Bouwmaterieel, files en arrestaties. Het manifestatieveld in Den Haag was één dag het podium van bouwers. Ze brachten de politiek ermee in beweging. Tuytel blikt vrijdagochtend terug op de afgelopen drie weken, waarin hij met Kooiker het landelijk nieuws haalt.

Is alle rommel weer opgeruimd?

„Ja. Gisteren is de meeste rommel opgeruimd. Vanmorgen zijn we er nog een keer doorheen gegaan.”

Hoe kijkt u terug op woensdag?

„Het was een bijzondere dag. Ik heb goede gesprekken gehad met Stientje van Veldhoven en Carola Schouten (verantwoordelijke bewindslieden voor respectievelijk PFAS en stikstof, GH). Wat gezegd is, moet nog bewezen worden. Maar het komt los. Overheid en gemeenten zijn er volop mee bezig.

De organisatie van de dag was goed. Van tevoren hadden we afspraken gemaakt met de gemeente Den Haag en de politie. Ik baal ervan dat het niet allemaal zo gegaan is als overlegd. De Mobiele Eenheid (ME) heeft ’s morgens de A12 afgesloten. Dit zorgde voor veel ergernis en frustratie. Niemand kon Den Haag meer binnen. Verder hadden ze ook alle andere toegangswegen geblokkeerd zodat niemand meer bij het Malieveld kon komen. Terwijl afgesproken was om de pendelbussen naast het Malieveld te parkeren.

De chaos met de aanhouding van 26 actievoerders, was niet nodig geweest. Bij iets ernstigs is de ME nodig. Nu was de ME rondom de demonstratie, zichtbaar opgesteld. Daarmee rui je mensen op.”

Wat ging er door u heen op het podium?

„Hoe bijzonder het was wat Klaas en ik in twee, drie weken voor elkaar hebben gekregen. Allebei hoeven wij niet graag op de voorgrond te staan. Het was ook een emotioneel moment: dat het zover heeft moeten komen.”

Hoe kwam het balletje aan het rollen?

„Ik kende Klaas al. Drie weken geleden spraken we elkaar aan de telefoon en hadden het over de boerenprotesten. We besloten om op Facebook een bericht te plaatsen. Toen kwam er steun voor een actie.

Brancheorganisaties zoals Bouwend Nederland, Transport en Logistiek Nederland en Cumela hadden ook hun eisen. Ze wilden de actie publieksvriendelijk houden, zonder wegblokkades en dergelijke. We hebben daarmee ingestemd. Want samen sta je sterk. Nog nooit eerder organiseerde werkgeversorganisaties zelf een protestdag.”

Voor velen kwam PFAS uit de lucht vallen. Hoe lang speelt het al in de grond-, weg- en waterbouw?

„Zelf woon ik in Oud-Alblas, vlakbij de fabriek DuPont (tegenwoordig Chemours, GH). Al twee jaar hadden we last van de hoeveelheid PFAS in de grond. Maar grond konden wij als grondverzetters nog altijd goed kwijt. Toen de overheid alle PFAS in de grond in kaart ging brengen, bleek dat die chemicaliën overal in Nederland in de grond zitten.”

Sommigen gaan liever in gesprek dan dat ze actie voeren.

„De Bijbel –ik ben lid van de Protestantse Kerk in Nederland– vraagt om ontzag voor de overheid te hebben. Maar als de overheid een wanbeleid voert, moeten we wel van ons laten horen. Dit hebben wij op een nette manier gedaan.

Brancheorganisaties waaronder VNO-NCW, Bouwend Nederland, TLN en de Vereniging van Waterbouwers, hebben al een half jaar gelobbyd in Den Haag. Ze zijn van het kastje naar de muur gestuurd en dachten ook na over acties. Klaas Kooiker en ik zijn hen net voor geweest, bleek.”

Gaat u verder met actievoeren?

„Nee. Onze actiegroep Grond In Verzet is er even klaar mee. Binnen twee weken komt de overheid met een plan. Het zou goed kunnen dat boeren en bouwers de volgende acties samen organiseren. Maar vervolgacties kunnen uit de hand lopen en daar wil ik niet bij horen.”

Hoe was het om volop in de schijnwerpers te staan?

„Klaas en ik zijn geleefd, de afgelopen drie weken. Ik kijk positief terug op woensdag. We hebben reacties gekregen van andere bouwers zoals: super dat je dit doet, wij hadden het niet gedurfd. Toch was ik liever aan het werk geweest.”