Onpasselijk worden ze er in fraudebestrijdend Nederland inmiddels van: de Microsoftoplichtingstruc. Al een jaar of vijf proberen criminelen die zich voordoen als helpdeskmedewerkers van de softwaregigant burgers geld uit de zak te kloppen. Sinds vorig jaar bedienen misdadigers zich veel vaker van de Microsofttruc. De Fraudehelpdesk kreeg er vorig jaar 2390 meldingen over, in 2016 stond de teller nog op 1404. Vorig jaar deden 2000 Nederlanders aangifte van dergelijke helpdeskfraude. De gedupeerden gingen voor bijna 6 miljoen euro het schip in.

De problemen zijn zo groot dat bedrijfsleven en overheid woensdag een pact hebben gevormd om de Microsoftfraude te bestrijden. In het samenwerkingsverband zitten onder meer justitie, politie, diverse banken, Microsoft, KPN en de Fraudehelpdesk.

De criminelen achter de Microsofttruc zijn doortrapt, waarschuwt Tjerk Notten, zegsman van de Fraudehelpdesk, donderdagmorgen. Hij schetst de tactiek van de oplichters, vermoedelijk van Indiase komaf. „Een Engelssprekende persoon zegt dat je achter de computer moet gaan zitten. De zogenaamde helpdesk-medewerker van Microsoft be-weert dat er allerlei problemen met je computer zijn. Als je een door hem genoemde site raadpleegt, zie je inderdaad allerlei alarmerende foutmeldingen. De fraudeur probeert je zover te krijgen dat je een programma als TeamViewer installeert. Daarmee kan iemand op afstand je pc overnemen. De crimineel dringt erop aan dat je iets van 10 euro aan hem betaalt. Je hebt niet door dat hij mee kan kijken als je gaat internetbankieren. De crimineel bemachtigt zo je inloggegevens en sluist geld van je rekening weg.”

Als er zich een onbekende Engelsman meldt met zo’n verhaal, dan is je eerste reactie toch: Kappen met deze onzin?

„Veel mensen reageren gelukkig zo. Hup, verbreek die verbinding. Maar anderen gaan te makkelijk uit van het goede in de mens. Het probleem is dat de truc goed is doortimmerd. De zogenaamde medewerker speldt iemand bijvoorbeeld op de mouw: „Schrijft u mijn naam en telefoonnummer maar even op, zodat u mij later nog kunt terugbellen.” Dat klinkt het slachtoffer dan vertrouwd in de oren. In werkelijkheid gaat het om nepgegevens. Ook zetten de fraudeurs hun doelwit onder druk met de smoes: „Als u uw computer nu niet laat repareren, richt u schade aan. U bent dan betrokken bij DDoS-aanvallen.”

Wat is uw advies aan mensen die lastiggevallen worden met telefoontjes uit Engeland?

„Zodra je doorhebt dat het geen zuivere koffie is: Gooi gewoon de hoorn erop. Hoe onfatsoenlijk dat misschien ook voor je voelt. Heb je twijfels, koop dan tijd. Zeg tegen de jou onbekende beller dat je nog even rustig over zijn aanbod wilt nadenken. Deel je twijfels met iemand uit je omgeving. Kenmerkend voor oplichters is dat ze je geen tijd gunnen. Ze willen je overrompelen.”

Oplichting is er in soorten en maten. De laatste twee weken wordt de Fraudehelpdesk overspoeld met meldingen over een afpersingsmail. De ontvanger dient 500 euro in bitcoins te betalen. Doet hij dat niet, dan zetten de afzenders compromitterende, seksueel getinte beelden van hem online. De afpersers beweren die beelden via een webcamkraak te hebben bemachtigd. Tjerk Notten van de Fraudehelpdesk: „Het gaat om pure bluf. Gooi die mail weg. Betaal niet.”