Nederland hield woensdagvond de adem in. Rond acht uur kwam het nieuws dat een concert van de Amerikaanse band Allah-Las in de Rotterdamse Maassilo (een evenementenhal) werd afgelast. Reden: terreurdreiging. Tipgever: de Spaanse politie.

Burgemeester Aboutaleb van Rotterdam meldde dat in de buurt van de concertlocatie een verdacht Spaans busje met daarin gasflessen van de weg was gehaald. Donderdagmorgen liet de politie weten dat de Spaanse bestuurder monteur is en niets van doen heeft met terreur. De rijstijl van de man viel op, vermoedelijk omdat hij te veel had gedronken. Intussen werd afgelopen nacht in Brabant een 22-jarige man opgepakt in verband met mogelijke betrokkenheid bij terreur. Hoe de gebeurtenissen van de afgelopen uren precies moeten worden geduid, lijkt vooralsnog niet duidelijk.

Acceptabel

Achteraf was het woensdagavond dus kennelijk loos alarm in Rotterdam. Toch is het volstrekt acceptabel dat de autoriteiten groot alarm sloegen en dat het concert werd afgeblazen. Logischerwijs gingen alle alarmbellen rinkelen toen een Spaans busje met daarin gasflessen nabij de Rotterdamse concertzaal werd gesignaleerd. De aanslagplegers die vorige week toesloegen in Barcelona waren immers ook van plan met behulp van gasflessen dood en verderf te zaaien.

Flauw sarcasme en makkelijk cynisme (zoals: „Waarom zo overspannen reageren als een onschuldige loodgieter met een paar gasbusjes door de stad rijdt”) zijn volstrekt misplaatst. Als er wél een terrorist in het Spaanse busje had gezeten, als er wél doden waren gevallen bij het concert in de Maassilo, dan was Nederland te klein geweest.

PSV-stadion

Leidend moet zijn: Beter te scherp dan te nonchalant. De autoriteiten kunnen in deze tijden van dreiging van IS-terreur niet alert genoeg zijn. Zeker ook bij massa-evenementen is voorzichtigheid geboden. Tekenend is dat in juni de politie alarm sloeg bij een concert van zanger Guus Meeuwis in het PSV-stadion van Eindhoven. Toen werd een man opgepakt die het publiek stond te filmen. De 29-jarige Amsterdammer, die bij de politie bekend was wegens radicalisering, had geen duidelijke verklaring voor zijn gedrag en hij bezat ook geen concertkaartje.

Van levensbelang

De gang van zaken woensdagavond in Rotterdam leert dat nauwe samenwerking tussen antiterreureenheden in verschillende landen van levensbelang is. De politie in Nederland werd getipt door Spaanse collega’s. Opsporings- en inlichtingendiensten kunnen niet genoeg investeren in het onderhouden van goede contacten en de uitwisseling van cruciale informatie over bijvoorbeeld teruggekeerde Syriëgangers. Goud waard zijn sleutelfiguren binnen politiediensten die hun talen spreken. Als een Spaanse politiechef merkt dat zijn Nederlandse collega het Spaans onder de knie heeft, opent dat ongetwijfeld deuren.

Noodzakelijk is verder dat de politie- en terreureenheden de beste computernerds in huis heeft. Mannen en vrouwen die de weg weten op internet, op sociale media. Die weten door te dringen tot in duistere krochten waar terroristen online hun kwaadaardige plannen bespreken. Voorkomen moet worden dat internetspecialisten de politie de rug toekeren omdat ze in het bedrijfsleven een veel hoger salaris krijgen.

Op scherp

Intussen zullen de antiterreureenheden van de Dienst Speciale Interventies (DSI) op scherp staan. Na de aanslagen op Charlie Hebdo en een Joodse supermarkt in Parijs in 2015 richtte de DSI in Nederland enkele antiterreurflitsteams op, de zogeheten Rapid Response Teams (RRT’s). De auto’s van die teams staan 24 uur per dag klaar om uit te rukken. Zo staat in een Rotterdams politiepand zo’n voertuig klaar. In de auto ligt een machinepistool speciaal bedoeld voor antiterreuracties klaar: de Heckler & Koch 416.

Wanneer Nederland doelwit is van een terreuraanslag? Niemand die het echt weet. Behalve de dader. Het zijn lastige tijden.