Dat stelt dr. Samuel Lee naar aanleiding van zijn nieuwe boek ”Verlangen naar een nieuw christendom” (KokBoekencentrum Uitgevers). Daarin betoogt hij dat de kerk op „de drempel van iets radicaal nieuws” staat. God roept de kerk op om „volwassen” te worden en vooral „liefde en tolerantie” ten toon te spreiden.

Dr. Lee is Theoloog des Vaderlands en al 25 jaar actief onder migranten uit Afrika en Azië, in een onafhankelijke pinksterkerk in Amsterdam.

Spectaculair

Dr. Lee is kritisch over ontwikkelingen in de wereldwijde pinksterkerk. Er wordt volgens hem eenzijdig de nadruk gelegd op de Heilige Geest, op spectaculaire wonderen, op „zelfzuchtige” openbaringen en op de hemel – ten koste van het leven hier en nu en het bevorderen van gerechtigheid.

Dr. Lee spreekt van ”pneumacentrisme”: het beoordelen van andermans ervaring van de Heilige Geest op basis van eigen ervaringen. Symptomen zijn het uitsluiten van anderen, de gedachte dat „hoe luider je stem klinkt, hoe meer je met de Geest vervuld bent.” Uitdrukkingen als ”Zo spreekt de Heer” of ”De Heilige Geest heeft mij verteld” worden gebruikt om alle mogelijke alternatieven en kritische vragen uit te sluiten.

Er is volgens de Theoloog des Vaderlands sprake van een „prestatievirus”: succes wordt gemeten in termen van ledenaantallen, omvang van kerkgebouwen, ”performance” van sprekers en opbrengsten van collecten. Zo ontstaat er een elitegroep van zogenaamde superchristenen. „Deze groep meent dat God alleen om hen geeft en om niemand anders.”

Dr. Lee keert zich sterk tegen het welvaartsevangelie, gericht op geld, rijkdom en macht. Dat is de wereld van megakerken, megapredikers en tv-evangelisten, vol van hypocrisie, corruptie en machtsmisbruik. Een nieuwe elite van schatrijke supersterdominees troggelt mensen geld af, hen voorspiegelend dat als zij doneren, zij meer dan dubbel terug zullen ontvangen. De manier van fondsenwerving is regelrechte fraude, aldus dr. Lee, „online gokken in naam van religie.”

Verzoening

Hij verlangt naar een „nieuw christendom” waarin geen enkele groepering boven de ander staat. „Meningsverschillen tussen denominaties, strijd en rivaliteit zijn een hindernis voor evangelisatie. Jonge mensen zijn dit beu. Jezus Christus behelst geen theologie of systeem van dogma’s, maar de openbaring van liefde.”

Theologie is tegenwoordig vooral Anglo-Amerikaanse evangelicale of Nederlandse gereformeerde theologie, stelt dr. Lee. „De kerk is noch westers noch oosters, maar vormt één wereldwijd Koninkrijk. Pinksteren impliceert een diversiteit aan rassen en culturen. Daarom spreek ik liever over verzoening dan over bekering. Met dat laatste woord komt zoveel koloniaal westers jargon mee, alsof wij met onze kerk de wereld moeten veroveren. Verzoening wil zeggen: Ik deel mijn leven met de ander in de hoop dat die voor Christus kiest. Maar als hij dat niet doet, is hij even medemens en even geliefd.”

Je hoeft niets te doen om geliefd te worden door God, schrijft u. Doet het geloof in Jezus er dan niet toe?

„Jazeker, maar mensen in onze seculiere wereld kennen dat geloof vaak niet, hoewel zij naar het beeld van God geschapen zijn. De mens heeft niet voor Christus gekozen, maar Christus heeft wel voor deze wereld gekozen. De kerk heeft te vaak gedacht in tegenstellingen; daarmee heeft ze mensen pijn gedaan. Als God ervoor koos om mens te worden, hoeveel te meer zouden wij die keuze moeten maken? Laten we allereerst mensen zijn en Jezus’ liefde delen door onze menselijkheid. En die keuze voor Jezus kunnen wij niet opleggen of afdwingen. Die moet van binnenuit komen, vanuit het hart, zodat mensen als het ware wakker worden gekust.”