Post Uit Rome: Over zin en onzin van een afdruiprek
De Italiaanse ‘volksaard’ kun je aflezen aan het hangende druiprek. Dit algemeen gebruikte keukenattribuut is overigens ook bron van bloedige confrontaties.
Elke avond doe ik graag de afwas. Natuurlijk kunnen de pannen en borden ook wel in de vaatwasmachine, maar dat doe ik zelden. Waarom zou je zo’n apparaat halfleeg laten draaien? Kwestie van rentmeesterschap (en zuinigheid). Maar de belangrijkste reden dat ik zo graag met de hand afwas is omdat ik dan gebruik kan maken van het Italiaanse druiprek.
Als er de laatste jaren geen revolutie in Nederland heeft plaatsgevonden, dan gaat het er in de Hollandse keuken aan toe zoals altijd: één persoon wast af; de ander droogt af. Of een en dezelfde persoon wast eerst en droogt dan af. Wordt er al een afdruiprek –vaak zo’n lelijk plastic geval– in gezet, dan is het wel de bedoeling dat de vaat er maar kort op staat.
Zo niet in Italië. Hier is de hoofdrol voor het druiprek weggelegd. In een kookboek voor beginners las ik pas dat „het druiprek wordt beschouwd als een van de belangrijkste hulpmiddelen in de keuken.” De vaatwasmachine is minder populair. Het apparaat staat in 40 procent van de Italiaanse huishoudens (zes op de tien Nederlanders heeft zo’n ding). Margherita, een kennis, vertelde me dat zij nooit de afwasmachine als zodanig gebruikt, ook al staat die wel in het appartement. Ze wast de vaat met de hand en zet ze daarna op het rek van de machine. Vaatwasser als druiprek – hoogst origineel!
Wie een Italiaanse keuken binnenstapt, zal echter geen droogrek vinden. Het rek is namelijk verscholen achter een keukenkastdeurtje. Het is niet moeilijk te raden achter welk. Dat is natuurlijk het deurtje boven de gootsteen. De bedoeling is dat je een bord wast en het daarna op het rek erboven plaatst. Het rek ‘hangt’ eigenlijk tussen twee zijwanden. Ik noem het dan ook het ”hangende druiprek”.
Om het rek te gebruiken, moet je uiteraard het keukenkastje openen. Het deurtje moet ook geopend blíjven. Dat leidt nog wel eens tot bloedige confrontaties. Hoeveel hoofden zijn er niet tegenaan geklapt. Een klassieker is om de punt van het uitgeklapte deurtje te raken. Ons hangend druiprek heeft een deurtje dat je omhoog moet duwen. Mijn vrouw is klein en het lukt haar niet om dat deurtje helemaal naar boven te krijgen. Geregeld hangt het deurtje dan ook op de hoogte van mijn hoofd. Ik ben al meerdere keren aan een ramp ontsnapt, grap ik dan.
Zij zegt dat het mijn eigen schuld is, omdat het aanrecht veel te hoog staat – op Nederlandse hoogte. Daardoor zijn alle bovenkastjes moeilijk bereikbaar. Mijn arme schat moet inderdaad vaak op een kruk staan om de spaghetti te pakken.
Het hangende druiprek zegt veel over Italië. Het eerste dat opkomt, is dat Italianen geen zin hebben om af te drogen. Dat is een combinatie van luiheid en praktisch denken. Het tweede is dat Italianen hygiënisch zijn. De vaat die vanzelf droogt, is veel hygiënischer dan de vaat die wordt afgedroogd. Volgens een onderzoek van de Universiteit van Arizona trekt de theedoek 20.000 keer meer bacteriën aan dan de toiletpot.
Italianen zijn bovendien een volk dat houdt van uiterlijke schoonheid. Z’n afdruiprek mag wel erg nuttig zijn, al dat vaatwerk staat natuurlijk wel heel lelijk. Deurtje ervoor, en het probleem is opgelost.