Speuren naar geheimen achter Nijmeegse straatnamen
Rob Essers (67) werkt al sinds de jaren tachtig aan een informatief overzicht van alle straten in Nijmegen en het naburige Lent. Inmiddels is op zijn website precies te achterhalen welke geschiedenis er schuilt achter elke straatnaam.
Essers is dankzij zijn kennis van straatnamen een bekende Nijmegenaar. Voor de lokale omroep vulde hij van 2008 tot 2011 ruim 130 uitzendingen met weetjes over straatnamen, parken en pleinen.
Waar haalt u de informatie vandaan?
„Toen ik mijn onderzoek startte, bleek dat informatie over de Nijmeegse straatnamen niet zomaar te vinden was. Ik moest daarvoor raadsbesluiten doorspitten uit het regionale gemeentearchief. De oudste besluiten dateren uit 1880, toen de gemeenteraad begon met het vaststellen van straatnamen. Het is overigens tamelijk uniek dat in Nijmegen de gemeenteraad de straatnamen bepaalt; in de meeste gemeentes doet een speciale commissie dat.”
Is het project inmiddels afgerond?
„Het overzicht zou compleet moeten zijn voor heel Nijmegen en Lent. Maar ik ben er nog dagelijks tijd aan kwijt. Er zijn nog onopgeloste raadsels.”
Zoals?
„Onduidelijk is naar wie de Willemsweg vernoemd is. Deze straatnaam werd tegelijkertijd vastgesteld met de Emmalaan, dus het zou om Emma’s man koning Willem III kunnen gaan. Maar de straat ligt in de Dichtersbuurt, dus het zou ook de Vlaamse dichter Jan Frans Willems kunnen zijn.”
Welke dingen vielen u op tijdens het onderzoek?
„De vele slordigheden in gemeentebladen en -archieven. Zo worden voorvoegsels van straatnamen vaak met een kleine v geschreven als dat met een hoofdletter had gemoeten. Maar er zijn ook grotere fouten. Zo wordt Nijmegen soms met Lent verwisseld; een straatnaam staat dan bij de verkeerde plaats.
In spreektaal kom ik ook opmerkelijke fouten tegen. Vaak laten mensen een deel van de straatnaam weg. Keizer Trajanusplein heet dan Trajanusplein. Opmerkelijk genoeg heeft men het wel altijd over Keizer Karelplein, en niet over Karelplein.
Iets anders wat ik heel merkwaardig vind, is dat mensen die in Nijmegen geboren en getogen zijn, spreken over de Sint Annastraat. Mensen van buiten Nijmegen laten dat Sint meestal weg.”
Wat is de doelgroep die u beoogt met uw website?
„In eerste instantie was de site voor mezelf bedoeld. Ik wilde op een rijtje zetten wat er bekend is over de Nijmeegse straten. Maar graag deel ik die informatie met anderen. Zij stellen me vragen, wat weer leidt tot nieuw onderzoek van mijn kant. Ook krijg ik regelmatig oude plattegronden van mensen toegestuurd.”
In de schijnwerpers: rubriek voor opmerkelijk regionaal nieuws.