Matthias (22) is zich van geen kwaad bewust. Het is dinsdagavond rond kwart over negen en hij weet niet beter of de avondklok is opgeheven. De rechter besloot dinsdagochtend immers dat de avondklok per direct van tafel moest. De juridische basis voor de maatregel deugt niet, oordeelde de rechtbank. Het kabinet zei wel dat het een maatregel met spoed was, waardoor het ze parlement kon passeren, maar gaf daar in de uitvoering geen blijk van door met de Tweede Kamer over de avondklok te debatteren. Een andere rechter zette dinsdagavond kort voor negen uur echter een streep door het direct opheffen van de avondklok. Het hoger beroep dat de staat heeft aangespannen tegen het van tafel halen van de avondklok, heeft een „opschortende werking.” Daarmee blijft de avondklok gelden tot er uitspraak komt in dat hoger beroep.

Maar Matthias volgt het nieuws niet. Dat de avondklok zou worden opgeheven, hoorde hij via via. Hoewel het voor zijn dagelijkse wandelrondje geen gevolgen heeft, hoopt hij toch op opheffing van de avondklok. „Ik werk in de horeca. Dan moet ik opschieten met afsluiten, anders kom ik te laat thuis.” Een verklaring regelen vindt hij niet nodig. Dat levert situaties op waarin hij op het nippertje goed wegkomt. „De politie passeerde mij een keer na negen uur, maar deed toen niks.”

Te laat thuis

Joran Wieman (21) wil het vooral niet op een boete laten aankomen. Dus haast hij zich zo’n twintig minuten voor negen naar huis, of de avondklok ingaat of niet. „De rechter heeft de avondklok ongeldig verklaard, maar ik weet niet wat de politie gaat doen. En aangezien ik geen boete wil, neem ik het zekere voor het onzekere.” Een aantal keer is hij te laat thuis geweest, maar verder heeft hij zich na het ingaan van de avondklok nog niet op straat gewaagd tussen negen en halfvijf.

Kort voor negen uur zijn er vooral nog veel auto’s op de weg. Op een rotonde bij het station lijkt het kwart over negen nog niet veel rustiger. Maar veel voetgangers en fietsers zijn niet te zien. Doordat het tot halfnegen heeft geregend, is het ook voor de avondklok ingaat, al niet druk op straat. Als gevolg van de regenbui ligt Dordrecht er wat druilerig bij in het avondlicht, ook door de verlatenheid die door de straten spookt.

Een van de weinigen die zich nog wel op straat waagt, is een dierenarts. Doordat hij nacht- en avonddiensten draait, is hij geregeld buiten tussen negen en halfvijf. Hij ziet het nut van de avondklok niet in. „Het is een onzinnige maatregel. Voordat de avondklok inging, waren er ook al nauwelijks mensen zo laat op straat.”

De 16-jarige Lotte heeft maaltijden bezorgd en is klaar met werken. Nu is ze op weg naar haar bus. De avondklok vindt ze maar niks. „Ik kan na mijn werk wel ergens naartoe gaan, maar dan moet ik daar blijven tot halfvijf.” Haar verhaal is dat van vele jongeren. „Het hele gebeuren rond corona beperkt mij in mijn sociale leven. Dat alles dicht is, bijvoorbeeld.” Haar lessen vinden online plaats. Ook daar is ze niet blij mee. Ze ziet haar klasgenoten nog maar nauwelijks. Hoewel ze al veel buiten is geweest tijdens de avondklok, heeft ze nog nooit politie gezien.

Staandehouding

Toch is die dinsdagavond veelvuldig op straat, net als de boa’s. De meeste surveillanten besteden geen aandacht aan twee heren die over straat lopen, waarvan een met camera. Maar één keer stopt er toch een wagen van de handhaving om te vragen waarom ze dit tijdstip nog op straat zijn. Ze zijn snel tevreden met het antwoord en hoeven geen papieren te zien. Ze scheuren verder door de straten van een ongewoon rustig centrum. Snel, want collega’s hebben iemand staande gehouden. Ze verdwijnen uit het zicht, op weg naar een onbekende locatie.

Veel mensen die nog op straat zijn, hebben een hond bij zich. Sommigen maken gretig gebruik van hun uitzonderingspositie door samen hun viervoeter uit te laten.

Ben Kramer (64) heeft een hond, maar ziet bewust af van het voorrecht dat het bezit van het beest met zich meebrengt. Hij laat voor negen uur zijn hond uit. „Die avondklok is een regel, daar moet je je aan houden. Dat ik iets te laat ben, vind ik niet zo erg, maar ik wil niet om elf uur nog naar buiten gaan. Los van het feit of je het eens bent met de maatregel: hij is ingesteld, dus houd ik me eraan.” De uitzondering voor hondenbezitters om een wandeling te maken met hun dier, begrijpt Kramer niet. „Je kunt hem ook voor negenen uitlaten.”

Hij ziet ook geen bezwaren tegen de maatregel. „Je kan nergens naartoe. Als het gaat over persoonlijke vrijheid, snap ik dat mensen daar bezwaar tegen hebben, maar je persoonlijke vrijheid moet je zien in een groter perspectief. Je doet dat niet voor jezelf, maar ook voor anderen. Het gaat erom dat we het virus onder controle krijgen.”

Maaltijdbezorgers wachten in hun van ver zichtbare, oranje tenue bij de McDonald’s op een rit. Maar er lopen ook ongure types op straat. Een man met een rauwe stem en een harde lach, toont al te opzichtig zijn interesse in Lotte. Als ze de bus instapt, draait hij zich om en loopt hij naar het tweetal toe dat haar zojuist heeft geïnterviewd en gefotografeerd. „Wat gaan wij doen?” Maar als ze weglopen, druipt hij af.