen van 30 jaar en ouder”, zei Caroline Quach, de voorzitter van NACI, tijdens een persbijeenkomst.

De gezondheidsautoriteiten hadden op 5 maart nog toestemming gegeven voor het gebruik van het vaccin, waarvan slechts één dosis nodig is, bij mensen van 18 jaar en ouder. Maar de verdeling van de eerste 300.000 doses van het middel werd vrijdag door het ministerie van Volksgezondheid uitgesteld wegens bezorgdheid over de kwaliteit ervan.

Denemarken heeft maandag laten weten te stoppen met het inentingsmiddel, omdat het in zeldzame gevallen bloedstolsels kan veroorzaken. De Europese medicijnenwaakhond EMA en de Wereldgezondheidsorganisatie WHO keurden Janssen goed. Zij wijzen erop dat de gevaarlijke bijwerkingen nauwelijks voorkomen.

In Nederland wordt het vaccin van Janssen uit Leiden wel gebruikt. De eerste groepen die het middel krijgen zijn ziekenhuismedewerkers en cliënten en medewerkers van instellingen in de geestelijke gezondheidszorg (ggz). Het coronadashboard van de overheid schat dat tot nu toe bijna 40.000 mensen dat vaccin toegediend hebben gekregen. In de loop van deze week moet dit stijgen naar ruim 80.000 en eind mei zouden al bijna 160.000 Nederlanders het Janssen-vaccin moeten hebben gekregen. Janssen zou in de maanden april, mei en juni zo’n 3 miljoen doses moeten leveren, genoeg om evenveel mensen te vaccineren.

Weekcijfers RIVM: weer ruim 50.000 coronagevallen

Het coronavirus is nog niet echt op zijn retour in Nederland. In de afgelopen week zijn waarschijnlijk weer meer dan 50.000 nieuwe gevallen vastgesteld, voor de vierde week op rij.

Het exacte weekcijfer komt dinsdag van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Vorige week meldde het instituut iets meer dan 55.000 positieve tests, wat neerkomt op gemiddeld 7871 bevestigde besmettingen per dag. Dat cijfer was iets vertekend door een storing in de nacht van vorige week maandag op dinsdag.

ANP-429771509.jpg
beeld ANP, LAURENS VAN PUTTEN

In de zes dagen erna zijn 44.327 nieuwe gevallen aan het licht gekomen, gemiddeld 7387 per dag. Dat betekent dat het weekcijfer dinsdag rond de 52.000 zou kunnen uitkomen. Tijdens het afgelopen weekeinde was er ook een storing waardoor de dagelijkse cijfers laag uitvielen, maar dit werd op maandag gecorrigeerd, toen er meer dan 9200 gevallen bijkwamen. Voor een maandag was dat het hoogste aantal sinds 21 december.

In de wekelijkse update becijfert het RIVM ook hoeveel mensen in de afgelopen week zijn opgenomen in ziekenhuizen vanwege Covid-19, de ziekte die door het coronavirus wordt veroorzaakt. Vorige week ging het om 1661 nieuwe ziekenhuisopnames, van wie 374 op een intensive care kwamen te liggen. Verder meldt het RIVM dinsdag hoeveel mensen zijn overleden aan de gevolgen van hun coronabesmetting. Vorige week meldde het instituut 129 sterfgevallen, de week ervoor 146.

Het reproductiegetal wordt ook weer opnieuw berekend. Dat gebeurt twee keer per week. Afgelopen vrijdag stond het op 1,03. Dat betekent dat 100 mensen die het virus bij zich dragen gemiddeld 103 anderen besmetten. Het RIVM kijkt standaard ongeveer twee weken terug in de tijd, omdat het anders geen betrouwbaar cijfer kan geven. Het reproductiecijfer van 1,03 slaat dus op de situatie zoals die op 15 april was.

Groot deel terugkeerders uit buitenland gaat toch naar buiten

De meeste mensen die tien dagen in thuisquarantaine moesten na een buitenlandreis, gaan toch naar buiten. Dat blijkt uit een onderzoek van de Gedragsunit van het RIVM en de vereniging voor GGD’en, schrijft zorgminister Hugo de Jonge aan de Tweede Kamer. Het vaakst doen ze dat om boodschappen te doen.

De PVV had hem verzocht inzicht te geven in de redenen waarom mensen het quarantaine-advies niet opvolgden. Voor bijna alle landen in de wereld wordt reizen al maanden afgeraden (code oranje). Binnenkort blijft het niet bij een advies maar komt er een quarantaineplicht van tien dagen, maar alleen voor landen met een zeer hoog coronarisico. De Kamer stemt daar volgende week over. De Kamer voorziet problemen met de handhaving van de verplichting.

Van de 47.254 deelnemers aan het onderzoek, waren er 1265 in de zes weken ervoor in het buitenland geweest. Van hen was 41 procent uitgesloten van het advies voor thuisisolatie vanwege werk, school of bezoek aan familie in België of Duitsland. Ruim 12 procent ging niet naar buiten, maar wel naar een test op de vijfde dag na de inreis. Ruim 45 procent van deze terugkeerders (573 mensen) ging ondanks het advies toch naar buiten.

Het vaakst deden zij dat om boodschappen te doen (68 procent) of een frisse neus te halen (57 procent). Toch is ook één op de drie betrokkenen gaan werken (31 procent), liet 18 procent de hond uit en was 36 procent om een andere reden buiten.

De Jonge kan niet inschatten hoeveel mensen de komende zomermaanden naar het buitenland afreizen en voor wie de quarantaineplicht gaat gelden bij terugkeer. In februari waren er ongeveer 250.000 reizigers, veelal via de weg, die potentieel quarantaineplichtig zouden zijn geweest als de wet al van kracht was. De minister denkt dat het straks om veel minder mensen gaat, omdat de wet alleen geldt voor zeerhoogrisicogebieden.

Daarvan is sprake bij 500 nieuwe besmettingen per 100.000 inwoners per veertien dagen, gevaarlijke virusvarianten of onvoldoende surveillance. Door vaccinaties en minder besmettingen zullen er volgens De Jonge veel minder van dit soort gebieden overblijven, zeker in Europa.

Het nabelteam begint volgens De Jonge met ongeveer 1500 telefoongesprekken per week. „Stel dat bij inwerkingtreden van de wet van de eerder genoemde 250.000 inreizigers per week nog 5 procent quarantaineplichtig is, dan wordt ongeveer één op de acht inreizigers nagebeld.” Alles wordt geregistreerd en doorgegeven aan de gemeenten, die de thuisblijvers kunnen controleren. De capaciteit van het controleteam kan worden opgeschaald, aldus de minister.

„FDA keurt binnenkort gebruik Pfizer/BioNTech goed voor tieners"

De Amerikaanse medicijnautoriteit FDA bereidt zich voor om begin volgende week het coronavaccin van Pfizer/BioNTech goed te keuren voor tieners van 12 tot en met 15 jaar, meldt The New York Times op basis van federale functionarissen.

ANP-430880852.jpg
beeld AFP, JOHN THYS, Yann Schreiber

De medicijnfabrikanten hebben eerder deze maand bij de FDA een aanvraag ingediend ter goedkeuring van het middel, dat in de Verenigde Staten al wordt toegediend aan mensen van 16 jaar en ouder. Er wordt uitgekeken naar de toestemming nadat beide bedrijven in maart al bekendmaakten dat uit een klinische test bleek dat het vaccin veilig en effectief is voor 12 tot 15-jarigen.

Wordt het goedgekeurd, dan buigt het vaccinadviespanel van het nationaal Centrum voor Ziektecontrole en Preventie (CDC) zich de volgende dag over de onderzoeksgegevens en brengt een advies uit, zo schrijft de Amerikaanse krant.

De fabrikanten Pfizer en BioNTech hebben eind vorige week ook bij het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) een soortgelijke aanvraag ingediend. Het EMA heeft vaak vier tot zes weken nodig voordat het een beslissing neemt. Kinderen tussen de 12 en 15 jaar oud kunnen op zijn vroegst vanaf half juni worden ingeënt met het vaccin in Europa. De meeste landen prikken eerst ouderen, waardoor de jongeren in juni nog niet aan de beurt zijn.

OMT: wacht met Fieldlabs tot volgende versoepelingen

Het Outbreak Management Team (OMT) adviseert het kabinet om te wachten met nieuwe Fieldlab-evenementen tot de tweede stap in de versoepelingen kan worden gezet. Dat staat in de adviesbrief aan het ministerie van Volksgezondheid.

In het advies staat ook dat de strenge regels die nu al gelden voor de evenementen moeten blijven gelden. Zo moeten mensen een mondkapje op als ze zich verplaatsen tijdens een evenement, bijvoorbeeld naar een zitplek of het toilet. Daarnaast moeten alle bezoekers en medewerkers zich binnen 24 uur voor het einde van het evenement laten testen op het coronavirus. Vier uur voor aanvang zou dan nog een gezondheidscheck moeten volgen, om uit te sluiten dat iemand alsnog klachten heeft ontwikkeld.

De bubbels op de evenementen moeten zo klein mogelijk worden gehouden, zegt het OMT. Zo is bron- en contactonderzoek goed uit te voeren als er een besmetting wordt ontdekt.
Deelnemers aan de Fieldlabs en medewerkers moeten ook nog steeds na vijf dagen een test aangeboden krijgen, stelt het OMT. Zo kan worden gekeken hoeveel besmettingen er zijn geweest, ook al is niet met zekerheid vast te stellen dat de besmettingen tijdens het evenement zijn opgelopen.

Als aan al deze voorwaarden wordt voldaan, is het volgens het OMT mogelijk om weer veilig Fieldlab-evenementen te organiseren.

CBS: coronasterfte in januari het hoogst sinds mei

Artsen stelden in januari bij 4400 mensen vast dat ze zeker of vermoedelijk zijn overleden aan Covid-19 en dat is het hoogste aantal sinds mei. Dat melden onderzoekers van het statistiekbureau CBS op basis van doodsoorzaakverklaringen.

Alleen vorig jaar april telden de statistici meer sterfgevallen die waren veroorzaakt door het coronavirus, namelijk zo’n 6400. In totaal zijn in Nederland van maart 2020 tot en met januari dit jaar bijna 24.500 mensen overleden aan Covid-19.

Met name in de eerste week van januari eiste het coronavirus veel slachtoffers. Daarna begon het dodental te dalen. Artsen wisten overigens in deze maand in de overgrote meerderheid van de gevallen met zekerheid vast te stellen dat Covid-19 de doodsoorzaak was.

Tijdens de uitbraak van het coronavirus zijn opvallend veel verpleeghuisbewoners en andere ontvangers van langdurige zorg overleden. Dat was ook in januari het geval. Een op de drie sterfgevallen in deze groep was door Covid-19 veroorzaakt. De zorgontvangers waren vanwege dit hoge sterfterisico ook snel aan de beurt met vaccineren, maar dat was pas net begonnen in de eerste maand van het jaar.

De onderzoekers constateren geen ‘seizoenspiek’ in de winter wat betreft sterfgevallen die zijn veroorzaakt door ziekten van de ademhalingsorganen, het zenuwstelsel - waaronder dementie - of psychische stoornissen. „Dit geldt ook in mindere mate voor de sterfte aan hart- en vaatziekten”, schrijven zij.

Curaçao voert lichte versoepelingen coronaregels door

Curaçao voert een voorzichtige versoepeling door van de coronamaatregelen. Dat heeft minister-president Eugene Rhuggenaath bekendgemaakt. Het eiland zit sinds 24 maart in een lockdown.

Maandag werd aangekondigd dat de avondklok met twee uur wordt ingekort. „Langzaam komen we uit een lastige situatie. Maar we moeten geen al te grote stappen nemen, anders krijgen we weer te maken met een stijging van de coronagevallen”, aldus Rhuggenaath.

Per 4 mei mogen mensen na 21.00 uur de straat niet meer op, dat was 19.00 uur. Restaurants met een terras mogen dan ook weer gasten ontvangen. De kentekenregel (Plachi di Dia) blijft voorlopig van kracht. Dat betekent dat mensen nog steeds maar twee dagen per week de straat op mogen. De autoloze zondag geldt ook nog. Op 17 mei wordt de situatie weer geëvalueerd.

Curaçao ging in lockdown omdat eind maart het aantal coronabesmettingen enorm toenam. Daarmee nam ook de ziekenhuisdruk toe. Het eiland kende begin april bijna vijfduizend coronabesmettingen en meer dan 110 ziekenhuisopnames. Dat aantal is inmiddels meer dan gehalveerd. Het aantal besmettingen was maandag ver onder de vierhonderd gezakt. Maar er zijn nog steeds 24 coronapatiënten op de intensive care, terwijl er normaal ruimte is voor maximaal zestien. De overheid wil geen risico’s nemen en vraagt de bevolking om begrip.

Per 4 mei mogen hardwarezaken, elektronicazaken en banken weer open. In de detailhandelszaken mogen maximaal 5 klanten tegelijk naar binnen. Zwemmen in de zee mag nog steeds alleen van 04.30 uur tot 08.00 uur ‘s ochtends en alleen als er volgens de kentekenregels gereden mag worden. Kerken mogen onder voorwaarden op vrijdag, zaterdag en zondag diensten houden.

OMT-advies: versoepeling bij 20 procent minder ziekenhuisopnamen

Meer versoepelingen van coronamaatregelen moeten pas worden doorgevoerd als eerst het aantal mensen met corona dat in een „lopend 7-daagsgemiddelde” in een ziekenhuis en intensive care wordt opgenomen, met 20 procent is afgenomen. Deskundigen van het Outbreak Management Team (OMT) adviseren dat aan het kabinet, schrijft zorgminister Hugo de Jonge in een brief aan de Tweede Kamer. Zo’n daling ziet het OMT nu nog niet, aldus de minister.

430990499.jpg
Demissionair minister Hugo de Jonge Volksgezondheid. beeld ANP JEROEN JUMELET

Wel denkt het OMT dat de piek in de ziekenhuisopnames is bereikt en de kans op een verdere stijging is afgenomen, aldus De Jonge. Tegelijk staat in het nieuwe OMT-advies dat de druk op de zorg nu nog onverminderd groot is door het hoge aantal coronapatiënten. Ook is het aantal mensen dat besmettelijk is, nog steeds hoog (ruim 170.000) en ligt het reproductiegetal op 1,03. Dat betekent dat 100 mensen met corona op hun beurt 103 anderen besmetten. De R-waarde moet onder de 1 komen waarna het virus langzaam zal uitdoven.

Het kabinet wacht nog zeker een week langer met de tweede fase van versoepelingen, zo werd dit weekend al bekendgemaakt. Vanwege de hoge belasting op de zorg en het onzekere epidemiologische beeld, is versoepeling op dit moment niet verantwoord, schrijft De Jonge. Aanvankelijk was deze maandag een nieuwe persconferentie aangekondigd waarin het kabinet mededelingen zou doen over de tweede fase van de verruiming per 11 mei. Die gaat dus niet door. Volgende week is de eerstvolgende gelegenheid om versoepelingen aan te kondigen voor de week of weken daarna.

De eerste fase van de versoepelingen is 28 april ingegaan. Toen werd onder meer de avondklok na drie maanden afgeschaft en mochten terrassen en winkels onder voorwaarden weer open.
OMT-voorzitter Jaap van Dissel verwijst in het 111e advies naar uitspraken in de media over „een effect of beter gebrek daaraan, van de avondklok”. Ernst Kuipers, de voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg, zei vorige week in de talkshow Beau dat de avondklok nauwelijks effect heeft gehad. Het OMT stelt dat het effect van deze maatregel „niet kan worden afgelezen aan een rijtje opnames, maar om een grondige wetenschappelijk onderbouwde analyse vraagt”. Van Dissel blijft bij een eerder advies van het OMT over de avondklok en de onderbouwing ervan, in januari. De deskundigen zijn steeds uitgegaan van een afname in nieuwe besmettingen van 8 tot 13 procent, maar dat het niet exact viel te berekenen in verband met de combinatie van andere maatregelen.

New Yorkse metro gaat weer rond de klok rijden

De metro’s in New York gaan over twee weken weer 24 uur per dag rijden. Ook andere maatregelen die werden genomen tegen verspreiding van het coronavirus worden versoepeld of opgeheven, kondigde gouverneur Andrew Cuomo maandag aan. Hij hoopt dat de stad tegen 1 juli weer „volledig open” is.

De Amerikaanse metropool stond een jaar geleden in het middelpunt van de corona-uitbraak in de VS. Sindsdien worden metrostellen ’s nachts een aantal uren stilgezet om te worden gedesinfecteerd. Het gebruik van de metro ligt momenteel nog op een derde vergeleken met de periode voor de pandemie.

De massale vaccinaties van de afgelopen maanden laten het nu toe het normale leven geleidelijk te laten terugkeren. Vanaf 19 mei kunnen winkels, restaurants, bioscopen, musea en andere culturele instellingen weer mensen ontvangen als vanouds. Afstand van anderen houden blijft geboden, maar dat is niet nodig als iedereen in de buurt een bewijs van inenting of een negatieve test kan presenteren, aldus Cuomo.

Het aantal besmettingen en ziekenhuisopnames in New York is sinds november niet zo laag geweest. Buiten de deur worden evenementen met 500 mensen toegestaan, een verdubbeling. Binnen is dat 250, waar voorheen het maximum 100 was. Stadions mogen voor een derde gevuld zijn.

In samenspraak met de buurstaten New Jersey en Connecticut worden daar soortelijke versoepelingen doorgevoerd. Intussen komen 80.000 overheidsmedewerkers weer naar hun kantoren, meldde burgemeester De Blasio. Veel bedrijven in New York laten hun personeel nog thuiswerken.

Veiligheidsberaad wil toegangstesten ‘kraakhelder’ hebben

Het testen voor toegang moet kraakhelder zijn voor mensen. Dat heeft het Veiligheidsberaad maandagavond aan het kabinet geadviseerd. Zorgminister Hugo de Jonge kwam het toegangstesten toelichten tijdens het overleg van de burgemeesters van de 25 veiligheidsregio’s.

430990487.jpg
Voorzitter Hubert Bruls geeft een toelichting na afloop van het Veiligheidsberaad. beeld ANP JEROEN JUMELET

De burgemeesters vinden vooral dat de communicatie over het testplan beter moet. Het toegangstesten is nu nog veel te ingewikkeld. „Het kabinet moet zo concreet mogelijk alle activiteiten benoemen die mogelijk worden door het testen”, zei voorzitter Hubert Bruls na afloop van het beraad. Het gaat volgens hem dan over activiteiten die op dat moment nog niet kunnen door de coronaregels. Bijvoorbeeld het bezoeken van musea die volgens de stappen in het openingsplan gesloten moeten blijven.

Stap een van dit plan is gezet. Hierdoor mochten onder meer de terrassen weer open.

Niet alle burgemeesters staan te springen om het toegangstesten. „Ik ben best wel sceptisch over al dat getest. Als straks stap twee ingaat, hebben wij nog anderhalve maand totdat de situatie weer bijna normaal is en wij alle vrijheden weer terug hebben. Eerlijk gezegd vind ik het best veel gedoe om voor die anderhalve maand ook nog een testparcours naast het stappenplan te hebben. Zet alle inzet die we hebben nog op dat stappenplan en het zo snel mogelijk vaccineren van de samenleving. Richt daar de energie op en laten we het niet onnodig ingewikkeld maken”, vat burgemeester Wouter Kolff van Dordrecht de kritiek samen.

De Jonge ziet vooral kansen. „Met het testen kunnen we eerder en meer activiteiten mogelijk maken. Zodra het testen niet meer nodig is, stoppen we er weer mee.”

Nieuw liveblog

De redactie start een nieuw liveblog. Het vorige is hier te vinden.

Advertentie

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer