Het idee om de huidige bovenleiding te gebruiken als oplaadkabel voor een bus met accu, komt uit de koker van Hans Aldenkamp, projectleider bij vervoersbedrijf Connexxion/Hermes. Mr. Trolley, is zijn bijnaam en niet zonder reden. Al 33 jaar bedenkt hij nieuwe initiatieven met en rond het unieke en ruim 70-jarige Nederlandse fenomeen van een bus aan een draadje. Door diverse Europese steden is het stroomdraadtransport inmiddels gekopieerd en zelfs verbeterd.

De nieuwe trolleybus 2.0 rijdt binnenkort namelijk al in het Italiaanse Verona. Dankzij de grotere accu heeft het voertuig een veel grotere actieradius, waardoor het traject aan bovenleidingen –waarmee de accu’s worden opgeladen– een stuk korter wordt. En zo eenvoudig, althans zo klinkt het, is de techniek. De bovenleiding levert nu stroom als ‘brandstof’ aan het elektrische systeem van de bus. Bij omleidingen door wegwerkzaamheden is echter nog steeds een alternatieve voorstuwing nodig. Daar zorgt op dit moment een aggregaat voor die brandstof verbruikt.

Het nieuwe volledige emissieloze systeem maakt daar een eind aan. En dat niet alleen voor de korte omwegen, maar zelfs voor ritjes in de regio. Alderkamp: „De accu’s voor de 18 meter lange bussen leveren energie voor minimaal 10 kilometer, maar tijdens onze proef zijn we zelfs naar Dieren gereden. Dat is heen en terug tweemaal zo ver. Het gebeurde overigens wel tijdens ideale omstandigheden. Op dit moment testen we twee bussen, die in de normale dienstregeling zijn opgenomen. Ook bij kouder weer en met de verwarming aan.”

Investering

Veertig trolleybussen rijden er in Arnhem en directe omgeving. Twee daarvan zijn inmiddels omgebouwd, goedgekeurd door de Rijksdienst voor het Wegverkeer en met succes getest. „De aanpassing konden we uitvoeren dankzij subsidies van provincie Gelderland, Euregio en de gemeente Arnhem. Voor een dienstregeling in de regio zijn minimaal twaalf bussen vereist. Het ombouwen en doorontwikkelen is een flinke investering, maar modificeren is altijd goedkoper dan nieuw aanschaffen. Bovendien is afgesproken dat in 2025 al het openbaar vervoer in Nederland emissieloos moet zijn. Dan is dit voorlopig de beste oplossing.”

Nog grotere batterijpakketten met meer actieradius is wellicht een vervolgstap. Toch kleven daar nog de nodige haken en ogen aan, vertelt de projectleider. „Een 18 meter lange bus heeft nu al een flinke accu nodig voor deze afstand. Een grotere batterij betekent dat je ook de koelinstallatie daar achter moet uitbreiden. Dat kost ruimte, maar ook extra grondstoffen. We hopen dat door nieuwe ontwikkelingen accu’s kleiner worden en deze meer energie kunnen leveren. Dat heeft als bijkomend voordeel dat we uiteindelijk minder bovenleiding nodig hebben en bijvoorbeeld storingsgevoelige wissels en bovenleidingen kunnen verwijderen c. q. minimaliseren.”

Het enthousiasme bij de chauffeurs over de nieuwe bus is groot, verklapt Aldenkamp. „Door het wisselen tussen accu en bovenleiding moet je wel weer een nieuw automatisme in de te verrichten handelingen creëren. Maar dat is tijdelijk. Tijdens het rijden merk je niet of je aan de bovenleiding ‘hangt’ of op de accu rijdt.”

Ook autobezitters kunnen straks profiteren van het nieuwe systeem. „Onze bovenleiding hangt aan 4000 masten. Zeker de helft kan geschikt gemaakt worden als laadpaal voor elektrische auto’s.”