De lesauto van Rijschool Riemens staat al lang geparkeerd. „Toen op 15 december de lockdown begon, heb ik alle leerlingen afgezegd”, vertelt Jacob Riemens (37), eigenaar van de rijschool in Aagtekerke. Hij werkt nu tijdelijk bij een hovenier. Hoewel hij het naar zijn zin heeft, mist Riemens toch zijn leerlingen. Hij vindt de maatregel die zijn werk belemmert vervelend, maar begrijpt hem wel. „Voor de lockdown reed ik met een besmette leerling en moest ik in quarantaine. Die onzekerheid is onprettig.” Om efficiënt op te starten, geeft hij straks prioriteit aan degenen met een uitgesteld examen. „Zij mogen als eersten weer bij het CBR afrijden.”

De opgeschorte examens leiden tot grote opstoppingen bij het bureau dat rijexamens verzorgt. Het kost naar verwachting jaren om de achterstand in te halen. „Tijdens de eerste lockdown gingen ruim 300.000 examens en toetsen niet door”, vertelt CBR-woordvoerster Nathalie Dingeldein. „Die werden als eerste ingehaald en we namen er 120.000 extra af. In de huidige lockdown schortten we tot nu 430.000 examens op. Alles in totaal lopen we nu ongeveer 600.000 gevallen achter.” Om het „enorme probleem” aan te pakken, wil het rijvaardigheidsbureau onder meer honderd extra examinatoren –ook gepensioneerde– aannemen. Verder is het CBR in gesprek met onder meer rijscholen om tijdig verdere oplossingen te bedenken.

Slagingspercentage

Een hoger slagingspercentage zou veel helpen, zegt Dingeldein. „Dat was voor de lockdowns amper 50 procent. Tien procent meer geslaagden, scheelt al 80.000 herexamens.” Ze adviseert leerlingen voldoende lessen te nemen. Volgende week hervat het CBR motor- en bromfietspraktijkexamens om de achterstand deels weg te werken.

Gijs Kantelberg, directeur van rijinstructeursopleidingscentrum Verkeersacademie beaamt de ernst van het probleem. De rijschoolbranche loopt nu 2100 manjaren achter, weet hij. Een manjaar is het werk dat jaarlijks verzet wordt in een fulltime baan. „Wekelijks komt er 100 jaar bij.”

Kantelberg leidt normaal jaarlijks zo’n 400 rijinstructeurs op. Nu mag hij alleen bijscholing geven via Zoom en kunnen toekomstige instructeurs niet het vereiste praktijkexamen afleggen. Daardoor ontstaan „schrijnende” gevallen. „Een student wilde zich omscholen tot rijinstructeur, maar kan nu geen examen doen en dus niet gaan werken.” Zulke mensen krijgen geen overheidssteun en zijn soms afhankelijk van gemeentelijke bijstand. „Dan moeten ze wekelijks van 50 euro rondkomen.” Samen met onder meer rijschoolbelangenbehartiger Bovag, schreef Kantelberg het ministerie van Infrastructuur over het belang van het doorgaan van de examens.

Bert-Jan Klop (49) uit Asperen baalt van zijn afgelaste motorexamen. Hij lest samen met zijn zoon. „We moeten een test voertuigbeheersing doen voor we op de weg mogen afrijden. Nu kunnen we niet verder.” Onbegrijpelijk vindt Klop dat examens zijn afgezegd. „We rijden buiten en examinatoren kijken op veilige afstand of we om pionnen kunnen slalommen.” In het hervatten van motorexamens, heeft hij geen vertrouwen. „Er is een stuwmeer aan mensen die willen afrijden. Dat loopt vast.”

Superjammer

Staphorster Eduard Compagner (18) zou eerst op 24 december afrijden in de auto, toen op 2 maart en nu is er nog geen nieuwe datum bekend. Alles werd geannuleerd. Hij vindt het „nergens op slaan. De besmettingscijfers zijn laag en ik voelde me nooit onveilig bij de lessen.” Eduard is bang zijn vaardigheden te verliezen. „Ik kan zo wegrijden, maar inparkeren kost meer moeite. Waarschijnlijk heb ik extra lessen nodig om mijn niveau op peil te krijgen.”

Ook Gerdien van Westerveld (18) uit Krabbendijke kon niet zoals gepland examen doen in de kerstvakantie. „Ik wilde mijn autorijbewijs in tien weken halen, maar dat kan niet meer. Dat vind ik superjammer.” Gerdien beloofde haar broertjes en zusjes om in de kerstvakantie een dag uit te gaan als ze haar rijbewijs had. Dat kon nu niet. De ontwikkeling van haar rijvaardigheden ligt volledig stil, maar ze blijft optimistisch. „Ik heb lang niet gereden, maar ik denk dat het wel snel goed gaat als ik weer ga lessen.”