Grote stressfactor is agressie van patiënten en hun begeleiders, blijkt uit een woensdag verschenen onderzoek dat de Universiteit Leiden deed in opdracht van ledencollectief IZZ, een belangenbehartiger voor mensen in de zorg.

Dagblad Trouw schrijft dat bijna drie op de vier ondervraagden zegt minstens eens in de maand verbaal te worden geïntimideerd. Bijna een op de vijf medewerkers heeft maandelijks te maken met lichamelijke bedreigingen.

Daarnaast is de werkdruk hoog, zegt de meerderheid. Omdat er weinig ruimte is voor vaste pauzes, kunnen artsen en verpleegkundigen niet altijd op adem komen.

Waar een kwart van de Nederlandse beroepsbevolking zich emotioneel uitgeput en cynisch voelt, ligt dat aandeel onder artsen en verpleegkundigen op de spoedeisende hulp op 40 procent.

Bijna de helft van de artsen en de verpleegkundigen is geneigd patiënten op een cynische manier te omschrijven – in vaktaal heet dat depersonalisatie.

Opvallend genoeg voelen veel van de bijna 900 werknemers die deelnamen aan het onderzoek zich meestal wel opgewassen tegen hun werk. Slechts 5 procent heeft geregeld het gevoel dat niet te zijn, tegen een kwart van de hele beroepsbevolking.

Dat maakt de kans op een burn-out bij werknemers op de eerste hulp weliswaar kleiner, maar toch is een op de drie van hen daar dichtbij, zeggen de onderzoekers. In een onderzoek van TNO, CBS en tijdschrift Medisch Contact, eerder dit jaar, liet 18 procent van alle artsen weten met burn-outklachten te kampen. De klachten bij artsen op de spoedpost lijken dus forser dan elders in het ziekenhuis.

Slaapproblemen en kenmerken van posttraumatische stress komen ook vaak voor onder personeel op de spoedpost. Een op de drie werknemers overweegt zelfs de komende drie jaar een baan elders te zoeken.

Hoe artsen en verpleegkundigen hun werk op de spoedeisende hulp volhouden? Ze zijn bijzonder bevlogen, laat het onderzoek zien. Ruim 60 procent wordt zo getypeerd – bijna twee keer zo veel als buiten het ziekenhuis.

Marc Spoek van IZZ zegt in Trouw dat de stress enerzijds komt door het werk zelf en anderzijds door het personeelstekort. „Het wordt belangrijk de komende tijd om niet alleen nieuw personeel aan te trekken, maar ook ervoor te zorgen dat de huidige werkdruk bespreekbaar wordt”, vindt hij.

Ziekenhuizen klagen al langere tijd over de toegenomen drukte op hun spoedpost. Er komen meer patiënten, en die hebben vaak meerdere aandoeningen. Bovendien hoort een deel van de patiënten er eigenlijk niet thuis, zoals ouderen die op de eerste hulp belanden door een tekort aan verpleeghuisbedden en thuiszorg.