Met deze combinatie van het huidige stelsel voor prepensioen en een nieuwe levensloopregeling denken de PvdA, SP, GroenLinks en ChristenUnie en LPF een alternatief te hebben gevonden voor de kabinetsplannen. Het plan is donderdag door de partijen gepresenteerd.

Het kabinet wil de fiscale aftrek voor VUT– en prepensioenpremies per 1 januari 2006 afschaffen, zodat werknemers langer zullen doorwerken. Tegen deze maatregelen bestaat groot maatschappelijk verzet. De partijen doen een „oproep aan het kabinet om in alle redelijkheid serieus te luisteren naar de brede maatschappelijke kritiek en het beleid aan te passen."

Volgens de oppositiepartijen zou het kabinet in plaats van met harde ingrepen te komen eerst afspraken moeten proberen te maken met de sociale partners over een verhoging van de arbeidsparticipatie. Als het lukt om „prestatieafspraken" hierover te maken zijn er misschien geen wijzigingen nodig, menen de vijf partijen.

SP–leider Marijnissen wees er donderdag op dat de arbeidsparticipatie de afgelopen jaren al is gestegen en dat Nederland internationaal helemaal niet slecht scoort. Volgens hem werken Nederlanders gemiddeld tot hun 62,5 jaar, terwijl het EU–gemiddelde 61 jaar is.

De oppositiepartijen hebben volgens PvdA–leider Bos bewust niet gekozen voor een uitgewerkt systeem. Ze noemen ook geen leeftijd waarop mensen met werken zouden moeten kunnen stoppen. Ze zijn voor maatwerk per bedrijfstak, en bovendien denken zij door alleen met enkele uitgangspunten te komen meer te kunnen bereiken bij het kabinet en de regeringsfracties.

„Dan maak je meer kans de zaak in beweging te krijgen dan wanneer je komt met een tot in twintig onderdelen uitgewerkte regeling", aldus Bos.

Evenals bij eerdere plannen voor prepensioen en levensloop staan de vakcentrales lijnrecht tegenover VNO–NCW. De werkgeversorganisatie ziet niets in het voorstel van de oppositie. „Het plan dwingt mensen mee te doen en dat is principieel onjuist." Bovendien ontbreekt de financiele onderbouwing van het plan, aldus VNO–NCW.

De vakcentrales omarmen de opzet van de oppositiepartijen. „Het is mooi dat de oppositie nu, net als de vakbeweging, de handen ineen heeft geslagen en met een gezamenlijk initiatief op het terrein van prepensioen is gekomen."

De regeringspartijen in de Tweede Kamer reageren negatief. De woordvoerder van CDA–fractievoorzitter Verhagen spreekt van „een vaag plan" en „broddelwerk". „Dit is duidelijk het product van een haastklus." Het voorstel van de coalitie om het kabinetsplan te verzachten is volgens hem veel concreter. De regeringsfracties willen werknemers die volgend jaar 55 jaar of ouder zijn ontzien bij de VUT– en prepensioeningrepen.

Ook Tweede–Kamerlid Bakker van D66 kan niets met het oppositieplan. „In grote lijnen hebben de vijf partijen dezelfde doelstelling als de coalitie. Maar ze leunen te veel op samenwerking met de vakbonden, en als die de afgelopen jaren bewezen hebben iets niet te kunnen dan is het modernisering."

De SGP heeft niet meegedaan met de overige oppositiefracties, maar laat in een verklaring doorschemeren wel sympathie te hebben voor het plan. Anderzijds zegt ze te beseffen dat er pijnlijke maatregelen nodig zijn om de sociale zekerheid betaalbaar te houden.