‘Omvang politiegeweld nauwelijks veranderd’
De politie is de afgelopen jaren naar verhouding minder vaak fysiek geweld gaan gebruiken, maar zet relatief vaker pepperspray en vuurwapens in. Desondanks is de omvang en achtergrond van politiegeweld nauwelijks veranderd in vergelijking met eerder onderzochte jaren.
Dat stellen onderzoekers van Regioplan Beleidsonderzoek en de Vrije Universiteit Amsterdam op basis van een studie naar geweldgebruik in opdracht van het onderzoeksprogramma Politie en Wetenschap. Gekeken werd naar het geweldgebruik door agenten in 2016 en die werd vergeleken met gegevens uit de jaren 2000, 2005 en 2010.
De onderzoekers noemen de eigen veiligheid van politiemensen als mogelijke verklaring voor de geconstateerde verschuiving van fysiek geweld naar de inzet van geweldmiddelen als pepperspray en vuurwapen. Politie houden bij voorkeur vaker afstand van verdachten.
De uitkomsten komen op een moment dat politiegeweld actueel is.
Volgens het onderzoek is het aantal gevallen waarbij een klap is gegeven en/of de verdachte is vastgepakt en geboeid, licht toegenomen. Daarentegen wordt er minder geduwd en getrokken, minder geschopt en verdachten minder vaak naar de grond gebracht of andere technieken toegepast zoals verwurgingen of armklemmen.
De politie paste geweld in een meerderheid van de gevallen toe na één of meer waarschuwingen. In de helft van de gevallen bleek sprake van voorafgaand geweld door de verdachte, vaak veroorzaakt door alcohol, drugs of verward gedrag.
Voor het onderzoek zijn bijna 10.000 meldingsformulieren over 6711 geweldvoorvallen in 2016 geanalyseerd. Ook is gekeken naar de dossiers van de Rijksrecherche uit 2016 over geweld met ernstig letsel of de dood tot gevolg.