Rapport: Samenwerking na kernongeval zal waarschijnlijk fout lopen
Als zich een kernongeval voordoet, zal de samenwerking tussen Nederland, Duitsland en België waarschijnlijk niet goed verlopen.
Daarvoor waarschuwt de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) woensdag in een rapport.
Niet in alle nucleaire crisisplannen komt het grensoverschrijdende karakter van een kernongeval goed tot zijn recht. „Wat vastligt op papier is in beperkte mate geoefend.”
Bij een kernongeval zijn maatregelen nodig om de bevolking in de omgeving van de kerncentrale te beschermen tegen straling. „De voorbereiding van deze maatregelen verschilt per land. Daardoor bestaat het risico dat inwoners aan de ene kant van de grens andere instructies krijgen dan aan de andere kant. Dit kan leiden tot verwarring.”
In de afspraken die Nederland maakte met België en Duitsland over de crisiscommunicatie wordt te weinig rekening gehouden met verschillen in taal en cultuur, stelt de OVV. Nederland heeft met België en Duitsland geen afspraken gemaakt over de gezamenlijke besluitvorming bij een kernongeval in de grensstreek.
Moeilijk
De OVV startte zijn onderzoek naar aanleiding van onrust onder de bevolking over incidenten in de Belgische kerncentrales Doel en Tihange. De raad heeft niet alleen deze kerncentrales, maar ook de kerncentrales Borssele (in Nederland) en Emsland (in Duitsland) in zijn onderzoek betrokken.
De raad is positief over de samenwerking tussen de landen om te voorkomen dat een kernongeval ontstaat. Wel stelt de OVV dat de autoriteiten meer oog moeten hebben voor de zorgen in de samenleving en de informatievoorziening aan burgers moeten verbeteren. Momenteel „is de informatie over incidenten bij kerncentrales moeilijk voor burgers te doorgronden. Ook bereikt de informatie over vergunningprocedures niet alle omwonenden voor wie die procedures van belang zijn.”
Tijdens het onderzoek hebben de partijen in zowel Nederland als in België en Duitsland hun medewerking aan het onderzoek verleend, geeft de OVV aan. Dat getuigt volgens de raad van een „cultuur waarin partijen bereid zijn inzage te geven in hun werkprocessen.”
Streng
Kerncentrales zijn onderworpen aan strenge veiligheidseisen, zet de OVV uiteen. Bevoegde nucleaire autoriteiten in de landen zien erop toe dat deze veiligheidseisen worden nageleefd. In aanvulling hierop bewaakt een internationaal stelsel dat landen adequaat invulling geven aan hun zorg voor veilige kerncentrales. De Onderzoeksraad heeft „geen reden om aan het stelsel te twijfelen.”
De Nederlandse en de Belgische en de Nederlandse en Duitse nucleaire autoriteiten delen informatie over de veiligheid van de kerncentrales en maken gebruik van elkaars kennis en expertise, stelt de Onderzoeksraad. Zo weten de nucleaire autoriteiten wat er speelt bij de kerncentrales aan de andere kant van de grens en kunnen ze van elkaar leren.
Nederland, België en Duitsland informeren elkaar zo snel mogelijk als er een noodsituatie bij een kerncentrale dreigt. Ook hebben ze toegang tot elkaars stralings-metingen en technische gegevens, zodat zij hier bij een ongeval gebruik van kunnen maken, aldus de OVV woensdag.