Het aantal christenen in de Vlakte van Ninevé in het noorden van Irak is in 2024 mogelijk gedaald tot 23.000. Dat is slechts 20 procent van de christelijke bevolking voordat terreurgroep Islamitische Staat (IS) in 2014 de regio binnenviel, aldus Kerk in Nood. In het recente rapport ”Leven na ISIS: nieuwe uitdagingen voor het christendom in Irak” luidt de rooms-katholieke hulporganisatie de noodklok.

Het aantal christenen in Irak zit al jaren in een neergang. Volgens schattingen telde het land in 2003 1,5 miljoen christenen. In 2019 waren dit er nog zo’n 150.000. In de Vlakte van Ninevé, een bakermat van het christendom in de regio, is het aantal christenen gedaald van 102.000 in 2014 tot 36.000 in 2020. Maar ook die statistiek staat nu onder druk.

Uit enquêtes die Kerk in Nood hield onder de christelijke bevolking in Noord-Irak blijkt dat meer dan de helft, 57 procent, overweegt om te emigreren. Ruim een derde, 36 procent, verwacht het door oorlog verscheurde land tegen 2024 daadwerkelijk te hebben verlaten. Een aderlating van bijna 13.000 christenen. Alleen een doortastende aanpak van de internationale gemeenschap kan dit voorkomen, aldus de hulporganisatie.

Milities

Een van de voornaamste redenen om Irak achter zich te laten, is onveiligheid. Alle ondervraagde christenen ervaren een gebrek aan veiligheid, 87 procent geeft aan de onveiligheid „heel erg” of „buitengewoon” te vinden. Bijna 70 procent noemt de mogelijke terugkeer van IS en de gewelddadige activiteiten van lokale milities als de belangrijkste reden voor emigratie.

Christenen zijn het meest bezorgd vanwege door Iran gesteunde milities die nog in de regio actief zijn. Van de respondenten zegt 24 procent dat „hun familie negatief is beïnvloed door een militie of een andere vijandige groep.” Vaak gaat het om intimidatie of de vraag naar geld, aldus het rapport.

Naast onveiligheid, zijn ook werkloosheid (70 procent), financiële en administratieve corruptie (51 procent) en religieuze discriminatie (39 procent) redenen om Irak te verlaten.

Gezinshereniging

Ondanks dat er christenen zijn die terugkeren, is het aantal dat vertrekt groter. Wat aan dit proces bijdraagt, is dat de overgrote meerderheid (64 procent) ten minste één direct familielid in het buitenland heeft. Gezinshereniging en kennis van de asielprocedures stimuleren een vertrek.

Kerk in Nood noemt de onderzoeksresultaten „zorgwekkend.” Volgens priester en onderzoeker Andrzej Halemba hebben christenen het gevoel op een keerpunt te zitten wat betreft „de levensvatbaarheid van hun aanwezigheid in de regio.”