Nieuw dashboard geeft inzicht in politieke reclames
Hoe proberen politieke partijen Nederlandse burgers online te beïnvloeden in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen van 17 maart 2021? Om dit transparant te maken heeft de Universiteit van Amsterdam een speciaal advertentiedashboard gelanceerd.
Daarop worden advertenties verzameld die politieke partijen via onder andere Facebook, Google en Snapchat verspreiden. Het dashboard geeft onder meer informatie over de populariteit, de kosten en de maker van een advertentie. Ook is te zien hoe lang een advertentie zichtbaar is geweest, en aan hoeveel mensen deze is getoond en op basis van welke persoonlijke kenmerken.
Beïnvloeding door politieke advertenties is een fenomeen dat we vooral uit de Verenigde Staten kennen, maar ook in Nederland neemt deze invloed toe. „In aanloop naar de verkiezingen in 2017 speelden persoonsgerichte advertenties nog nauwelijks een rol. Maar online reclame door politieke partijen die jou op basis van bepaalde criteria, zoals je woonplaats, als doelwit hebben, neemt de afgelopen tijd sterk toe”, zegt hoogleraar Politieke Communicatie Claes de Vreese, een van de initiatiefnemers van de nieuwe site.
Toch zijn er volgens hem nog nauwelijks richtlijnen over wat hierin toelaatbaar is en wat niet. „Ook kun je als burger niet achterhalen waarom jij net die ene advertentie te zien krijgt, en je buurman een andere”, aldus de hoogleraar.
Hij wijst er ook op dat een partij met persoonsgerichte advertenties tegengestelde beloften kan doen aan verschillende groepen burgers. „Bijvoorbeeld de ene groep - die voor verduurzaming is - een windmolenpark kunnen toezeggen, terwijl diezelfde partij zich aan een andere groep - die bang is voor horizonvervuiling - juist nadrukkelijk uitspreekt tegen de komst van meer windmolens.”
Het nieuwe dashboard TOM (Transparent Online Microtargeting Dashboard) is met ingang van dinsdag voor iedereen toegankelijk.