Behendig manoeuvreert Cor den Ouden uit Krimpen aan den IJssel zijn ”En-Avant” –86 meter lang, 10 meter breed– over de Oude Maas. „De grootste onder de kleintjes en de kleinste onder de groten.” Het schip ligt strak in de lak te glimmen op het water.

De En-Avant (Voorwaarts in het Frans) pendelt in opdracht van de Container Terminal Doesburg (CTD) wekelijks tussen Doesburg en Rotterdam. Containers erop, containers eraf. In een eindeloos refrein. „Prachtig werk.”

De zon glinstert in het water. Puttershoek schuift aan bakboord voorbij, Heerjansdam aan stuurboord. Met een paar hendels dirigeert Den Ouden zijn vrachtschip –vermogen 860 pk, laadvermogen 1600 ton– over het Maaswater. Snelheid 15 kilometer per uur.

De planning is strak. Om 13.00 uur lossen op de Maasvlakte, om 16.00 uur in Botlek, om 17.00 uur in de Eemhaven. En vervolgens weer naar de Maasvlakte. Onverwachts doemen problemen op. Den Ouden –geboren en getogen in de binnenvaart– kan niet om 13.00 uur terecht op de Maasvlakte. „Het plan loopt in de soep. We lopen hierdoor vier uur vertraging op.” Hij haalt z’n schouders op. „In dit vak is één ding zeker: niets is zeker.”

De schipper grijpt de telefoon. Koortsachtig overleg volgt. „Hebben jullie om 14.00 uur nog een gaatje?” (…) „Ja? Oké, dan kom ik die kant op stuiteren.” Den Ouden moet z’n planning compleet omgooien. „We gaan nu eerst naar de stad, dan naar de Maasvlakte.”

De tijd dringt. De schipper geeft vol gas. Met z’n 34 containers friet, diervoeder en keukengerei aan boord. Snelheid 23,9 km/uur. Het schip trilt. De En-Avant vaart onder de Botlekbrug door, slaat rechtsaf naar Rotterdam en koerst richting Alexanderhaven. „Twee containers lossen.” Eentje aan stuurboord, eentje aan bakboord.

Lastig klusje. Want tegen de wal ligt een ander schip, de Traviata, nog te lossen. Den Ouden kan wel langszij gaan liggen, maar de kraan van zo’n stadsterminal reikt net niet ver genoeg om, over de Traviata heen, beide containers op te pikken.

Slim

De schipper is echter niet voor één gat te vangen. Den Ouden meert af naast het andere schip. „De kraan kan nu net één container aan bakboord lossen.” Zo gezegd, zo gedaan.

De schipper vaart achteruit, draait midden in de haven en meert achterstevoren af. Even later vist de kraan de container aan stuurboord uit het ruim. Slim. Scheelt zomaar een uur wachten.

Tijd is geld. Ook in de binnenvaart. De kosten lopen flink op door het omgooien van de planning. „Naar de Maasvlakte varen kost 400 liter brandstof. Nu ben ik met de route stad–Maasvlakte–stad 1000 liter kwijt. Ook omdat we op volle snelheid moeten varen.”

Een liter rode diesel kost 40 cent per liter. De extra kostenpost van 240 euro voor „dit hele circus” kan Den Ouden doorschuiven naar zijn opdrachtgever in Doesburg. „Deze berekent het weer door aan de klant.”

Heen en weer varen is echter goedkoper dan de containers even parkeren in de haven. Een containerverplaatsing met een kraan kost tientallen tot honderden euro’s.

Den Ouden geeft gas, want een nieuwe klus wacht. Twee containers droppen in een smalle zijtak van de Eemhaven. Zó smal dat er niets anders opzit dan er achteruit in te varen.

Opnieuw ligt een containerschip in de weg. Behoedzaam parkeert Den Ouden zijn En-Avant achter de Vision van zijn collega. Een kwartier later schuift deze ietsje opzij. De En-Avant stoomt op. De schipper wurmt zijn miljoenen euro’s kostende vaartuig door een miniem muizengaatje. Een huzarenstukje. Den Ouden glimlacht minzaam. „We zijn wel wat gewend, hoor.”

Links in de stuurhut staat een Time-racefiets, links ligt ”Luister maar”, een kinderbijbel van Arie van der Veer. Den Ouden plant zijn werk zo dat hij niet op zondag vaart. „In de containervaart kan dat nog.” De zondag is voor de schipper –getrouwd, vader van twee– voor kerkgang en gezin.

Suezkanaal

Het tekort aan overslagcapaciteit in Rotterdam dwingt schippers tot creatieve oplossingen. „Het is al jaren chaotisch in de containeroverslag in Rotterdam.” Het probleem wordt echter nog nijpender. Want na het oplossen van de stremming in het Suezkanaal komt er ineens een golf van pakweg zestig containerschepen op Rotterdam af. De schipper verwacht nog zeker vijf weken topdrukte. „Normaal gesproken maken we twee reizen Rotterdam–Doesburg per week. Wij moeten naar tweeënhalve trip. Klanten willen hun spullen nu eenmaal zo snel mogelijk hebben.”

De scheepsmotor gromt. Op naar een nieuwe klus.