Een bladerdeken bedekt het Lange Voorhout. Uitzonderlijk voor de derde dinsdag van september: normaal gesproken is de straat schoongeveegd. Dan rijdt de koets onder het bladerdak, tussen joelende schoolkinderen en zwaaiende Oranjefans. Deze Prinsjesdag is de chique laan vrijwel leeg. Op wat politiebusjes en een enkele passant na.

Zo’n sobere invulling is nu eenmaal nodig, vindt Maria Hartensveld, die in het centrum van Den Haag woont. „Als je ziet hoeveel besmettingen zijn, houd je je hart vast. Dan maar geen traditionele Prinsjesdag.”

Bij voormalig Paleis Lange Voorhout –tegenwoordig een kunstmuseum– drinken Hans en Marie Kamps een kopje koffie. Het museum hadden ze vorige week al geboekt, maar maandag zagen ze op het Journaal ineens dat het dinsdag Prinsjesdag is. „Helemaal niet aan gedacht”, bekent het stel uit Rotterdam. „Ze besparen wel veel geld met een Prinsjesdag zonder toeters en bellen”, denkt Marie. „Dat kunnen ze mooi besteden aan mensen die corona hebben.”

Even verderop, in restaurant Wox, zijn de tafels leeg. „Normaal gesproken zit het hier ’s middags vol”, vertelt eigenaar Luciën Bastiaan. De top van Nederland boekt dan de chique eetgelegenheden aan het Lange Voorhout af. „Politieke partijen en maatschappelijke organisaties komen er lobbyen en netwerken. En natuurlijk kijken ze even buiten als de koets langsrijdt.”

Deze derde dinsdag van september betekent een financiële aderlating voor de ondernemer. „Dit is al twaalf jaar lang dé dag waar je naartoe leeft. Maar ik geef niet op. We hebben ermee te dealen.”

Geblindeerde ramen

Een brasserie schuin tegenover Paleis Noordeinde probeert toch wat oranjeklanten te trekken. Met oranjetompoucen. Normaal gesproken rijdt de koets langs deze zaak en staat de stoep vol publiek. „We missen de gezelligheid”, zegt een medewerker over de versoberde Prinsjesdag.

Ook ijscoman Martijn Moes, die traditiegetrouw zijn kar naast Paleis Noordeinde stalt, mist dinsdag de drukste dag van het jaar. „Gezondheid gaat boven geld”, vindt hij. Gelukkig zit het weer mee.

Enkele tientallen mensen op het paleisplein wagen het erop. „We hopen toch iets te zien”, zeggen twee Brabantse dames op de fiets. Even verderop wachten Joost en Anja van de Kant uit Almelo, op een bankje tegenover het standbeeld van Willem van Oranje. Zij boekten deze dag speciaal een hotelletje in de hofstad. „Als we de koning missen, tja, dan zien we de beelden vanavond wel.”

Sluiproute

Na een uur of twaalf stroomt de straat voor de Grote Kerk voller en voller. Auto’s en busjes met geblindeerde ramen rijden af en aan. Zit Wilders erin? Een minister? Of een paar PvdA’ers? Niemand die het weet.

Sommige Kamerleden verkiezen een wandeling in de zon boven een busrit met mondkapje op. En dus genieten tientallen toeschouwers langs de weg van passerende bekendheden als Jesse Klaver, Thierry Baudet en Lilianne Ploumen. Glunderend zitten terrasbezoekers op de eerste rang.

„We kwamen toevallig langs toen we naar een winkel gingen”, vertellen de twaalfjarige tweelingzussen Loes en Jolijn van der Knaap. Ze hebben vrij van school, net als Simon Heessels en zijn vrienden. „We vinden het leuk om al die belangrijke mensen te zien. En de koning? We hopen op het beste, maar verwachten het slechtste.”

Intussen wordt het dringen achter de dranghekken. De 1,5 meter haalt de toegestroomde menigte allang niet meer. „De politie is hier niet zo streng”, concludeert een toeschouwer.

Niet streng, maar wel slim. Terwijl iedereen reikhalzend uitkijkt naar de Audi met koninklijke standaard, is er even verwarring. Als blijkt dat de koning via een parallelle straat naar de kerk rijdt, spurt de menigte daarheen. Daar zien ze nog net de donkerblauwe wagen arriveren. Met Willem-Alexander en Máxima op de achterbank.

Marjon en Wilma, die het zonovergoten terras niet af zijn gerend, missen het koningspaar. Ze zijn er niet rouwig om. „We twijfelden al: zou hij geen sluiproute nemen?” lachen de Achterhoekers. „Ik werk in de zorg, dus ik zal niet tussen al die mensen gaan staan”, zegt Marjon. „We zitten hier heerlijk met koffie en een broodje. Lodewijk Asscher liep langs, mensen van de ChristenUnie en Kamervoorzitter Arib. We hebben haar nog een fijne dag gewenst.” En de koning dan? „Die zien we wel op tv.”

Hangslot

Nadat de koning is teruggekeerd, ziet het voorplein van het paleis er verlaten uit. Plotseling snellen agenten op het hek af. Te laat. Aan de spijlen hebben zich twaalf jongeren vastgeketend. Ze zijn van de groep Extinction Rebellion en willen door burgerlijke ongehoorzaamheid aandacht vragen voor het klimaat.

Niet veel later parkeert een hele serie politiebusjes voor de demonstranten. Agenten moeten de hangsloten om hun nek één voor één doorknippen. Onder luid applaus van hun medeorganisatoren rijden de busjes met afgevoerde rebellen het Noordeinde af.