Waarom zingen in de kerk niet verboden is
Zingen in de kerkdienst is tijdens de coronacrisis nooit verboden geweest. Maar waarom hebben kerken dan al die tijd het zingen aan banden gelegd? En waarom lijkt de overheid zich toch te ‘bemoeien’ met gemeentezang? Zes vragen en antwoorden.
Om met de deur in huis te vallen: mag zingen in de kerk wel of niet?
Zingen in de kerk is toegestaan, zo liet een woordvoerder van het ministerie van Justitie donderdagmiddag desgevraagd weten. Gemeentezang in kerkdiensten heeft overigens al sinds het begin van de coronacrisis ‘gemogen’. Het verbod op gezamenlijk zingen of schreeuwen geldt namelijk niet voor samenzang tijdens religieuze bijeenkomsten. Binnen de kaders van de huidige wetgeving kan de overheid zingen in de kerk niet verbieden. Ze mag het advies geven om het niet te doen, maar kan dat niet afdwingen.
Waarom kiezen veel kerken er dan toch voor om niet te zingen?
Omdat het Interkerkelijk Contact in Overheidszaken (CIO) hun dat advies geeft. Van dat koepelorgaan zijn 31 kerkgenootschappen lid, waaronder de reformatorische.
Waar is dat advies op gebaseerd?
Het CIO heeft zich laten adviseren door de werkgroep Zingen in de kerk. Die groep experts op het gebied van ventilatie en binnenmilieu heeft uitgerekend wat de risico’s zijn van zingen in kleine, middelgrote en grote gebouwen. Het RIVM-advies voor koorzang is een tweede leidraad. De onderzoekers gaan in dat advies echter niet in op samenzang in kerken.
De werkgroep adviseerde begin juli dat zingen onder bepaalde omstandigheden weer mogelijk was. Begin oktober werd een vervolgadvies uitgegeven: Zing niet in regio’s waar het aantal coronabesmettingen sterk oploopt.
Tal van kerken kiezen er nu voor om alleen enkele voorzangers of bepaalde groepen gemeenteleden te laten zingen. Ingetogen zingen is een ander alternatief.
Waar komt het beeld vandaan dat de overheid kerken heeft verboden om te zingen?
Voornamelijk van uitspraken van premier Rutte („Geen gemeentezang zolang er geen vaccin is”) en minister De Jonge („Verspreid het Woord en niet het virus”). In een Kamerdebat nuanceerde Rutte zijn opmerking later overigens wel.
Waarom deden de bewindslieden uitspraken over gemeentezang, terwijl ze daar niet over gaan?
Simpelweg omdat vragen over dit onderwerp wél aan hen werden gesteld. Voormalig CIO-secretaris Daniëlle Woestenberg heeft er meermalen voor gewaarschuwd dat de kerken met dit soort vragen bij de overheid aan het verkeerde adres zijn. „Als je de overheid vraagt of je mag zingen, zal ze nee zeggen, want het is nog niet wetenschappelijk bewezen dat zingen veilig is. Maar dat betekent niet dat er niets mogelijk is.”
En hoe zit het met de koren?
Voor koren gelden andere regels dan voor kerken. Zo mogen in een kerkdienst formeel meer dan dertig mensen samenkomen –met inachtneming van de anderhalvemetermaatregel– en bij de repetitie van amateurkoren niet. Professionele muziekgezelschappen mogen, ook binnen de nieuwe regels, wel repeteren. Het kabinet komt later terug op een herzien advies van het Outbreak Managementteam aan koren.
