Zeldzame tweelingkersen door zonnige zomer
Een wonderlijk gezicht in de kassen van fruitteler Bart Verwoert uit het Betuwse Lienden. Zeker de helft van zijn kersen-onder-glas bestaat uit dubbele exemplaren. Voor zover bekend heeft dat zich op deze schaal in ons land nog niet eerder voorgedaan.
Omdat een deel van zijn kersen onder glas wordt geteeld, is Verwoert op dit moment de eerste die deze spectaculaire verdubbeling signaleert. De enorme hoeveelheid tweelingkersen is vermoedelijk het gevolg van de hete en zonnige zomer van 2018. Toen zijn de knoppen voor dit jaar aangemaakt.
Dubbele kersen zijn normaal gesproken zeldzaam. Tijdens de oogst worden er meestal maar enkele gevonden. Vorig jaar waren dat er maar twee of drie, vertelt de Betuwse teler. „Vroeger kregen plukkers of pachters die zo’n dubbele kers vonden, als beloning een fles jenever van de eigenaar van de boomgaard. Later werd dat een glaasje sterke drank. Als ik die traditie dit jaar wil handhaven, moet ik een complete drankfabriek opkopen”, glimlacht hij.
Een „kleine hectare” kersen heeft Verwoert onder ‘glas’, waarmee hij een maand eerder kan oogsten dan van zijn buitenbomen. Dat betekent dat in de kas de vruchtzetting inmiddels heeft plaatsgevonden en er zicht is op de aanstaande oogst in mei. „Ik ben erg benieuwd of dit fenomeen zich straks ook voordoet bij de buitenkersen.”
Celdeling
Dat de ‘geboortegolf’ van ‘tweelingen’ te maken heeft met klimatologische omstandigheden is voor Verwoert vrijwel zeker. „Ik dacht eerst dat misschien hommels de bloesem hadden beschadigd, maar daar krijg je niet dit soort celdeling van. Bij kersentelers in Turkije zijn dubbele kersen niet ongewoon en daar krijgen ze meer warmte en licht dan in Nederland. Het ligt voor de hand dat instraling van overvloedig zonlicht de oorzaak is.”
Overigens verwacht de teler, ondanks de wonderlijke groei van zijn kersen, geen dubbele oogst.
De vraag is wat er nu gaat gebeuren. Tijdens de groei gaan kersen namelijk ook nog ‘ruien’, waarbij kleine soms aangetaste vruchten dood gaan. „Misschien zijn dubbele kersen wel zwakker, dus vallen ze eerder af.
Dan zouden we zelfs minder rijpe vruchten kunnen plukken. Het blijft koffiedik kijken.”
Zachtfruitdeskundige en NFO-bestuurder (Nederlandse Fruittelers Organisatie) Frederik Bunt bevestigt dat dubbele vruchten veroorzaakt worden door de combinatie van zon en hitte. „Een boom maakt meestal na de oogst knoppen aan voor het volgende jaar. Bij temperaturen boven de 40 graden, en dat heb je onder glas al snel in een warme zomer, is er meer kans op een tweevoudige zetting.
Koelen
Het ene ras is daar wel gevoeliger voor dan het andere. In Zuid-Europa lossen ze dat op door de bomen te koelen met water of met een soort witte klei. Onze kersentelers kunnen daar nog wel wat van leren.”
Volgens Bunt zijn fruittelers bepaald niet blij als er veel dubbele vruchten worden geoogst. „Keurmeesters beschouwen die als afwijkend. Ze halen zelfs klasse twee niet en brengen dus minder op. Soms, als er erg veel dubbele exemplaren zijn, wordt er wel een oogje toegeknepen.”