Wat is het probleem bij zingen?

Bij zingen komen behalve gewone druppels ook veel aerosolen vrij, ultrakleine druppeltjes die lang in de lucht kunnen blijven zweven en zich ver kunnen verspreiden. Die druppeltjes kunnen coronavirussen bevatten, alleen is het de vraag of dat voldoende is om iemand te infecteren.

Aerosolen kunnen zich in gesloten ruimtes ophopen. Goede ventilatie is daarom cruciaal.

Hoe groot is de rol van aerosolen bij de verspreiding van corona?

Al sinds de corona-uitbraak begin dit jaar woedt daar een hevige discussie over onder wetenschappers. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en het RIVM gaan nog steeds uit van een zeer beperkte rol van de fijnste druppeltjes. De belangrijkste besmettingsroutes achten zij besmette oppervlaktes en de grotere druppels die snel naar de grond zakken.

Sinds juli erkennen beide instanties dat het mogelijk is dat aerosolen in slecht geventileerde ruimtes met veel mensen tot besmettingen leiden.

Volgens het RIVM is het beeld van de verspreiding van het coronavirus hetzelfde als dat van andere virussen die door grote druppels worden overgedragen. Zo is de R0, een maat voor de besmettelijkheid van het virus, van corona veel lager (tussen de 2 en 4) dan bijvoorbeeld van mazelen (17). Bij mazelen is wel zeker dat aerosolen de boosdoeners zijn.

Hoeveel aerosolen komen er vrij bij zingen?

Onderzoekers van de universiteit van Bristol ontdekten in augustus dat zingen niet per definitie riskanter is dan praten. Uit experimenten met 25 professionele zangers in een aerosolvrije ruimte bleek dat er bij zingen ongeveer evenveel aerosolen vrijkomen als bij praten op hetzelfde volume.

Wordt er hard gezongen, dan neemt het aantal aerosolen wel sterk toe, met een factor 20 tot 30. De onderzoekers adviseren daarom om bij risicoanalyses het volume waarop wordt gezongen in te calculeren, samen met het aantal zangers en de grootte van de ruimte.

Gaat het vaak mis bij koren?

Dat lijkt mee te vallen. Volgens de recentste weekcijfers van het RIVM vonden sinds 6 juli 37 besmettingen in koren plaats, wat neerkomt op 0,1 procent van het totale aantal.

Een kanttekening bij dit lage percentage is dat actieve koorleden –zeker op dit moment– maar een gering deel van de totale bevolking uitmaken. Ook is het aantal interacties op koren veel lager dan op bijvoorbeeld scholen en de kinderopvang, waar 3,3 procent van de besmettingen plaatsvonden. Dat maakt het vergelijken van deze percentages lastig.

De vraag is wat de precieze oorzaak is van die 37 besmettingen op koren. Zijn dat de aerosolen die bij het zingen vrijkwamen? Of werd niet altijd voldoende afstand gehouden, in de pauzes bijvoorbeeld? Of waren het besmette deurklinken?

Hoe dan ook, de Rijksoverheid staat het zingen in koren toe. Blijkbaar acht ze het besmettingsrisico aanvaardbaar.