Jubilerende ds. Schoonderwoerd (CGK) preekt het liefst de hele Bijbel
Als student wis- en natuurkunde weerstond ds. J. W. Schoonderwoerd zijn roeping. Hij deed zondagsschool- en evangelisatiewerk, „om het goed te maken.” Na drie jaar meldde hij zich toch bij het curatorium. Nu kijkt hij als 70-jarige terug op veertig jaar predikantschap, „een weg waarin de Heere ons leidde.”
Vanuit hun appartement in Schiedam kijkt het echtpaar Schoonderwoerd uit op de groenstrook waaronder auto’s door de A4-tunnel razen. Aan de overkant ligt Vlaardingen. Voor de predikant en zijn vrouw is zo’n stedelijke omgeving niet nieuw. Beiden groeiden ze op in Den Haag-Scheveningen. „We zijn het gewend om als christenen tot een minderheid te behoren. Mensen moeten niet denken dat het vreemd of onmogelijk is om in een grote stad christen te zijn en een kerk te vormen. De christengemeente in Rome leefde ook in een heidense omgeving.Maar het is soms wel moeilijk om klein te zijn, om met weinig mensen een gemeente in stand te houden. ”
Schoonderwoerd gaat in Den Haag naar een christelijke middelbare school „waar al weinig christelijks meer aan was.” De exacte vakken hebben zijn interesse en hij wil verder in die richting. Toch begint aan het eind van de middelbare school het besef te leven dat de Heere hem roept tot het ambt. „Maar ik had er weinig zin in. Ik groeide op in de tijd van de provo’s, de seksuele revolutie. Ik zag dat klimaat en had er geen trek in om in zo’n tijd predikant te worden.”
In Delft begint hij aan een studie wis- en natuurkunde. In zijn thuisgemeente Scheveningen is hij op allerlei manieren actief. „Ik zei tegen de Heere en mezelf: Ik wil best dat U me gebruikt in Uw dienst, maar niet als predikant. Maar de roepstem werd sterker en de strijd vanbinnen groter. Na drie jaar heb ik het moeten opgeven. Twee weken nadat ik m’n studie afbrak, werd ik aangenomen bij het curatorium van de Christelijke Gereformeerde Kerken.”
De tijd in Delft beschouwt de predikant niet als verloren jaren. „Ik heb het studentenwereldje leren kennen en was lid van de CSFR. De studie leerde me analytisch te denken. Maar ik heb me nooit meer diepgaand met wiskunde beziggehouden. Daarvoor is de breuk te sterk geweest. Ik heb dat zo lang gedaan in plaats van de stem van de Heere te volgen.”
Soestdijk
Aan het eind van zijn theologiestudie trouwt Schoonderwoerd met Rieneke Tuit, met wie hij al lesgaf op de zondagsschool. Op 6 februari 1981 wordt hij bevestigd in Soestdijk. „Later ging de gemeente ”Soest” heten, omdat bij ”Soestdijk” iedereen alleen aan het paleis dacht.”
De hele Bijbel preken, het liefst in series, om aan het Woord van God recht te doen, dat is ds. Schoonderwoerds verlangen. „Het bouwt een gemeente op in de kennis van de Schrift wanneer ik bijvoorbeeld een hele brief zondag na zondag met hen bestudeer. Ik heb daardoor ook gepreekt over teksten die ik niet zomaar ‘los’ gekozen zou hebben.”
In 1987 wordt de jonge predikant ernstig ziek. Van de ene op de andere dag is hij alle kracht kwijt in zijn onderlichaam. „Een onbekend virus tastte m’n zenuwstelsel aan. Artsen hadden geen idee hoe het zich zou ontwikkelen. Ik keek de dood in de ogen.”
In het ziekenhuis ziet de predikant zijn leven aan zich voorbijvliegen. „Ik was nog maar zes jaar predikant. Had ik mijn gemeente wel de hele raad van God verkondigd? Wat hadden onze kinderen van mij meegekregen? Ik zag m’n zwakheid en zonde, maar vond ook vrede in Christus, Die alle tekorten, ook ambtelijke, van me wilde afnemen. Ik kon sterven.”
Na tien dagen gaat het lichamelijk een stuk beter. „Ik ging nadenken over de toekomst. Zou ik weer helemaal gezond worden? Ik vroeg het aan een arts die zag hoe vlot het ging met mijn herstel. „Ik dacht niet dat u reden had om zich zorgen te maken”, zei ze. Wat schaamde ik me. Je leert er zo veel van wanneer je een ziekte aan den lijve ondervindt.”
Troost
Twee jaar later sterft het vierde kindje van het echtpaar kort voor de geboorte. „Het was een gezond meisje, maar de placenta liet los”, vertelt mevrouw Schoonderwoerd. „Het was een verdrietige tijd, maar eraan terugdenkend overheersen de goede herinneringen. We kregen troost van de Heere dat ons kind bij Hem was. Ook ervoeren we veel steun uit de gemeente.” Haar man merkt dat het in het pastoraat helpt wanneer hij vanuit deze ervaring ouders kan bijstaan die een kindje moeten verliezen.
Na vijftien jaar Soest volgen de gemeenten van Maassluis en Sliedrecht. Ook is ds. Schoonderwoerd twaalf jaar deputaat eenheid van de gereformeerde belijders. „Toen Jezus in het hogepriesterlijk gebed bad om de eenheid, deed Hij dat in een tijd dat er nog geen kerkmuren waren. Toch was Zijn gebed toen al nodig. Het laat zien dat eenheid een geestelijke zaak is. Het gaat niet zozeer om wat de deputaten allemaal bereiken, al ben ik blij met de mogelijkheden voor kanselruil die zijn ontstaan. En de gesprekken met leden van andere kerkverbanden waren waardevol.”
Om dicht bij hun vier kinderen te wonen, vestigt het echtpaar zich na het emeritaat in 2016 in Schiedam. De christelijke gereformeerde kerk is er klein. Ds. Schoonderwoerd verleent er twee jaar pastoraat. In 2019 wordt de gemeente opgeheven, omdat de ambten niet langer kunnen worden vervuld. „Het doet pijn dat we ons als kerk moesten terugtrekken uit Schiedam, een plaats waar weinig christenen wonen. Maar God zorgt voor Zijn Kerk. De Heere vraagt van ons om Zijn Woord te bewaren, met de kleine kracht die in ons is.”