„Elke stijging van de olieprijs met tien dollar per vat leidt tot een verlaging van de groei in de EU met 0,2 procent”, rekende eurocommissaris Almunia (Monetaire Zaken) dinsdag voor. Hij gaat uit van een gemiddelde olieprijs volgend jaar van 45,10 dollar. Voor een steeds lagere dollarkoers is hij niet bang.

De Commissie, het dagelijks bestuur van de Europese Unie, noemt in haar dinsdag gepresenteerde najaarsraming een aantal risico’s die nog niet in de voorspelling zijn opgenomen. Zo is de Unie nog altijd zeer sterk afhankelijk van economische groei in de rest van de wereld. Daardoor zou de economie minder goed kunnen draaien dan voorspeld.

Vooral Duitsland, waarvoor Brussel een groei incalculeert van 1,5 procent volgend jaar, en Frankrijk doen het slechter dan eerst gedacht. In de EU-landen zonder euro, waaronder veel voormalige Oostbloklanden, is de groei meestal veel hoger. In de EU als geheel zal de economie volgend jaar met 2,3 procent toenemen, aldus de najaarsraming. Eerder voorspelde Brussel nog 2,5 procent groei.

Nederland lijkt juist langzaam uit het dal te kruipen. De Commissie voorziet voor 2005 een groei van 1,7 procent, zelfs een tiende hoger dan de vorige raming. Daarmee is Nederland niet langer de slechtste leerling in de Europese klas. In 2006 zou de groei zelfs 2,4 procent bereiken, hoger dan het gemiddelde in de eurolanden.

De groei had hoger kunnen zijn als de huishoudelijke consumptie zou aantrekken. Maar door onzekerheid over de economie en over de maatregelen in de sociale zekerheid houdt de Nederlandse consument de hand op de knip, constateert Brussel. De werkloosheid zal volgend jaar nog toenemen tot 5 procent, en vanaf 2006 afnemen.

De Europese Commissie denkt dat het begrotingstekort dit jaar uitkomt op 2,9 procent, waar Den Haag rekent met 3,0 procent. Voor 2005 gaat Brussel uit van 2,4 procent.

In drie andere eurolanden dreigt het tekort uit te komen boven de 3 procent. Dat is verboden op grond van Europese afspraken. Hoge tekorten kunnen namelijk de euro verzwakken en leiden tot een hogere rente. Duitsland, Griekenland en Portugal gaan door de grens. Bovendien vormen Italië en Frankrijk een grensgeval, met tekorten van precies 3 procent. Die twee landen dreigen in 2006 de 3-procentsnorm te overschrijden als ze geen maatregelen nemen.

Over Frankrijk en Duitsland moeten Europese Commissie en EU-ministers volgende maand een besluit nemen. Vorig jaar weigerden de ministers, tot verdriet van Nederland, om de twee onder dreiging met boetes te dwingen hun begrotingen op orde te hebben. Een verzoek deze week van Duitsland en Frankrijk om uitgaven voor wetenschappelijk onderzoek niet mee te tellen bij de bepaling van het tekort, wees Almunia gisteren af.

Brussel is nog somberder dan de Griekse regering over het statistiekschandaal in dat land. Dit jaar komt het tekort uit op 5,5 procent. Waar Athene voor volgend jaar rekent op een tekort binnen de Europese normen, denkt de Commissie dat het gat in de begroting 3,6 procent zal bedragen.